Als dieren konden praten…….

Hoewel je onze insectengroep intussen behoorlijk goed hebt leren kennen, mag ik één
kenmerkende eigenschap niet vergeten. Het is onze indrukwekkende kleurenpracht! Bij de
wedstrijd om schoonheid en kleurenrijkdom komen wij na de vlinders op de tweede plaats. Je
kunt bij ons elke denkbare kleur vinden: van tere kleurnuances via metallisch blinkende tinten
tot en met diepe felle kleuren. Hoe komen al deze nuances en kleurcomposities van ons
ontwerp tot stand? Ik zal je onze kleurenpracht niet wetenschappelijk verklaren, anders zou ik
moeten teruggrijpen op chemische kennis en ook op de natuurkunde. Maar er zijn drie
volledig onafhankelijke principes die je moet weten:
1. Pigmentkleuren: Waarom zijn Chinezen geel, Indianen rood en Afrikanen zwart? Welnu in
hun huid zijn bepaalde kleurstoffen – pigmenten – opgeslagen, die voor elk ras karakteristiek
zijn. Dit is precies de methode die de Schepper ook gebruikte om vele soorten van de echte
libellen (zoals de heidelibellen) en de waterjuffers hun kleur te geven. In tegenstelling tot
jullie rassen zijn bij ons chemische verbindingen gebruikt met een veel sterkere kleur,
bijvoorbeeld melanine voor gele, rode, bruine en zwarte, ommine voor violetbruine en
ommatine voor roodbruine tinten. Ook wordt wit, geel of roodachtig oplichtende pterine
gebruikt. Je kunt je wel voorstellen dat geschikte mengverhoudingen van deze kleurdragers
een rijk kleurenspel mogelijk maken.
2. Gestructureerde kleuren: bij deze methode worden de kleuren niet door organische
moleculen verkregen, maar door een natuurkundige truc. De kleurindruk ontstaat door
lichtbreking van invallend zonlicht op de dunne plaatjeachtige lagen van het chitinepantser.
Alle metallisch glanzende libellen zijn eigenlijk kleurloos en toch glinsteren ze in rijke
kleurenpracht. Dergelijke gestructureerde kleuren zijn er bijvoorbeeld bij de blauwmetallische
beekjuffers, de groen tot koperkleurige pantserjuffers en de groenglanzende smaragdlibellen.
Bij waterjuffers en glazenmakers met hun emailachtig groen en blauw, zorgen troebele
deeltjes in het chitinepantser voor een verstrooiing van het licht, die de kleurenrijkdom nog
extra vergroot.
3.Waskleuren: Deze methode herinnert aan het waas op rijpe pruimen. De blauw berijpte
kleur van het achterlijf van de gewone pantserjuffer ontstaat door een waslaag, die
voortgebracht wordt door huidklieren. De kleur ontstaat daarbij door diffuse reflectie van het
zonlicht.
Wat is nu het doel van al deze kleuren? De verschillende kleurpatronen maken het ons
gemakkelijker om de soort te herkennen, maar ook om een partner te vinden. Kleuren kunnen
ook dienen als goede camouflage. Omdat we dieren zijn met een wisselende
lichaamstemperatuur helpt het op elkaar afstemmen van kleuren ons om op te warmen in de
morgen. Op dezelfde manier bieden ze een geschikte bescherming tegen schadelijke UVstraling
en zonnebrand. Maar toch zouden al deze effecten ook bereikt kunnen worden met
minder kleuren. De verbazingwekkende variëteit moet dus een andere reden hebben namelijk
de vindingrijkheid en liefde voor schoonheid van de Schepper. Van de lelies zei de Here
Jezus:
“Let op de lelien des velds, hoe zij groeien: zij arbeiden niet en spinnen niet; en Ik zeg u, dat
zelfs Salomo in al zijn heerlijkheid niet bekleed was als een van deze.” (Mat.6:28-30)
en Ik zeg u, dat zelfs Salomo in al zijn heerlijkheid niet bekleed was als een van deze.”
Wij komen uit dezelfde werkplaats van de Schepper. Wees daarom niet verbaasd over onze
schoonheid en kleurenpracht.
33