Marisa de Villiers

Verbintenisse kan op verskeie maniere gedefinieer word as waardes (bv. ouerskap) en die
strewe na spesifieke doelwitte (bv. om twee kinders te hê). Enige situasie wat 'n sterk
verbintenis insluit, sal as betekenisvol getakseer word (Cassidy, 1999; Folkman, 1984;
1991; Lazarus, 1993).
Volgens Lazarus en Folkman (1984) word primêre takserings ook beïnvloed deur
situasionele faktore soos die aard van die skade of bedreiging, of die situasie bekend of
onbekend is, die waarskynlikheid dat dit gaan plaasvind, wanneer dit gaan gebeur en hoe
duidelik of onduidelik die verwagte uitkoms is. Die primêre takserings van skade/verlies,
bedreiging en uitdaging is nie noodwendig wedersyds uitsluitend nie. Die verlies van 'n
ledemaat sal byvoorbeeld 'n afsonderlike reeks van skade en potensiële bedreigings
insluit, soos die herstelproses, rehabilitasie, die terugkeer na normale funksionering, groei
en verbintenisse tot lank bestaande aktiwiteite en doelwitte (Folkman & Moskowitz, 2004).
Ambivalente toestande verwys na 'n gebrek aan duidelikheid in die omgewing, dus
bestaan daar minimale wenke in die omgewing rakende die aard van die uitkoms en/of die
mate waartoe dit beheer kan word. In die afwesigheid van duidelike inligting, sal die
individu se afleidings gebaseer word op algemene ervaring en persoonlikheidsdisposisies,
ten einde te verstaan wat gebeur. Hoe groter die mate van dubbelsinnigheid, hoe meer
word daar op afleidings en individuele faktore gesteun om uiteindelik sin te maak uit die
omgewing (Folkman & Lazarus, 1985; Folkman, 1984).
2.4.1.3 Sekondêre taksering
Sekondêre taksering daarteenoor verwys na die evaluering van beskikbare copingsopsies
met ander woorde na die individu se taksering van wat hy/sy aan die situasie kan doen.
Verskeie copingopsies word geëvalueer, soos om die situasie te verander, die situasie te
aanvaar, die soeke na meer inligting, die beheer oor impulsiewe optrede, ensovoorts.
Sekondêre taksering fokus op die vraag "Wat kan ek doen?" en is veral belangrik wanneer
die primêre taksering dui op moontlike skade, verlies, bedreiging of uitdaging (Folkman,
1984; 1991, Folkman & Moskowitz, 2004).
48