Projectdefinitie Sint-Niklaas - Go!

Projectdefinitie
Nieuwbouw Campus Buitengewoon
Onderwijs St. Niklaas
Onderwijs van de Vlaamse
Gemeenschap
Medisch Pedagogisch Instituut Zonneken
School voor Buitengewoon Secundair Onderwijs
Baken
Internaat Zonneken

Inhoudstabel
Deel 1 Algemene visie
1.1 woord vooraf
1.2 algemene visie van de bouwheer
1.2.1 Het doel
1.2.2 Schematisch overzicht van de aanpak
1.2.3 De locatie in zijn omgeving
1.2.4 De verwachtingen en de ambities
1.2.5 De uitgangssituatie op het terrein
1.2.6 Afsluitende conclusie
1.2.7 Fiche inhaalbeweging DBFM
Deel 2 Organisatie en werking
2.1 Geschiedenis en toekomst
2.2 Doelgroep
2.2.1 medisch pedagogisch instituut MPI, basisonderwijs
2.2.2 SBSO Baken
2.2.3 Internaat
Deel 3 De gebruikers
3.1 De leerlingen
3.1.1 medisch pedagogisch instituut MPI, basisonderwijs
3.1.2 SBSO Baken
3.1.3 Internaat
3.2 Het verstrekkende personeel
3.2.1 medisch pedagogisch instituut MPI, basisonderwijs
3.2.2 SBSO Baken
3.2.3 Internaat
Deel 4 Ruimtelijke weergave
4.1 Uitgangspunten
4.1.1 Schoolomgevingsanalyse
Deel 5 Bijlagen
2

Deel 1: Algemene visie
1.1. Woord vooraf uit de toespraak van Minister F.
Vandenbroucke ivm DBFM “Scholen bouwen voor
de toekomst”.
“Een school is meer dan een school. Dat is een van de opmerkelijke dingen die ik hier
vandaag heb gehoord en gezien. De school is een openbaar of semi openbaar gebouw, dat
helemaal deel kan uitmaken van een buurt. Het is geen afgesloten bolwerk. Binnen en buiten,
school, buurt en omgeving kunnen in elkaar overlopen.
Scholen voor de toekomst dus. Het gaat er niet alleen om of een school een ruimte is die
mooi oogt voor de gebruiker en voor de voorbijganger. Het is veel meer dan dat.
In de school voor de toekomst kunt u een duidelijke toekomstvisie realiseren. Naast nieuwe
pedagogische accenten, kunt u klemtonen worden leggen van architectuurkwaliteit en
duurzaamheid, van functionaliteit en betaalbaarheid, en van milieuvriendelijkheid.
Ik denk aan rationalisatie van vestigingsplaatsen, flexibele en polyvalente ruimten,
beschikbaarheid van schoolgebouwen voor verenigingen, voor volwassenenonderwijs enz.
Daarnaast is er ook nog de life-cycle benadering van de DBFM-projecten. In een traditioneel
model van aanbesteden is er een strikte scheiding tussen ontwerp, uitvoering en onderhoud,
zowel in de taakverdeling tussen opdrachtgever en opdrachtnemer als in de tijd. Bij het
DBFM-concept worden de verschillende etappes in de realisatie van een schoolgebouw
samengevoegd.
Ik vraag u: maak werk van een goede projectdefinitie. Daarmee staat of valt heel uw project.
Denk na over wat u wilt als school, voor de leerlingen, de leerkrachten, de buurt. De
aannemers en architecten kunnen maar een goed gebouw afleveren als u als bouwheer weet
wat u wilt. Als u uw ambities, verwachtingen én financiële beperkingen duidelijk geformuleerd
hebt in een projectdefinitie.
Laten we in dit dossier vooral de eerstelijnsgebruiker, de leerling, de student en het
onderwijspersoneel niet vergeten. Uiteindelijk zijn zij het die dagelijks werken en leven in een
omgeving die veilig, gezond, comfortabel, toegankelijk én stimulerend moet zijn.”
3

