Dilemma's en keuzes Kinderklanken en Peuterpraat ... - Siméa

Hoe kom je nu aan de 'beste' informatie? Ieder kind is
immers anders, en het is razend moeilijk om een doof
kind goed naar de volwassenheid te loodsen. Het probleem
van de informatieverstrekking door en omgang
met professionals kan echter opgelost worden met
hulp van ervaren lotgenoten. Ouders die al een hoop
geregeld en uitgeprobeerd hebben, en die weten hoe
het voelt met een doof kind. Dat scheelt niet alleen
uitzoekwerk, maar geeft ook emotionele steun: twee
weten meer dan één, en gedeelde smart is halve
KEUZES ZIJN PER DEFINITIE
EEN TEAMGEBEUREN
Het zal niemand die mijn proefschrift ("Parenting
deaf children in the era of cochlear implantation: a
narrative-ethical analysis") heeft gelezen verbazen
dat ik mij in grote lijnen goed kan vinden in het
betoog van Frank en Monique van Dillen. Ik zie in
hun relaas dan ook nogmaals het bewijs dat een grondige
zelfanalyse gewenst is binnen het dovenonderwijs,
misschien zelfs binnen de pedagogiek als discipline.
De grote gelijkenis met de getuigenis van de ouders
die aan mijn onderzoek participeerden toont aan dat
de behoefte aan zo'n analyse bepaald niet verdampt
is. Met de introductie van tweetaligheid binnen het
dovenonderwijs is de discussie tussen "oralisten" en
"manualisten" beslecht, zo menen sommigen. Het
betoog van deze ouders toont echter aan dat dit
geenszins het geval is. De "ideologie" van de tweetaligheid
verhult het interne spanningsveld tussen de
waarden van deze beide historische ideologieën en
verzoent aldus diegenen die het ook vandaag de dag
niet met elkaar eens kunnen worden. Ik betwijfel echter
of zij het ooit met elkaar eens zullen worden, of
beter gezegd, of de twee genoemde waarden-systemen
wel tot verzoening in staat zijn. Beiden vertegenwoordigen
waarden die van ons allen zijn, ongeacht
de taal die wij voor een doof kind kiezen. Welke moeder
wil er nu niet zo snel mogelijk soepel met haar
kind communiceren? Hoopt niet elke ouder dat zijn of
haar kinderen een stevig sociaal netwerk zullen
ontwikkelen waarbinnen zij zich thuis en aanvaard
maar gelijktijdig ook gelukkig en vrij zullen voelen?
Tegelijk hopen we dat onze kinderen de ruimte zullen
vinden - en krijgen - om zich te ontplooien binnen
een opleiding en carrière. Deze wensen vormen in
moreel opzicht alles behalve een homogeen geheel,
geen mal van waaruit een enkele oplossing te destilleren
is.
Dat is mijns inziens de onontkoombare morele aard
van het probleem dat wij doofheid noemen. Hieraan
kunnen wij simpelweg niet ontsnappen. Het enige
dat ons rest is een doorlopende dialoog over gedeelde
Dilemma's en keuzes
smart. De FODOK maakt zich hier sterk voor, om de
échte keuzevrijheid van ouders te garanderen.
C.C. Tilanus
secretaris FODOK
waarden binnen een werkelijkheid, die op meerdere
manieren uit te leggen is in plaats van een conflict
tussen "heldere" ideologieën. Binnen zo'n dialoog past
wat mij betreft dan ook geen dovenonderwijs dat zich
steeds meer ontwikkelt tot een eentalig systeem,
zoals het bilingualisme helaas in sommige gevallen
lijkt te zijn geworden. Ook hier sluit ik mij dus aan bij
de ouders van Lex. Zeker in combinatie met cochleaire
implantatie begrijp ik de rol van zo'n eentalig onderwijssysteem
niet of nauwelijks. Het liefst zie ik binnen
één school of campus het volledige spectrum van
eentalig gebarenonderwijs tot eentalig oraal onderwijs
en alles daartussenin. Het precieze aanbod bij
een individueel kind zou doorlopend aan de mogelijkheden
en onmogelijkheden moeten worden aangepast.
Zeker kunnen ouders bij deze keuze een kardinale
rol spelen, als principe is dat misschien zelfs een
goede leidraad. Toch blijven de keuzes in dit complexe
gebied haast per definitie een teamgebeuren.
Dr. Capi Wever, KNO-arts i.o
UMC St. Radboud
Nijmegen
VHZ JAARGANG 43 NUMMER 4 DECEMBER 2002