You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
3 o 8 TITVLV S SEXTVS.<br />
iucucarifolct.ac de quacunqucaliafpecie.<br />
p.fi feruus legatus.§.qui quinqj.de leg. i.]<br />
Vnde fîngulare eft iftud quod huius diffe<br />
ïentia ratione diffiniri folet. Vt fi nimim<br />
teftator certam pecuniam apud quendam<br />
amicum dépolitam alicuilegaflet, & quâ<br />
fi hxres non prxftitilîet, iufsit pradium<br />
quoddâ dari: Dubitatum eft, an cum hâtes<br />
illam pecuniam redimere non poffet à<br />
depofitario,tantundem praftando legatarius<br />
hberetur,an pracife pradium legatum,fî<br />
illapecunia nô folueretur.darccôpellatur.<br />
Et refponfum eft.fieapecunia<br />
èlfet in arca recondita, vel in facculo pofita.ita<br />
vt numerata non eflet,quoniam nô<br />
vt quantitas feu vt corpus legatario debe<br />
rctur,haredemplane pradium dare debere,<br />
nec abfolui fi tantam pecuniam offerat.[ita<br />
egtegieBartol. inl.talisfcriptura.<br />
in pr.de leg.i.poftDy.eod.in loco,vbictiâ<br />
Bal. Raph.ôc Immo.]<br />
• Nechs obftat quod vtrunque ôc pretij<br />
& pecunie vocabulum,fi non propric,fallem<br />
large, fpecies inaftimatas continet.<br />
[ Accur. in l.fi qucquam.C.de epif.& cler.<br />
in ver.vcnalitatepretij.tex.inl.2.§.creditum.ôcin<br />
1.& fcruoru.invcr.vcnire.ff.de<br />
fta.homi.vbi Moder. ff. fi cert. pct.l. talis<br />
feriptura. in pr. de leg. i. ] quin ôc gencralius<br />
nominc pecunia omnia Veniunt qua;<br />
in patrimonio noftrô coiïfiftunt.fl.rci appellatio.ff.de<br />
ver b.fignific.l. pecunia verbum.ôcl.pecunianomine.cod.tir.]<br />
Non obftat Ôchoc fubtiliusargumcntum,<br />
Qjiod facit aftimatio hominis, facit<br />
ôc legis aftimatio. [1. aftimata res. vbi id<br />
not.Accur.ff.folu.matr.] & proindefi rcs<br />
quafun£tionem in fuo genercrecipiunt,<br />
inaftimataindotem data funt, habentur<br />
aefi aftimata data eifent: quia ad hoc<br />
dataintelliguntur, vthismaritus pro arbitrio<br />
fruatur: vtque res alias ciufdem gcficris<br />
ôc qualitatis non cafdem rcftkuat.<br />
Imonihiletiam obeiîc poteft, quod fraus<br />
huic confuctudinide laudimiis foluendis<br />
fieret, cum pecunia loco & vice darentur<br />
mobilia pretio rei aquiualentia. [vt nomi<br />
natim inquit Iurifcon.l.fi Iulianus.§. mutui.ff.adMaccd.]<br />
Quo génèrefraudis,vti<br />
optime nouerunt mercatoresnoftri,qui<br />
merccS aftimatas vendunt, eafdê per fuppofitum<br />
redéptorcmrecepturi. [De qua<br />
re agitur in 1. fi pro mutua.C .fi cert. pet.]<br />
Nam primo quod de lata pecunia fignificationeadducitur,refpôdcoidimpropric<br />
efleaccipiendum. [Bal. ôc Moder.incit.l.<br />
z. §. creditum.] E t ideo in ftatutis Se confuctudinibus<br />
à iurecommuni exorbitantibus,qualis<br />
cft hac noftra conftitutio fu- (<br />
per foluendis laudimiis, verba pecunia &<br />
pretij ad pecuniam numeratâ, iuxta propriam<br />
ac germanam illorum fignificationem<br />
reftnngi debent. Mxime cum quintum<br />
& requintum denarium iure laudimiarum<br />
deberi dicamus, qua res de pecunia<br />
numerata nos loqui manifefto arguit^<br />
ôc manifeftius fi rem ad vulgarc idioma<br />
Gallicû referas,iuxta quod vulgaris quoque<br />
cft faciêdainterprctatio.[vt vultBar.<br />
in 1.vxorcmlcgauerat.de leg.3. ] Hodie<br />
enim pecunia, nummus ôc denarius, pro*<br />
mifcuè accipiûtur apud nos.vt eorum ap«<br />
pcllationcomnegenusmonctafeuaureaî<br />
fiueargentca,velarea,autexaliaquacûque<br />
mctalli fpecie fignifiectur. Secundac<br />
rationi de aitimatione legis & hominis<br />
hoc aduerfatur, quod fi quid mobile inaftimatum<br />
datum fit pro alio immobili.côtraclum<br />
emptionis non conftituit,fed innominatumfVt<br />
fuprà oftedimus) 6c ideo<br />
exeo laudimiaquinti minime debenturt<br />
fed laudimiarachatus, qui ex permutatione<br />
contraftibùfque aliis ab emptione<br />
dcbentur.[vt j.eodem. §.9.]<br />
• Adid vero quod de fraudepoff remodî<br />
«umeft,refpôdeo,fraudcm ôc dolum nemini<br />
patrocinari debere.Ideoqj vbicunq;<br />
fraus legi municipali faéia reperietur,ad<br />
fraudandum dominum,laudimiarum cxaclio<br />
minime impedietur.<br />
Scd nobis nunc difpiciendum eft quid<br />
iuris fit de datione in iolutum,quacôtra- P' cJat,onft<br />
«us lpecies proxime venditioni acccdit. qu* vendi-<br />
Sciendumautem imprimis,dationemin ti0ni<br />
fimillifolutum<br />
duplicem elfe, nempe volunta- macft<br />
'<br />
riam , qua ab ipfo debitore fponte fit<br />
crediton Ôc extra iudicium. Alteram necelfariam,<br />
qua fit à iudice, vtpro rei iudicataexecutione<br />
aut alio debito.[ probatur<br />
ex 1. qui erat. paulo poft princip. ff.<br />
famil.hcrcif.] Rurfus hac pofterior dationis<br />
in folutum fpecies, ht dupliciter:<br />
videlicet cum pracedente légitima pro -<br />
feriptione, Ôc fubhaftationibus, res débitons<br />
authorc iudice pluris licitâti feu magis<br />
offerentiadiudicantur,autnoninucn<br />
to emptore res fubhaftata crcditori adiicatur<br />
feu datur in folutum.[I.3.fub fi.iuncla<br />
l.feq.ff.dc pu blic] Quin ôc tertio modo<br />
per impetrationem dominij à principe,<br />
qui fane modusfpecicm habet dationis<br />
in folutum. [l.elcganter. in princip. ff.