1.2. Algemene visie van de bouwheer:
“Binding door eenvoud”
1.2.1 Het doel
Met deze projectdefinitie willen wij als bouwheer onze verwachtingen en doelstellingen
formuleren voor het opstellen van het masterplan voor de uitbouw van de Campus SBSO
Baken – MPI Zonneken – Internaat.
De projectdefinitie omschrijft het onderzoekskader voor de ontwerpers en biedt maximale
kansen aan landschappelijke en architecturale kwaliteit binnen de functionaliteit van het
aangepast onderwijs.
Binnen de bestaande context is het daarom belangrijk om in eerste instantie de opdracht
te formuleren voor de opmaak van een masterplan. Dit masterplan moet onze eigen
lange termijn visie op het terrein zichtbaar maken.
Deze projectdefinitie biedt handvaten voor uitspraken die richting gevend zijn voor de
verdere planontwikkeling, in ‘t bijzonder wat betreft het hergroeperen van de
verschillende vestigingen, de functionaliteit van de nieuwe gebouwen, de functie de
bestaande gebouwen en de inplanting ervan op gehele campus ifv de bestaande
doelgroepen. De leerlingen en internen die de bestaande gebouwen verlaten moeten een
aangepaste plaats krijgen in de nieuwbouw en de bestaande gebouwen.
4

1.2.2. Schematisch overzicht van de aanpak
Masterplan-visie met betrekking tot de architectuur van het domein.
Het maken van ruimtelijke verkenningen met het oog op:
- precieze landschappelijke conceptkwaliteit met maximaal behoud van open ruimte
- goede architectonische inpassing
- betrokkenheid bij het project wat resulteert in een goede organisatorische aanpak van
het programma met aandacht voor de specifieke situatie van de gebruikers en
verstrekkers.
- logische planopbouw met voldoende aandacht voor de ruimtelijke belevingswaarde en
daglichttoetreding en contact met de buitenomgeving vanuit de klassen en leefgroepen
- lage drempel principe, zowel naar toegankelijkheid als naar concept
- concept van compacte en duurzame architectuur
1.2.3. De locatie in zijn omgeving
- Algemeen
De context waarin dit project is gelegen wordt in hoofdzaak bepaald door de aanwezige
gebouwen van de Campus. Het is door de jaren gegroeid en uitgebreid in een waardevol
park rondom een kasteelgebouw “Josephine Charlotte”.De raakpunten uit de omgeving
waarop we met het project willen inspelen zijn de spanning tussen de natuurlijke groene
structuur en de heterogene verzameling van gebouwen.
Uitgaande van het concept duurzaamheid wordt gezocht waar het nieuwe complex zijn
plaats kan vinden binnen zijn “natuurlijke” omgeving. Bij de bouw in 1986 van het
hoofdgebouw voor SBSO Baken werd een ruimte voorzien voor een 2 e fase. Op deze
plaats is een grote vrije ruimte aanwezig. Voorgaande mag geen belemmering zijn om
een andere locatie te zoeken op de Campus rekening houden met rationele en
economische elementen.
Het vrijwaren van zoveel mogelijk open ruimte ligt de school nauw aan het hart. Dit
veronderstelt een creatieve stapeling van het programma, daar waar het programma dit
toelaat.
- Functionele relaties
Ook al wordt uitgegaan van een planontwikkeling met eigen identiteit voor buitengewoon
onderwijs, blijft het van belang dat het plangebied in functionele zin goede functionele
ontsluitingen behoudt met aangrenzende wegen en buurten. In hoofdzaak de
toegankelijkheid van leerlingenvervoer met bussen, persoonlijk vervoer ouders,
veiligheid, circulatie personen.
Het is hierbij zeer belangrijk om het busvervoer van en naar de school te onttrekken van
het schoolgebeuren. Het ware wenselijk een ander ontsluiting hiervoor te voorzien, dicht
bij het nieuwe internaat en de nieuwe klassen voor de type 4 leerlingen. Misschien is het
mogelijk hiervoor een oplossing te vinden via de Kallohoekstraat.
- Visuele relaties
De op te maken stedenbouwkundig/landschappelijk masterplan-visie zal duidelijk maken
hoe er wordt omgegaan met verschillende assen, zichtlijnen en andere relaties.
Zichtbaar betekent hier ook dat het concept van de Campus overzichtelijk wordt.
5

