Rapport Deelstudie 1 Afwegingskader water ... - Leven met Water
Rapport Deelstudie 1 Afwegingskader water ... - Leven met Water
Rapport Deelstudie 1 Afwegingskader water ... - Leven met Water
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
op klimaatverandering, is het dan ook nog eens zo dat integratie vooral tot stand komt<br />
door wederzijdse afstemming en niet door hiërarchie. Door deze hoge eisen aan over-<br />
heidshandelen loopt dan nog eens de chronische discussie heen over de verhouding tus-<br />
sen ambities van people (leefbaarheid), profit (economische vitaliteit) en planet (een<br />
veilige en duurzame fysieke plek). Binnen deze context moet de samenleving zich de<br />
komende honderd jaar aan klimaatveranderingen kunnen aanpassen.<br />
Eisen aan<br />
governance<br />
Onzeker Meervoudig Controversieel Complex<br />
Richting ge-<br />
ven, maar<br />
ook flexibel<br />
kunnen rea-<br />
geren op<br />
nieuwe in-<br />
zichten<br />
<strong>Afwegingskader</strong><br />
klimaat op orde<br />
hebben, maar<br />
ook in staat<br />
zijn sociaaleco-<br />
nomische<br />
waarden hun<br />
centrale rol te<br />
geven<br />
Richtlijnen geven tot<br />
klimaatbestendigheid,<br />
maar ook ruimte ge-<br />
ven om mee te bewe-<br />
gen <strong>met</strong> dynamiek in<br />
prioriteitstelling<br />
Tabel 1. Karakteristieken van klimaatadaptatie stellen eisen aan beleid<br />
3. Wat is klimaataanpassing?<br />
Eenvoud be-<br />
trachten daar<br />
waar mogelijk,<br />
maar ook het<br />
samengestelde<br />
karakter van<br />
het systeem<br />
erkennen<br />
Klimaataanpassing betreft het handelen om zich als entiteit teweer te stellen tegen, aan<br />
te passen aan en in te spelen op de gevolgen van klimaatverandering. Klimaataanpassing<br />
bestaat uit handelingen die erop gericht zijn de effecten van klimaatverandering tegen te<br />
gaan (klimaatmitigatie) en handelingen van adaptatie (Füssel, 2002; IPCC, 2007; Kane<br />
and Shogren, 2004; Klein et al. 2005). Adaptatie bestaat zelf weer uit het verkleinen van<br />
de kwetsbaarheid van systeem (vulnerability) door het versterken van afweermechanis-<br />
men (Adger et al. 2004; Smit and Wandel, 2006) en het vergroten van de weerbaarheid<br />
van het systeem (resilience) (Carpenter et al. 2001; Folke et al. 2002; 2005). Dit is op<br />
twee wijzen te bereiken:<br />
o het systeem zo inrichten dat klimaateffecten geen grote schade aanrichten<br />
(denk aan Ruimte voor de Rivier, doorstroombare wijken);<br />
o het systeem zo inrichten dat het inspeelt op klimaatverandering als een<br />
kans en benut om anders en beter te functioneren (denk aan zilte land-<br />
bouw).<br />
Beide maatregelen zullen gelijk op moeten gaan omdat a) niet duidelijk is wat de kriti-<br />
sche grens is van het versterken van afweermechanismen en b) niet duidelijk is wat de<br />
kracht kan zijn van de effecten van klimaatverandering.<br />
25
Change language