Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
OfÊcku» *<br />
Mercatrïees<br />
opitLces &<br />
artifices hac<br />
«onfueiudi-l<br />
nccomprc-<br />
'Lcndi.<br />
/ r t i c v l v s t e r t i v s .<br />
contrarium fenfcrit Accurf. Se idem Bart.<br />
fîbica in re non conftans.in l.fempcr.Ç.negotiatio.ff.deiur.immu.<br />
Quo locodoccc<br />
immunitatcconccffam mercatoribus,hisr<br />
quoquecompetituram quimaiorcm partem<br />
fortunarû fuarum in illo génère mercium<br />
conft itutam habcnt.vt eft ibide tcx.<br />
Se in l.nauicularij.ff.num.Sc honor. Quâ<br />
fentétiam fequitur Alex.con.193. vifis 8c<br />
ponder. col.i.vol.7.idem & in ftatuto dicendum<br />
eft quo ij qui pannorû mercatura<br />
exercent certis donantur priuilegiis quo><br />
jncdumcôtinentur ij qui pânos conficiût<br />
fed qui per fe vel per inftitorcs vendunt.<br />
Porro ofTiciû générale nome eft ad omne<br />
minifterium feu artificium aeque pertincs:<br />
licet in fpecie différant officium 8c artificium.Officium<br />
quippe eft quod à natura<br />
lîncdoctrîna infitum habemns. huius gcncris<br />
fût Agafo.mulio, opilio, faltuarius,<br />
armiger-dapifer.coquus, piftor 8c caeteri<br />
innumerabilcs qui fine arte exquifita domino<br />
opéras preftant.At artificiû fine arte<br />
ac doctrina exhiberi nô poteft. Quo fît<br />
vt officio artificiû dignius fit, ac preftantius,<br />
8c ex illo honeftior quaeftus, ex hocr<br />
viliorpcrcipiatur.Itcm 8c officia folet ad*<br />
tempu s duntaxat pro rei familiaris neceffi<br />
tate fu biri. Qua ex re videtur concludédumhancnoftramcôfuetudinem<br />
quae de<br />
mercatrice mulierc agit effe in proprio vo<br />
cabuli fîgnificatu accipiendam.ncc ad arti<br />
fiecs officialcfquctrahcndam.Cum ftatu<br />
ta non nififtricïâ recipiant interpretationcm<br />
vt faepius eft inculcatum. Qjjam fen-i<br />
tentiâ nominatim confirmât Pont, in cit.<br />
l.fipublicanus.§.i.de public. Crcdiderim<br />
tamen ego quicquid tradiderint célèbres<br />
illiiuris interp.in huius confuetudinis no<br />
ftredifpofitioncmcrcatricis appellatione<br />
ex quadam interpretatione venire quoq;<br />
omnes opifiecs, ac artifices cuiufcunque<br />
gencris. Nam maiorum noftrorum mens<br />
cafuilTcintclligitur, vt rmilicres ad artis<br />
alicuius exercitiû inuitarenuqua* ratio in<br />
quocunqucartifieij génère proccdit.pro<br />
exprcllaitaque habédam cenfeoriuxta 1.<br />
milites agruui.fub fi.prin.de re mil. ff.] ita<br />
vt ex ea liceat arguere etiâ quod aiunt extëfiue.fvtdocct<br />
Accurf.Sc Bart.in l.quâuis<br />
C.dcfideius. 8c idé Bart.in 1. maximû,<br />
vitiû.C.delib.prçter. 8cnominatim Pôt.<br />
inl.mutum.ff.dc aeq.hered.lQjuinetiâdi<br />
ci poteft hanc interpretatione, cxtcfiuani<br />
nô cfledccafu adeafum. Quia[vt argute<br />
inquitBaJ.inl.de quibus.ff.delcg.]Vbiin<br />
pluribus cafibus cadem fubcft ratio eos omnes<br />
decidit ipfa,8c non quidem ex exté»<br />
fionc.fcd vt genus omnes fub fc fuas conti<br />
net fpecics, ita gnralis ratio diuerfas emer<br />
gentium cafuum fpecies. A t cû fpecics rationc<br />
ipfa inter fc différât, tûc eae extefionc<br />
recVc ad alias trahûtur. [Idem céfuerût<br />
Cy.8c Pct.inl.iuranonin fingulas.ff.de<br />
lcg.Paul.Caf.côf.tf4.prcfcns cafus.innouis.]Tû<br />
8c magis ca vrget ratio quod vulgari<br />
loquendi modo negociatorcs ac artifices<br />
in candem fignificationcm vfurpantur.<br />
Se mercatorcs quoque iidem appellantur.<br />
Vnde quicquid fub hoc vulgari<br />
vocabulo contincrur,in candem venir difpofitionem.vtdocct<br />
Bart.in 1. fi quidearum.fubprinc.deleg.3.<br />
Quo loconotat<br />
vulgus rcfpuere eam differentiam quant<br />
obferuant iura inter cas voces emere Se<br />
compararc. Item interfilios Se liberos vt<br />
idem Bart.inl.libcrorû fubfi.ff. de verb.<br />
fignif. Qua ex re vbi de alicuius plcbifeiti<br />
interprctationcdifputatur yulgi opinioni<br />
ftandum cffeduxit Bal. in J.i. col.<br />
i.C.dc rcr. permutat-.in quam rem mihi vi<br />
dcturtcx.exprcffusinl.fciendum.§.illud..<br />
ff.de a.dil.edi£t. vbi fi quifpiam >artifîccnv<br />
promifcrit,vcl dixerit, cum vtique perfectum<br />
pra-ftari nô oportere. Sufficerct itaque<br />
talcm effe quales vulgo artifices dicuntur.<br />
Quare non abfquc ratione concludcdum<br />
arbitror hac côfuctudinc corn»<br />
prehendi quoque mulicres quae aliquo artificioofficioiicvitam<br />
fibiquçritant vtca<br />
in rc abfquc mariti au thoritatc legitimam<br />
gérant perfonam. Quam fententiam noftramproboex<br />
fing.tcx.in l.i.fubprinc.<br />
ff. de tributor. Sed aliquando dubitatum<br />
cftnum eaquoqj mulicr quae publiéef" œ<br />
-peCan.ama; nusexcrecret hac noftra côfuctudinc cô-liuiàmerce.<br />
prehenderentur. Et mihi femper vifum<br />
eam non côtineri. Etenim mercatoris appellatione<br />
non veniunt, eo qupd pecunia<br />
in merec nô fît.C um hodiealiud fit merx.<br />
aliud pecunia. [l.i. ff.decontra, empt. 8c<br />
vend.] Qua* autem mercis appellatione<br />
propric veniunt, abunde tibi fupeditabit<br />
Alex.lcclio.in 1? mercis, ff. de verb. 8c rcr.<br />
fignific,<br />
Quam palam exerceat,<br />
Palàm fiuc publiée negotiationc exercere<br />
cam intelligemus, quae publiée folita<br />
fit mercari. Id quod non vno actu dignofcitur,fed<br />
ex pluribus fréquenter itcratii,<br />
hij<br />
si
Change language