Dilemma's en keuzes Kinderklanken en Peuterpraat ... - Siméa

"Kinderklanken" en "Peuterpraat", taaistimulering voor kleuters en peuters
vooral gericht zou zijn op beïnvloeding van leerkrachtgedrag.
In september 1999 werden de eerste
materialen in experimentele vorm aan de groepen
1 t/m 4 van een 5-tal proefscholen aangeboden en
was een begin met de invoering gemaakt.
De doelstellingen van Kinderklanken zijn:
• bewustere omgang met spraak- en taalontwikkeling
en de invloed daarvan op het leerproces op scholen
• vroegtijdige signalering van eventuele spraak- en
taalproblemen
• extra aandacht voor taalzwakke en allochtone leerlingen
(remedial teaching en pre-teaching)
• voorkomen van uitval in het leerproces (met name
lezen en taal)
• verwijzingen naar het SBO als gevolg van spraaken
taalproblemen beperken
De uitgangspunten die hierbij passen zijn:
Algemeen:
• coaching en deskundigheidsbevordering van
leerkrachten
• aansluiten bij de bestaande werkwijze in de groep
• materiaal ontwikkelen van "werkvloer naar werkvloer",
zodat het eenvoudig en direct inzetbaar is
• de materialen moeten aantrekkelijk zijn voor
leerkracht en kinderen
Inhoudelijk:
• stimuleren van de ontluikende geletterdheid (met
name groep 1 en 2)
• stimuleren van de woordenschat (groep 1 t/m 4)
Uit onderzoek en eigen ervaringen blijkt dat dit twee
belangrijke punten zijn binnen het taalonderwijs.
Ontluikende geletterdheid is van belang om ook bij
kinderen waarbij zich dit niet spontaan ontwikkelt
ervoor te zorgen dat de leesvoorwaarden aanwezig
zijn aan het begin van groep 3, zodat ze het leesproces
niet met een achterstand beginnen.
Ontwikkeling van de woordenschat is belangrijk
omdat een kleine woordenschat invloed heeft op het
hele leerproces van een kind (onder andere zaakvakken,
instructie, aanvankelijk lezen, begrijpend lezen,
redactie sommen).
• vroegtijdig signaleren van spraak- en taalproblemen
door leerkrachten
• adviezen voor omgang met spraak- en taalproblemen
Vroegtijdig signaleren leidt tot vroegtijdig hulp bieden
en een beter zicht hebben op de ontwikkelingslijn
van een kind. Inspelen op eventuele spraaken/of
taalproblemen heeft, zoals bekend, het meeste
effect t/m 7 jaar (taalgevoelige periode).
Kinderklanken bestaat uit
een preventief en een curatief deel
Preventief deel
Het preventieve deel bestaat uit een kalender met 10
bladen voor de groepen 1 en 2 en 1 woordenschatblad
voor de groepen 1 t/m 4. Op de kalenderbladen voor
de groepen 1 en 2 staan ideeën rond een thema en/of
een klank (afwisselend medeklinker/klinker). Het
accent ligt op auditieve en talige activiteiten aange
vuld met visuele, motorische en tactiele activiteiten
(zie afbeelding 1). De volgorde van de klanken die
centraal staan, is zo, dat eerst articulatorisch eenvoudige
en goed zichtbare klanken, die verlengd kunnen
worden, aan de orde komen (zoals /m/ en /o). Later
komen articulatorisch moeilijkere en minder zichtbare
klanken aan bod (zoals /s/ en /k). Alle zintuigen
worden ingeschakeld om tot een samenhangend
geheel te komen met een versterkend effect.
De oefeningen en suggesties zijn ook op andere
klanken toepasbaar.
Elk kalenderblad bestaat uit 3 ringen.
bmnena» nng ha*groap
twaade mg jongston ; ramedaYand
a