Marisa de Villiers

Hierdie figuur illustreer die konsep van psigopatologie as deel van ontwikkeling. Sommige
individue begin en bly op die baan van bevoegdheid en goeie aanpassing (C); sommiges
begin met ‘n agterstand, maar keer terug na 'n baan wat uiteindelik tot goeie aanpassing
lei (B); ander begin met ‘n voorsprong, maar wyk later af (D); terwyl die laaste groep op 'n
wanaangepaste baan begin en voortduur omdat hul vroeëre probleme die latere
bemeestering van ontwikkelingstake belemmer (A). Verskillende bane kan lei tot dieselfde
uitkoms, en enige baan kan potensieël tot enige van die uitkomste lei. Verandering is op
verskeie punte moontlik en die skeiding tussen normale en abnormale ontwikkeling is
onduidelik (Sroufe, 1997). Alhoewel vroeëre ontwikkeling latere funksionering mag
beïnvloed, is kontinuïteit in gedrag nie vanselfsprekend nie. Verskillende gebeure en
omstandighede gedurende 'n kind se ontwikkeling kan 'n ontwikkelingsuitkoms in stand
hou of verander (Ollendick, Grills & King, 2001; Kagan, 1994).
Sekere sensitiewe periodes kom tydens die lewensverloop voor en word beskou as
tydperiodes waartydens omgewingsinvloede op ontwikkeling, beide positief en negatief,
versterk word (Bornstein, 1989). Tydens hierdie periodes is daar meer geleenthede om te
leer, maar dit is nie die enigste geleenthede nie en verandering kan ook op ander tye as
sensitiewe periodes plaasvind (Mash & Wolfe, 2002).
2.1.1.2 Die Normatiewe Beginsel
Die normatiewe beginsel erken dat psigopatologie beoordeel word in terme van die
verwagtinge rondom wat as "normaal" beskou word op 'n gegewe tydstip en in 'n bepaalde
samelewing vir 'n individu van 'n spesifieke geslag of ouderdom. Ontwikkelingstake is die
standaarde vir gedrag en prestasie in 'n spesifieke samelewing of kultuurgroep en
hiervolgens word daar beoordeel of ontwikkeling goed verloop. Ontwikkelingstake vorm in
der waarheid die psigososiale mylpale vir gedrag oor die lewenspan en dien as breë
aanduiders van hoe goed die individu se aanpassing by die samelewing verloop.
Betekenisvolle mislukkings in ouderdomsverwante ontwikkelingstake kan gevolge inhou vir
die evaluering van die self, sowel as evaluering deur die gesin en gemeenskapslede, en
36