Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ARTICVLVS T<br />
tor.contédit hanc viri in vxorem poteftatem<br />
etfi legibus aciurc fcripto minime cô<br />
ftaret.omnium tamen fere gentium atque<br />
nationum moribus ab antiquo receptam<br />
ac obfcruatam confirmât: ita vt quicquid<br />
fua fpontcinconfulto viro agerent, id pro<br />
rato nô haberetur. Quam poteftatem virorumnedum<br />
vxorcs agnofccbant,fed &<br />
fceminae omnes vt ex C iceronis verbis cô<br />
ftat,in oratione quam proCecinna habuit<br />
inSenatu-.quaefuntciufmodi. Cuifilius<br />
agnatus fit eius teffamcntum non efle ruptum<br />
iudica,quod mulierfincauthore tu<br />
torepromiferitjdeberiipfe nunquam audcret<br />
iudicare:debcri,virodotem quam<br />
milliernullo authoredixifler. EtinoratîôeproL.Flacco.Emptionis,inquit,faIfas<br />
prediorum praefcriptiones, cû mulierculis<br />
aperta circumfcriptionefccifti. Tutorhis<br />
rébus graecorum legibus afcribcndus<br />
fuit.Itcm pro L.Murcna.Muliercf/bmnes<br />
propter infirmitatem confilij.in tutorum<br />
poteftate,maiores effe voluerint.<br />
H ax porro eo pertinent, vt liquidô con<br />
fter,muliercs nuptui traditas,in viri poteftatem<br />
tranfire.Êtfinô mefugiat legibus<br />
Romanisnonnihildifsimileefle receptû.<br />
Siquidem apud iurifconfultos noftros rcceptum<br />
eft filiam etiam viro traditam, in<br />
patris nihilominus facris rcmanere. [Vlp.<br />
in l.i.fub.fi.& 1. feq.ff. delib. exhiben. &<br />
inl.quotics.n c<br />
.Sol.matri.& inl.i.§.i.fF.de<br />
lib.agnofc.&aliis fexectisin locis.] Qua:<br />
res tamen ita temperanda eft vt filia viro<br />
tradita in illius quidem poteftatem non<br />
tranfeat,nifi vt interpretum verbis vtar,<br />
quoad debitum carnis & operarum, id eft<br />
vt vxor in hoefubiieiatur viro,quo gerede<br />
fobolis defiderio fatisfaciat,ac débita<br />
obfequiamaritoexhibeat.[Accurf.in citata<br />
I.Si vxor.C .de condit.infcrt.Sc in §.i.<br />
înftit.adTcrtul.vbi Angel. Aret. & Bar.<br />
inl.reiiudicate.^.vlt.fF.Solu. matrim.] &<br />
huiufmodi feruitia maritalia appellauir^<br />
cuiufmodi funt,res mariti diligenter eufto<br />
dire, eorum quae ad eius victum veftitumqucpcrtinent,curamgcrcre,parareque,ac<br />
curare omnes res domefticas.vt exprefle<br />
déclarât Abb.[in c.litteras.col.pcn.extra.<br />
dcrcftitut.fpol.]adducitq; duos fing. tex.<br />
in c.hçc imago & c.eft ordo.33.queft./. vbi<br />
difpofitum eft vxorem quafi viri famulam<br />
efle, vtpote qui illius corporisius omne<br />
habcat. te. non débet extra, de confang.<br />
& affinit." In cuius feruitutis teftimonium<br />
céfuit Bal.vxorem vinim fuum<br />
RTIVS. 3j<br />
dominiappellatiôc honorare debere [per<br />
I.lticius.Ç. qua? marito. deleg. 2. & tex.in<br />
l.vxorem.§.teftamcto.deleg.3.] Sic etiam<br />
legimus inveteri bibliorû codicc.Saram,<br />
Abraham maritum , dominum honoris<br />
caufa appellafle. Quod nonabsreannotauit<br />
D. Petrus fcntiês vir diuinus,in omni<br />
honore ac débita reuerentia habendum<br />
efle maritum abvxore. In quamfententiamextat<br />
fapientifsimi Socratisdiclum<br />
clegans, inquientis,viros legibus ac moribus<br />
ciuitatis parère oporterc,virorum aût<br />
moribus vxores. Quinetiam legum noftrarum<br />
ciuilium latores exiftimauerunt<br />
ipfas quoque opéras exibere debere, rl. ficut.de<br />
oper. libcrt.vbi Accur.] Cenfucre<br />
quoqueintcrp.omniaquxcunqueipfeacquirerétnon<br />
fibi fed virisacquiri.[Innoc.<br />
inc. Cuminofficiisex. de teftam. C y. &<br />
Bal.in l.T.C.dcbon.quçlib.& inl.fi vxor.<br />
C .de côdit.infert. Bal.rurfus in I. fi inuita.<br />
C.de nupt.C.in c.i.§. decedenti. qui feud.<br />
dar.polT.ck in l.vlt.C .delib.exhib. C uius<br />
meminit Alex. con. 209. Ponderatis his<br />
C0I.3.V0I.6.]<br />
Ex his porro manifefte pro reg.colligitur<br />
vxorem cuiadhuc eft pater,duplicipo<br />
teftatis iuri fubiettam efle,patris nimirum<br />
& mariti. Verum id diuerfis quidem rationibus.<br />
Nam & hf dinerfe funtpoteftates.<br />
Mariti quippe poteftas ea concernit<br />
que ad matrimonij obfequia pertinent,vt<br />
rem domefticamaefamiliarem diligenter<br />
curare,mariti res confcruarc,eiqucin omnibus<br />
morcm gcrerc,quae ad cômune thoriiusfpeftant.Itcmeiufdem<br />
valctudinem<br />
fedulo curare, in quibus magis eft vt viro<br />
quàm patri ipfi profpiciat:iuxta D. Pauli<br />
fententiam,moncntis vxorem vt relifto<br />
patreviro adhereat. Carterum patria poteftas<br />
in his tantum confiftit, quae iuris ciuilis<br />
funtjVt notat.inftitut.depatr.potcft.<br />
in quibus certum eft filiam magis patri<br />
fubie&am quàm marito. Quam difFercntiam<br />
feite doftéque explicauit Bal. [inl.fi<br />
inuita.C .de nupt.Paul. caftr. in 1. rei iudicatae.^.vlt.fF.Sol.matr.Barr.Itcm<br />
Ang.&<br />
Saly.in citata l.Si vxorem.C, de cond. infert.]<br />
Vtranqucautc poteftatem Lacaena<br />
illa non illcpido refponfo declaraflë videturdicet<br />
fub diucrfa tempora.C um eflem,<br />
inquit,puclla parenti obedire didici,feciq;<br />
id fedulo. At nunc mulier fafta,viro.Nam<br />
& Laconcsipfi,omnisalioquifolidaephilofophiae<br />
cultorcs, adeo folis maritis vxores<br />
addicebant dcuouebàntque, vtvulgo
Change language