Februarie/Maart

12 ••• laNDBoU-TEGNiEK
Faktore wat jou
koringopbrengs beïnvloed
vervolg van bladsy 11
gewas en uiteindelik die opbrengs, kan benadeel.
Wat die situasie meer ingewikkeld maak, is dat die
koringplant deur die loop van die seisoen vir skade
kan kompenseer en is dit moeilik om te bepaal wat
die uiteindelike uitwerking op die opbrengs gaan
wees.
Stikstofopname gedurende die graanvullingsperiode
is relatief laag in vergelyking met die
halmverlengingstadium. Stikstof in die plantweefsel
word gemobiliseer en getranslokeer na die graan,
met klein hoeveelhede van die grond afkomstig.
Die ontwikkelende are en verlengende halms
(groeistadium 5 tot 15) plaas ’n groot aanvraag
op die plant se hulpbronne vanaf halmverlenging.
Jonger, swak ontwikkelde halms wat nie kan
kompeteer nie, gaan gou verlore. Die hoeveelheid
halms (are) en syare wat deur die koringplant
geïnisieer word, is gewoonlik baie meer as die
hoeveelheid are en pitte wat tot en met rypwording
onderhou kan word. ’n afwaartse aanpassing
in die opbrengspotensiaal begin gewoonlik met
halmverlies by die begin van halmverlenging en hou
aan tot en met syaar- of blompakkieverlies voor die
blomstadium.
Droogte- en hittestres gedurende halmverlenging
en aarverskyning verhoog die tempo van halmmortaliteit.
Indien die droogtestres gebreek word,
of daar is ’n laat toediening van stikstof gedurende
hierdie stadiums, kan dit lei tot die ontwikkeling van
laat rypwordende are.
Omgewingstres voor vlagblaarverskyning kan
die verlies van syare op die ontwikkelende aar
tot gevolg hê. blompakkie-inisiasie (syare) begin
in die laer, middel area van die aar en versprei
na die basis en bokant van die aar. Onder
erge omgewingstrestoestande kan die syare
(blompakkies) by die bopunt en basis van die aar
afgespeen word.
Die finale aanpassing in opbrengspotensiaal vind
plaas gedurende die graanvullingstadium wanneer
die korrelgrootte bepaal word.
In Figuur 2 word ’n paar van die groeistadiums
van die koringplant aangetoon.
Dit is duidelik dat, soos algemeen bekend,
klimaat- en bestuursaspekte ’n groot rol speel
in die opbrengspotensiaal van die koringplant.
>
GRoEISTADIuM 4 GRoEISTADIuM 13 GRoEISTADIuM 17
>>
GRoEISTADIuM 20 GRoEISTADIuM 25
Figuur 2: verskillende groeistadiums van koring.
Wat egter belangrik is om te onthou, is dat
indien stremmingstoestande reeds vroeg in van
die ontwikkelingstadiums van die koringplant
heers, dit ’n blywende negatiewe effek op die
uiteindelike graanopbrengs kan hê. Onder
droëlandtoestande het die produsent nie beheer
oor die klimaat gedurende die groeiseisoen
nie, maar by besproeiing is dit belangrik dat
aspekte soos bemesting (byvoorbeeld verdeelde
stikstofbemesting) en besproeiingskedulering,
noukeurig bestuur moet word. S
verwysings
• handleiding: Produksie van kleingrane in die
somerreëngebied 2010 (lnR – Kleingraaninstituut).
• Winter cereal production (http://www.usask.ca/
agriculture).
• nitrogen management for winter wheat: Principles and
recommendations (http://pubs.ext.vt.edu).
• growth stages of wheat: Identification and under stan ding
(http://safiles.tamu.edu/agronomy/wheat/whtmang.htm).
• Kunsmisplasing maak saak (http://www.grainsa.co.za/
dokuments/SaGraan_Mrt06_P50_51.pdf).
Gerrit Oosthuizen is ’n Senior Akkerboukundige by Senwes
Landboudienste. Skakel hom gerus vir enige navrae by
(018) 462-8533 of 084 506 8791. ’n E-pos kan ook gestuur
word na gerrit.oosthuizen@senwes.co.za.
www.senwes.co.za • Februarie/Maart 2011