1.2.4. De verwachtingen en de ambities
- De doelgroep:
Naast huisvesting in het internaat, aangepast onderwijs en paramedische ondersteuning
biedt het domein met zijn groene omgeving rust en veiligheid aan zijn gebruikers.
De Campus wordt samen gebruikt door het MPI (Buitengewoon Basis Onderwijs), SBSO
Baken (Buitengewoon Secundair Onderwijs) en het Internaat. Gezien de intense
samenwerking kunnen paramedische lokalen, vergaderruimtes, speelplaatsen,
verzorgingsruimtes door de 3 entiteiten rationeel gebruikt en gedeeld worden.
De samenwerking tussen de het basisonderwijs, het secundair onderwijs en het internaat
voor de doelgroep “kinderen met een meervoudige fysieke en mentale handicap” moet
duidelijk zijn.
- Betrokkenheid op het lokale niveau:
De missie van de Campus situeert zich op het algemeen maatschappelijk, residentiële en
onderwijskundige niveau en is gericht naar de doelgroep van de mindervalide
schoolganger. De missie moet zichtbaar gemaakt worden naar deze doelgroep. Dit
betekent dus dat er vanuit de missie een rechtstreekse en inclusieve betrokkenheid is
met het lokale niveau. Op basis hiervan beschouwen wij dit domein als een school met
internaat voor kleuters, kinderen en jongeren in een enclave met een beperkte
toegankelijkheid voor derden.
- De educatieve meerwaarde:
Gezien de aard van het doelpubliek en de opdracht van de overheid binnen het kader van
het aangepast onderwijs, is het belangrijk dat de educatieve en pedagogische waarde
van het aanbod op het domein geïntegreerd wordt.
- Culturele duurzaamheid:
Omdat wij dit domein op een voorbeeldige manier willen ontwikkelen en beheren is het
essentieel om duurzaamheid centraal te stellen bij het maken van de juiste keuzen.
Vanuit deze attitude is het voor ons belangrijk om :
1. te vertrekken van de footprint die de site structureert en niet domineert;
2. te behouden wat solide is en draagkracht biedt aan toekomstige ontwikkelingen;
3. aanpassingen voor te stellen die opnieuw de relatie tussen de doelgroepen herstellen;
4. gebouwen en vestigingen af te staan om de leerlingen op één Campus te vestigen;
Het bestaande patrimonium kan alleen overleven als er aan het patrimonium nieuwe
betekenissen kunnen toegevoegd worden. Als bouwheer willen wij duurzaamheid
valoriseren en voorop stellen als uitgangspunt voor nieuwe ingrepen.
Men moet er steeds over waken dat deze toevoegingen de kwaliteit van zowel de
menselijke als de natuurlijke omstandigheden verbeteren.
De multifunctionaliteit moet zowel bekeken worden op het niveau van het gebouw als op
het niveau van het geheel van gebouwen. De scholen en het internaat benaderen hun
maatschappelijke opdracht vanuit continuïteit en samenwerking.
Als bouwheer wensen wij dat alle ingrepen blijk geven van een duurzame en essentiële
soberheid die maximaal (genereus) ruimte en comfort biedt aan de gebruikers en de
omgeving.
6

- Het buitengebied:
De wegeninfrastructuur, parkings of laad- en loszones moeten in functie van de
verschillende gebruiken en gebruikers een meerwaarde realiseren op het vlak van
functionaliteit, noodzakelijkheid, bereikbaarheid en overzichtelijkheid.
Deze infrastructuur moet rekening houden met de graad van toegankelijkheid die men op
de site aan de verschillende zones, zoals de inkomzone, de buszone, schoolzone,
internaatszone, speelzone, boszone toebedeelt.
Wij verwachten dat de kwaliteiten van deze zones en hun onderlinge verbanden zichtbaar
gemaakt worden en tevens het verschil in toegankelijkheid verantwoorden. De manier
waarop dit gebeurt, moet een verscheiden gebruik ondersteunen en de organisatie en het
beheer optimaliseren. De tijdelijkheid, de flexibiliteit en de aanpasbaarheid van de
installaties die hiervoor ontwikkeld worden, zullen variëren in functie van de aard en de
evolutie van de bestemmingszones.
7

