Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
4 TITVLVS PRIMVS.<br />
Nobilitas fola cftanimum quae m o ribus<br />
ornât.<br />
Nam ca non confiât conftitutionû huinanarum<br />
aut confuetudinis iure,fed in<br />
naturali iure virtutumque admirationc<br />
pofita cft.Vndc cum quidam ab Imp. Sigifmundo<br />
inftantius etTlagitarct, vt cum<br />
nobilitatisinfigniis ornarct.nobiliûque<br />
ordini adfcriberet.refpondilTe Imperatoremfciunt,fequidemeum<br />
plebeiorû numéro<br />
eximere polTe,fed nobilem eu m faccrenon<br />
poiTc. Quippe fcnfit fapientilT.<br />
princeps,eos dcmumob nobilitatis infignia<br />
mcrito caetcris antcfcrri, qui proptcr<br />
cximias animi dotes, omnium in fe conuerterentocnlos,quofqueob<br />
virtutis admirationcm<br />
fufpiccrent homincs..<br />
Ha?c de nobilitate obitcr di&a fint. Ex<br />
quibus confrarc arbitror,iuftisdc caufis<br />
habita cfleperfonarum difcrimina, poteflatumqueiura<br />
aliis in alios conccila elfe.<br />
Nunc qualiterquifquc potcflatibus illis<br />
fubiiciatur,difpiciendum eft.<br />
Tradûtinfûmaduaseffepoteftatis fpe<br />
fies,priuatam Se publicam.Publica ea cil,<br />
quaeconcordifuffragio À pluribus,in vnû<br />
pluresve confertur.Et haeceft aut ecclefia<br />
ftica,aut politiça . Ecclefiaftica qualis eft<br />
Papç,& Epifcoporum,qui ordinâdorum<br />
facrorum rituum auttoritaté habent:Nihilqueadprefcns<br />
negotium pcrtinet.Priuataautcquaedatur<br />
fingulis in fingulos.<br />
Et hanc rurfus duplicem faciunt,dominicam<br />
& adminiftratoriam.Illa nobis liberuracft<br />
vti perfona,tanquam rc nolTra,<br />
citra tamen atrocitateminiuriae: quanuis<br />
olim dominis licuerit 8c feruos vendere,<br />
Se illis vti NON fecus atquc bouc,pcnéfque<br />
DOMIIIOS vita morfqucfcniorûaequcfuerit.<br />
Adminiflratoria verù nûcupatur,qua<br />
lis eft patris in filium, patroni in libertum,<br />
tutoris in pupillum,curatoris in adultum<br />
fibi commendatum. Nam hi non habent<br />
plenamacliberam poteftatem dominandiperfonis<br />
quaeipfis obnoxiae funtll. dimis<br />
Adrianus.C. de edifto D. Adria.toll.]<br />
Sedccrta legeconceditur vt ipforum rébus<br />
confulant ac profpiciant.Et de hac pa<br />
tria poteftatein §. i. agitur.Incuiusinterprctationeperflciemusca<br />
quead patriam<br />
poteftatem pertinent. Verum priufquam.<br />
Ç.illum fufeipiamus hlcnon incommode<br />
quarn poteft: An confuetudo fcripta,poni<br />
Si. probaridebeatf Nam hodie cum in feri<br />
ptis redaétae fint noftrae confuctudmes,videntur<br />
dcfinereciTeius non feriptum. Et<br />
ideo perequari deberc FI3TUTIS,qiiinctiam<br />
iuricommuni.Qjio fit vt minime neceffc<br />
vidcatureasinaiticulosdcdiirftas probarc.<br />
Qjiodalioqui oporterct,fi fimplex<br />
ius municipale rcmanerct in feriptis non<br />
redactum £Bar.in l.ornamentû. ff.de au.<br />
& arg.lega.Saly.l.fî tcflamcnto.C .de impub.&<br />
aliisfubft.Idem Se Raph.cuma.6c<br />
Iaf.l.moribus.fub princ.ff.de vul.HNô défunt<br />
tamen multi qui contrariam fententiam<br />
vcriorecrcdiderint,& maxime Bar.<br />
Bal. Ang.vterq; Imo. Se Arct. [d.l.moribusjeadu&i<br />
rationc,quôdconfuetudincs<br />
noftrae in feriptis reda&ae non fint, vt no-<br />
11 um ius faciant,fcd vt magis deiis conftaret,faciliorq;<br />
effet probatio.Vulgo enim<br />
rraditumefi, Scripturam fidei duntaxat<br />
faciendaegratiainuentam efTe [l.cum rcs.<br />
C.de proba.l.contrahit ur.ff.de pign. Bar.<br />
in l.de quibus.ff.de 11. adducitq; tex.fing.<br />
1. imo. codé tit. Qjuo caucturnihilncceffeeffe<br />
confuetudincm in feriptis redigi.]<br />
Qjiaequidem feripturanonfacit vt confuetudo<br />
in aliam formam iuris quam non<br />
fcriptitranfmutetur.Qjiin & fia principisconftitutionc<br />
autSC approbarentur,<br />
vtfere fitin plerifq;,hacapprobationenô<br />
cêferetur ius nouû introdu&û, necin ftatutinaturâtranfirent.Neqjcnimconfirmatio,côfuetudinisvim,ficutneccaeterarû<br />
rerû immutat,ctiam fi res vel a élus qui<br />
côfirmantur,poffentà côfirmantercuoca<br />
ri [Bar.l.cc qa.fF.dciurifd.o.iud.] Quo fit<br />
vt cû hç noftre côfuctudines facli fint,dcbeât<br />
poni ac probari, Se id quide libro exhibito,vt<br />
aitBar.[d.l.dc quib.in repet.col.<br />
6. verf. 4. principaliter quaero.] Atquod<br />
ad ftatutapertinet,ccfctBal.[conf.238.ad<br />
vcritaté.lib.i.jcaprodiiclione nô indigere,quéadmodumnec<br />
digeftanec codicem<br />
folcmus producere,vbi legis côffitutioné<br />
aliquâ inmediû adducimus. Côfuetudines<br />
itaq; licet feripto notoriae reddâtur,ni<br />
hilominus tn ôcallegari & ^pponi débet.<br />
Nâ certû eft etfi notoriû quos onere probâdileuet,nô<br />
tri onere proponëdi[glo. cl.<br />
appcllâti.deappclla.l.fi adulteriû.§. idem<br />
pcllioni.ff.de adult.Alex.con.ô^.incaufà<br />
& lite.num.6\vol.7.]<br />
M ihi tri ^babilc videt quod eidéAlex.<br />
fcôf.I72.Incaufa Se litenii./.vol.r5.]poiTe<br />
feilicet iudicé,in hocignorantiam aduoea<br />
ti fupplere, ftatuta vel confuctudines in<br />
caufamfuam minimeallegantis. Eaenim<br />
in quacûq5 litis parte.ctiâ fub ipfâ definiti<br />
uâ^dducipoffuntjqucadmodûSe leges.