Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Qualiter<br />
obligatio in<br />
confuctudi.j<br />
interpretationibus<br />
ac-<br />
Fipienda fit.<br />
4 4 TITVLVS<br />
putamus.fub med. raagni. gloflem. ex. de<br />
confuetud.8cl.de pupillo,§.qui nuntiat.<br />
ff.de nou.oper,nuntiat.]diuerfa liquident<br />
res eft fubftantiaedefeclusadefeclu forma;<br />
feu folçmnitatis.rnotat Innoc. in c. quod<br />
ficut.in gl.mag.de clccl.ijQjuare aufim cô<br />
tenderefalfo crcdidiiTelaf.id pofTe ftatutoinducijVtnon<br />
liceret mulieri citra viri<br />
aucloritatem teftari, Liect eius opinionis<br />
fuerït Bal.in l.cx duobus,§.vlt,ff. de vulg,<br />
8cpup.8ccon. i^.Statuto cômunis afsifïj,&<br />
Ang,cô.88,Premitto primo. 8c cô.<br />
i2.I5,teftamcti faclio.Nam 8c idem Iaf. ipfa<br />
tandem veritate compulfus, hanc magis<br />
communem confeiTus eft. Qjiam etiam aliquando<br />
eft fcquutus in Lnon ideirco, C,<br />
decodieil,<br />
f Se obligarc.<br />
IN huius vocabuli interpretatione^ ante<br />
omnia hîc videndum cft,num haecdifpo<br />
fîtioin fummade omniobligationis genc<br />
reintelligatur. Et videtur quidem ita gcneraliter<br />
accipienda hîc obligatio, cû tex,<br />
indefinitè loquatur.[pcr 1. fî feruitus. de,<br />
feruit.vrb.pred.] Quod tamen admittendum<br />
non eenfeo.Tunc enim demum verû<br />
eft indefinitâ equipollcre vniuerfali, quan<br />
docademeft ratio 8c conditio particularium<br />
rerum fub indefinitâ comprehenfarum,qualis<br />
in vniuerfali: aliâs verofecus,<br />
[not. Dy. in rub.de reg. iu. 8c in 1. fî pluribus.vbi<br />
etiam Pe.8c Bart.ff. deleg. 2.] lté<br />
quia verba quibus ftatuta confuetudinefque<br />
concepte funt quam propriifsimè accipienda,vt<br />
nos pluribus docuimus fupra<br />
in preem. Atindefinita vniuerfali nô aequi<br />
pollet ex proprio fignificatu, fed extenfi-<br />
UOjfeu^quodaiuntJinterpretatiuolvtcol<br />
îigiturexcit.l. fî feruitus vbi Florian. 8c<br />
Bar.in cit.l.omnespopuli.in 6. queft.prin<br />
çip.lEt Bal. [inl.vlt.§.in computatione.<br />
de iure delib.]infumma docet in ftatutis<br />
jndefinitam nô aequiualere vniuerfali.vbi<br />
fubeft diuerfa ratio includëdorum vel excludendorum<br />
terminorum. Quâdo enim<br />
ftatutum indefinitcloquitur,loqui quide<br />
fecûdum naturam indefinitè intelligitur.<br />
Etproindecum indefinitâ locutio reftriclioncmaproprietateverbom<br />
citra abu-<br />
(îoncm recipiat,non id quidem quod fermogeneralis<br />
ex necclTaria fignificatione<br />
jmportetfVt verbis docl.vtar)fed ex contingenti.<br />
Quo fit vt hanc confuet.indefinite<br />
difponentcm fecûdum iu ris commupis<br />
régulas interpretandam reftringenda-<br />
PRIMVS.<br />
vinrent<br />
côtraâibus<br />
•î ui<br />
que cenfeam, confiderandumque ea omnino<br />
mente hanc confuet.cffe introdutlâ<br />
quomuliebrisfcxusfragilitati ac imbecil<br />
litatifuccurratur,nonautem quo illa; captiose<br />
cum aliéna iaclura locupletentur.<br />
[vtinl,2.ff.ad.vellei.cxtat decifio vulgaris<br />
in l.adigcre. §. quamuis. de iur. patron.<br />
8cl.quamuis.de in ius.voc.] Quaproptcr<br />
cenfeo ego hoc verbum obligari intelligêdum<br />
de obligatione ciuili,quae verbis, vel<br />
litteris,aut confenfu contrahitur. Non au<br />
té de ea quae ex rc.aut ex dcliclo, vel quafi,<br />
defeendit. Quam rem probari pofTeputo<br />
excomparationc mulieris cû pupillopubertati<br />
proximo.ac doli capace. Qjue quidé<br />
redle deducitur ex œtatis ac fexus imbecillitate,acvtriufque<br />
fragilitate côfilij.<br />
[Pôt.inl.nôomnis.Ç.fi pupillus.ff.fî cert.<br />
pet.8cibi Alex.8c Iaf.lCumitaquc certû<br />
recèle,<br />
fit pupillum in obligationibus quatre con branturofcï<br />
trahunturvtinmutuojcômodato, Scdc- gari fine vit,<br />
pofito,etiam fine tutoris au cloritate obli auâoritatt<br />
lïcut Se y»,<br />
gari polTe tamnaturaliterquam ciuilitcr. pillut.<br />
Et naturalitcr quidem cum nullum damnû<br />
ex eo patitu^r^pbatur inft.quib. mod.<br />
contrah.oblig.vbi Accurfi]Item naturalitcr<br />
8c ciuilitcr,quando eft faclus locuple<br />
tiorrl.pupiTlus.fT.de authpr.tut.8c I.3. fub<br />
pr.fT.commod.Accurf.8c Bar. in cit.l.i.fF.<br />
dénouât.] Ita idem definiendum videtur<br />
invxore,vt fi quid mutuo commodatoue<br />
accepcritjvel in depofitum, abfque mariti<br />
authoritate, obligetur quidem Jiaturaliter<br />
8c ciuilitcr fi ex hoc locupletior facla<br />
fit.Naturaliter quidem fi nullum dânum<br />
palTa fit. Quo pofteriore cafu liect huiufmodi<br />
naturalis obligatio non fit potés 8c<br />
efïicax ad aclionem direclam producendâ<br />
ex huiufmodi contraclu aduerfus mulierem,<br />
Alio tamen remedioci,quicum eacô<br />
traxerit", fuccurrit videlicet côdiclione fine<br />
caufa,vel aclionc ad exhibendum [in fi<br />
mili de pupillo eft tex. in 1.3. fub princ. fT.<br />
commod.]quod côfirmari poffe arbitror<br />
ex tex.in l.certiconditio. §. quoniam igitur.fi<br />
ccrt.pet. Qucm quidem Vlpiani locumficad<br />
propofitum diducëdum duxi.<br />
Te viro abfcnte numéraux vxori tuae decënominemutui.<br />
Eaquemihi reddi fum<br />
ftipulatuSjSpoponditipfanotario prefen<br />
te.Conftathic duos elTccontraclus,illum<br />
qui rc,hûc qui verbis fit.Quanquâ pofterior<br />
qui verbis faélus eft inutilis fit ob huius<br />
confuetudinis difpofitioné,qua vxori<br />
nô liect citra viri aucloritatc negotiûaliquod<br />
gercre.Nihilominus ex priorc con