1.2.5. De uitgangssituatie op het terrein
- De ruimtelijke opbouw
Specifiek voor de ruimtelijke opbouw is het feit dat er schijnbaar van geen ruimtelijke
opbouw sprake is door de heterogene spreiding. Door hun ligging, afmeting en
architectonische uitwerking hebben de gebouwen onderling geen hiërarchie.
Naast de gebouwen hebben open speelplaatsen en overdekte speelplaatsen een
belangrijke rol. Wandelen, ontdekken en spelen in de natuur zijn eveneens belangrijk.
Veilige en praktische verplaatsingen voor kinderen en personeel tussen de gebouwen zijn
noodzakelijk. Verplaatsing via aangepaste paden, toegang en parking voor bussen,
georganiseerde toelevering, parking voor personeel, fietsstallingen,… moeten voorzien
worden.
Dominant aan het terrein is de natuur. Niet bebouwde ruimte wordt indien nodig gebruikt
als pad of weg, ingenomen door gedifferentieerde beplanting op een gedifferentieerde
ondergrond en topologie.
1.2.6. Afsluitende conclusie
- Als bouwheer verwachten we een concept dat:
o inspeelt op het verenigen van bedoelde bestemmingen, met de aard
van de plek, de nieuwbouw en de bestaande gebouwen.
o ontsnapt aan tijdsgebonden trends
o tijdloos is en mogelijkheden biedt tot herbestemming.
o essentieel is in veiligheid en geborgenheid biedt
- Als bouwheer verwachten we een zorgvuldig onderzoek met betrekking tot welke
ingrepen worden voorgesteld om het harmonisch evenwicht te verwezenlijken tussen het
bestaande en het nieuwe en dit binnen een zorgzame economische haalbaarheid.
- Deze notitie gaat met een grote bocht om de waardering met betrekking tot de nu
bestaande gebouwen sinds hun ingebruikname.
Zij werden schijnbaar ad hoc gerealiseerd zonder een totaalconcept en missen daardoor
samenhang, laat staan samenhorigheid. Alhoewel dit alles niet zomaar ongedaan kan
worden, zal het masterplan een plan met Lange termijn visie, dit herstel wel beogen.
De projectdefinitie moet niet gelezen worden als een beschrijving van voorkeuren voor
een architectuurvorm.
8

1.2.7. Oorspronkelijke aanvragen
9

Deel 2 : Organisatie en werking
2.1. Geschiedenis en toekomst van andersvaliden in de
maatschappij, het buitengewoon onderwijs en het Zonneken –
Internaat en Baken.
-Andersvaliden in de maatschappij; welzijn, onderwijs, wetenschap.
De plaats van andersvaliden (AV) in de maatschappij wijzigt voortdurend in tijd en
plaats. De opvang van deze groep mensen verschilt per cultuur.
Het grootste doel en probleem voor de trekkende mens was te overleven in de natuur.
Zodoende was de mindervalide mens (MV) overgeleverd aan de natuurlijke eliminatie.
Bij de overgang naar de landbouwgemeenschappen kon de MV samen met zijn
groepsgenoten ter plaatse blijven. Dit moet zeker zijn comfort en overlevingskansen
verbeterd hebben.
Tijdens de late middeleeuwen, gepaard gaand met de opkomst van de steden, ontstond
het onderwijs in de kloosters. Meestal echter moest de MV bedelen, soms werd hij
opgevangen door caritatieve initiatieven.
De opkomst van de industrie viel samen met het maatschappelijk georganiseerde
onderwijs. Bij de fabrieken werden scholen gebouwd waar kinderen opgeleid werden tot
werken (schaftijd en speeltijd werden aangekondigd door een bel). Caritas bouwde zijn
grote instituten voor de opvang van de gehandicapten, ver weg van de stad. In de stad
verdwijnt de MV uit het dagelijks leven, hij is niet productief.
Op het platteland gebeurt de opvang in de plaatselijke gemeenschap. Hij werkt bij de
plaatselijke boer, de brouwer … Op school, in de klas, zit de MV tussen zijn
dorpsgenoten. Zijn toekomstige opvang in de gemeenschap is verzekerd. Integratie
avant la lettre of neo-integratie nu.
De ontwikkelingen op wetenschappelijk gebied zoals; diagnose, medicatie, geneeskunde,
psychologie – pedagogie – orthopedagogie, betere ondersteuning en verzorging, … en
vroege detectie van verschillende fysieke en mentale handicaps, leiden tot specialisatie
en betere opvang.
Vroeger gebeurde de opvang vooral binnen de welzijnssector.
Nu evolueert de opvang multidisciplinair, een samengaan van onderwijs met welzijn en
de wetenschap.
Door de Wet van 6 juli 1970 werd het buitengewoon onderwijs in de wettelijke regeling
opgenomen. De MV’n worden onderverdeeld in types.
Met de recente tendensen van “Leerzorg” wordt opnieuw gestreefd naar integratie van
de AV in het gewoon onderwijs. Deze stromingen krijgen gestalte binnen; het GON,
decreet gelijke kansenonderwijs, inclusie, onderwijs op maat, het Leerzorgkader.
Krijgt het BuO een nieuwe rol toebedeeld in het onderwijslandschap ?
15

