Technische achtergrondrapportage KRW - Delfland

2.1 Inleiding
Het waterkwaliteitsbeleid in Nederland is lange tijd bepaald
door de Nota’s Waterhuishouding. Deze nota’s waren
vooral gericht op het terugdringen van de emissies
van verontreinigende stoffen naar het oppervlaktewater.
In 1969, bij de invoering van de Wet Verontreiniging
Oppervlaktewater (Wvo) was dat ook een logische inzet.
Sinds die tijd is er veel geïnvesteerd, vooral in de aanleg
van riolering en de bouw van afvalwaterzuiveringsinstallaties,
maar ook in de Wvo-vergunningverlening en
-handhaving. Hiermee is een grote verbetering van de waterkwaliteit
tot stand gebracht. Vanaf de tweede helft van
de jaren negentig stagneert deze verbetering.
Tot voor kort was de Wvo het enige instrument van de waterbeheerder
voor verbetering van de oppervlaktewaterkwaliteit.
In 2000 is daar echter de Europese Kaderrichtlijn
Water bijgekomen. De KRW geeft een nieuwe impuls aan
het waterkwaliteitsbeheer. De richtlijn gaat namelijk niet
alleen over verontreinigende stoffen, maar ook over planten
en dieren, de ecologie. Het is zelfs zo, dat de KRW de ecologie
centraal stelt. De reductie van emissies van verontreinigende
stoffen is weliswaar nog steeds een belangrijke peiler
van het beleid, maar in eerste instantie ondersteunend
voor het bereiken van ecologische doelen. Met de KRW wil
de Europese Commissie het volgende bereiken:
- Het beschermen en waar mogelijk verbeteren van
aquatische ecosystemen;
- Het bevorderen van duurzaam gebruik van water;
- Het verbeteren van de waterkwaliteit door een forse
vermindering van lozingen/emissies;
- Het aanzienlijk verminderen van huidige en toekomstige
verontreinigingen van grondwater;
- Het voldoen aan de doelen voor beschermde gebieden,
zoals die gelden vanuit andere Europese richtlijnen
bijvoorbeeld de Vogel- en Habitatrichtlijnen en de
Zwemwaterrichtlijn.
Deze doelstellingen vormen concrete opgaven zoals die
voortkomen uit de Europese Verklaring voor een Nieuwe
Watercultuur. In deze verklaring worden de meervoudige
dimensies van ethische, ecologische, sociale, economische,
politieke en emotionele waarden van aquatische ecosystemen
erkent. Tezamen maar ook elk apart dienen deze
dimensies gezien te worden als een erfgoed. Ecologisch gezond
water dient als erfgoed dan ook zodanig beschermd
en behouden te blijven.
De KRW moet een samenhangend ‘bouwwerk’ van voorschriften
en uitwerkingen vormen, waarover betrokken
besturen samenhangende keuzes moeten maken. Keuzes,
die moeten leiden tot het bereiken van kwalitatief goed
water. De KRW spreekt van het bereiken van de ‘Goede
toestand’. Deze ‘Goede toestand’ wordt uitgewerkt in chemische
én ecologische waterkwaliteitsdoelen en maatregelenpakketten.
De termijn voor het bereiken van de
waterkwaliteitsdoelen c.q. het uitvoeren van vastgelegde
maatregelen is in principe 2015 1 .
2.2 Stroomgebiedbenadering
De KRW gaat uit van een stroomgebiedbenadering, dat
wil zeggen dat de wateren in hun samenhang worden
bekeken. Zo wordt afwenteling van vervuild water van
de ene naar de andere plek voorkomen. Meer dan voorheen
moeten waterbeheerders samen en integraal werken
aan het verbeteren van de waterkwaliteit. Hiermee
probeert de Europese Commissie afwenteling van milieuproblemen
in tijd en ruimte zoveel mogelijk te voorkomen.
Ook zorgt de benadering voor een grotere effi -
ciëntie en kosteneffectiviteit binnen het waterbeheer. De
KRW richt zich daarbij op een uniforme benadering van
de waterkwaliteit in alle lidstaten.
De KRW verplicht lidstaten tot het opstellen van afgestemde
stroomgebiedplannen (SGBP’s). In Nederland is de Staatssecretaris
van Verkeer en Waterstaat eindverantwoordelijke
voor het vaststellen van deze SGBP’s. Zij is daarmee opdrachtgever
voor alle uitwerkingen van de KRW. Door de verdeling
van verantwoordelijkheden, bevoegdheden en taken binnen
het Nederlandse waterbeheer zijn alle waterpartners (Rijk,
provincies, waterschappen, gemeenten) bestuurlijk medeverantwoordelijkheid
zijn voor het uitwerken en bereiken
van de waterkwaliteitsopgave vanuit de KRW. Alle waterpartners
zijn dan ook bij het opstellen van de SGBP’s betrokken.
Via de Implementatiewet EG-kaderrichtlijn water is de
KRW vertaald in de Nederlandse wetgeving.
In Nederland gaan de SGBP’s van de vier internationale
stroomgebieden (Eems, Rijn, Maas en Schelde) samen met
de hoofdpunten van het landelijke waterbeleid de nieuwe
nationale Nota Waterhuishouding vormen. Deze landelijke
nota moet uiterlijk december 2009 volgens de deadlines
van de richtlijn zijn vastgesteld.
1. Voor bijzondere omstandigheden bestaat de mogelijkheid het bereiken van de doelen te faseren (2021 en 2027) dan wel de waterkwaliteitsdoelen te verlagen. Dit moet echter al in het SGBP (in 2009) goed
worden onderbouwd.
9