Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
«io TITVLVS<br />
rc fallitur.fua enim fcntentia omnino pugnat<br />
cum eo Iurifcon. rcfpôfo, quo apcrte<br />
cauetur fuo victu vcftituquc hommes<br />
iftos preftarc patronis fuis opéras debere,<br />
praeterquam in cafu inopie.quo patronus<br />
alimenta exhibere tenetur, vt fentire videtur<br />
Accurf. in vlt.opin.ab eo rclata.Scd<br />
& aduerfus G uid. extat exprefla Az. dccif.titu.de<br />
oper.lib.(à quo fuam illam fuprà<br />
commemoratam diftinctionem excer<br />
pfifTe fatctur)& Bart.inl.fi non fortem.§.<br />
libertus. in pcnul.col.fF.de condidt.indeb.<br />
facit quod dici folct,eum qui ad aliquid fa<br />
ciedum obligatur, id fuis expefis ac fumptibus<br />
faccretcncri,nifi aliter in ter contrahentes<br />
fpecialiter conucncrit.Ego vero<br />
vtfemel quid deca re fentiam ,paucis<br />
explicem, ita diftinguendum cenfeo iuxta<br />
communem interpretum doctrinam<br />
& praecipuc Ang.incit.§.libcrtas. Vt fiqiudem<br />
qui opéras pradlarc débet,ad illas<br />
tencatur ex praecedenti obligatione, vel<br />
ex caufa remuncrationis, veluti vaifallus<br />
& libertus qui co in loco à doct. aequiparantur.<br />
hoc cafu locum habcat fententia<br />
Azo.& gl.fupra relata. Quod Ang. cxemplificat<br />
ibidem in vaflallis, qui tenentur<br />
in exercitum profîcifci, caftra domini<br />
euftodire, vallum fepire, ac circundneere<br />
fofTas. Que omnia fi potétes fin r,fuo preftarc<br />
fump tu tenêtur [ mtcrpr.in d.§. liber<br />
tus.Bart.I.mœnia.^.i.deann. lega. Bald.l.<br />
qui manumittitur.ff.de op. hb. & Oldr.<br />
côfil.234.] Quod fi inopes, & huic oneri<br />
parcs non fint, tenentur domini eos alerc.<br />
Nam & iure feudorum iftud obferuatum<br />
confiât, vt fi vaffallusnon haberet vnde<br />
viucrct: fiquidem dominus requifitus alimenta<br />
denegauerit, ci licerefeudum libère<br />
alicnarc.quafi dominus vaffallumpro<br />
derclicto habucrit, [vt eleganter tractât<br />
Bal.in c.quaein ccclefiarum.ext.de côftit.<br />
colum.i.vcrf.quid fi VafTallus.]Si vero ea;<br />
opéra; ex liberalitatc prsftentur,&non<br />
aliquaobligationis caufa, fufficit cas quidem<br />
exhibere: fumptus tamenfaceretenetur<br />
dominus.Q.in rcbus.§.pcnult.ff.cômod.l.fi<br />
non remunerandi.Ç.vlt. ff.mand.<br />
l.quiproprio.§.itcm qu3quam.ff.de procurât.]<br />
Qui tamen victus cum quahtatc<br />
perfona; quae opéras praeftat, commenfurandus<br />
fit.[Biitr.in c.finem litibus.de dol.<br />
& contum.poft Ioan.in addit.Specul. tit.<br />
de CXPCNF4.vl.vcrf.quid fi victor.] Quod<br />
fi opéra huiufmodi ex mcrcedcconltituti<br />
debentur, tune quia merces loco victus<br />
Q.VARTVS,<br />
fucccdit.[l.4.C.loc.& d.l.fi remuncrandi.<br />
§. vit. ff. mand. ] quae ad victum neceffaria<br />
crunt, fibi parare debebit, operariuc, feu<br />
mercenarius, non dominus qui opéras locauit.<br />
Hue fpcdtat quodtradit Bal.[in 1.<br />
quoniam liberi. C. de teft. in fi. ] eum qui<br />
{implicite* aliquem ad opus aliquodextruendum<br />
locauerit,ncc vlla fuperpraeftandis<br />
his quae ad vict um neceffaria iunt^<br />
facta fit mentio, non debere operariis victum<br />
diurnum praeftarc. Sed crediderim<br />
ego ca in rc ferme confuctudini, ac moribus<br />
regionis ftâdum omnino cfTe,vt idem<br />
fatctur.Etin hanc diftinctionem fcfc ferc<br />
rcfoluunt doct.omncs,in cit.J.libertus.<br />
Adinftruméta vero quodattinct, quibus<br />
operarij vtuntur,cuiufmodifunt falces<br />
pro fecandis pratis fecurcs pro fein-<br />
dendis lignis, ligoncs pro arandis terris,<br />
expeditumefteum qui opéras débet,illa<br />
fuo fumptu parata haberedeberc, hifquc<br />
fuo vti periculo. [Cafus eftexpreflus in 1.<br />
i.ff.adl. Rhod. de iac.verf. Nam etfi faber<br />
iucudcm,vel malleum infrcgerit,non<br />
imputatur ci qui opus locauerit.C ui fententiae<br />
confentiunt omnes in cit. libertus.&<br />
Bal.in d.i.quoniam liberi.]<br />
Sed hinc oritur altéra quarftiojquam<br />
fubfinc prçdictaedecif.472.mouet G uid.<br />
Pap. Qui huiufmodi opéras debebat, deccfsit,<br />
relictis duobus plunbûfve Jiberis, 1<br />
anillifingulas curuatas pf xftarc teneantur.[hancquaefl.difputat<br />
Specul.titul.de<br />
feud.§.quoniam.q. 9. Cui non abfimilcm<br />
tractant quoqueBart. Bald. & Alb.pofl<br />
Dy.in l.fi pluribus.in princip.dclegat.2.]<br />
Et ab interp. [in d.l.fi pluribus] traditum<br />
eft, vnum ab omnibus tantum feruitium<br />
deberi,nifialiud fpecialiter conucniflct:<br />
vt feilicet ea iura à fingulis heredibus preftarentur,&<br />
ita fcntiût fupra commemo-<br />
rati interprètes in cit. l.fi pluribus. V crû<br />
tamc vbi feruitium iftud indiuiduum effet,<br />
quod feparatim prxftarinonpoflct,<br />
vt eft coruata quod eft opéra diurna &<br />
quae ideo diuifim à pluribus expedirinon<br />
poteft [vtcxprcfsim cauetur in 1.3.ibi,ncc<br />
pars operx per horasfolui poteft, quia id<br />
eft officij diurni.ff.de oper. libert. & 1. libertus.cod.tit.ibi<br />
neque promitti, neque<br />
folui, nec deberi, nec peti pro parte potcrit<br />
opéra] tum à fingulis feu ab vno poterit<br />
exigi folidum,fcu integrum feruitium<br />
quo cxactocaetcnlibcrabuntur. Qui vero<br />
folueritfolidum,fratremconuenircad<br />
çftimationc fue partis po tcrit.Id eft quod<br />
lusemeur,<br />
nienta ope.<br />
rariorum