-Geschiedenis van de Campus.
Het verhaal van het Zonneken start in 1968. Er worden MV’n tot de leeftijd van 18 jaar
opgevangen in het “Home Josphine Charlotte”.
De kinderen kunnen er tijdens de schooldagen verblijven met overnachting in het
internaat. (Voorheen was het home een sanatorium)
Van echt onderwijs voor MV’n was toen weinig te merken.
De hoofdtaak bestond erin kinderen bezig te houden binnen de doelgroep van fysiek en
mentaal MV (type 2- en type 4-kinderen). In september 1973 ging het RIBTO van start.
Onze school heette toen RIBTO (Rijksinstituut voor Buitengewoon Technisch Onderwijs)
en werd voorlopig ondergebracht in de Schoolstraat. De schoolbevolking telde 55
leerlingen.
Door het groeiende aantal leerlingen verhuisde de school na twee jaar naar het kasteeltje
in de Bellestraat.
Pas vanaf de wet op het BuO, wordt een aanzet gegeven tot onderwijs.
Het Zonneken krijgt de toestemming om onderwijs in te richten voor type 2- en type 4kinderen.
Het leerlingenaantal stijgt en de school floreert tijdelijk. In 1976 opent de
school en het internaat zijn nieuwe gebouwen.
Het semi – internaat opent zijn deuren in 1978. Hier worden externen van het MPI
opgevangen tijdens de voor en naschoolse uren (schooldagen en woensdagnamiddagen).
Ook tijdens vakantieperiodes krijgen kinderen begeleiding.
Het Rijksonderwijs opent in 1979 een opvangcentrum in de Haan. Hier kunnen kinderen
uit het BuO terecht tijdens weekends en vakanties.
Half de jaren 80, daalt het leerlingenaantal tot 30. Het roer wordt omgegooid en de
school kan nu ook type 1-lln onderwijzen. De leerlingen worden aan huis geronseld, met
resultaat.
In 1973 wordt op dezelfde campus een school voor buitengewoon secundair onderwijs
RIBTO opgericht. Later krijgt deze school de naam “de Baken". Na 13 jaar onaangepast,
(voor die tijd al) en te eng behuisd te zijn, (het leerlingenaantal was tot 110 gegroeid)
mocht onze school het ruime nieuwe gebouw betrekken waar onze leerlingen thans les
krijgen. De naam van de school is ondertussen ook al enkele keren veranderd: van
RIBTO via SBSO en SBSO Baken naar Baken, maar officieel noemt de school nu S.B.S.O
Baken ( School voor Buitengewoon Secundair Onderwijs). De laatste 10 jaar richtte
Baken ook nieuwe afdelingen op, waaronder de begeleiding van leerlingen met autisme.
Vanaf 1998 werden de opleidingsvormen OV1 en OV2 grondig geherstructureerd. Verder
werd de autiwerking verder uitgewerkt.
Onze huidige directeur Filip Dierickx heeft vanaf maart 2004 de fakkel van hem
overgenomen. Onder zijn leiding blijven wij werken aan de kwaliteit van onze school.
Het Zonneken wordt een Medisch pedagogisch Instituut (MPI), dus een buitengewone
lagere school met internaat.
In 1989 wordt het toenmalige Rijksonderwijs omgevormd tot de Autonome Raad van het
Gemeenschapsonderwijs (ARGO).
De scholen krijgen meer autonomie via de oprichting van Lokale Raden.
Een tweede impuls, kentering komt er met het inrichten van een klasje voor kinderen
met autisme in 1990.
In 1993 moet het MPI door uitbreiding een leegstaande kleuterschool annexeren in de
Breedstraat. In 1994 wordt het schooltje op het Zonneken 27A ingenomen. Er komen 2
klassen voor kinderen met autisme.
Het leerlingenaantal is ondertussen gestegen naar 125. In het internaat wonen 48
internen.
Het marktaandeel van het MPI en het SBSO in het Waasland blijft stijgen.
Er wordt een gemeenschappelijk Autiproject uitgewerkt met de Baken. De samenwerking
kan uiteindelijk resulteren in een gezamenlijke aanpak binnen het ASS
(Autismespectrumstoornis). In 2001 wordt een aanvraag ingediend voor nieuwbouw. In
dit KompASS gebouw komen 11 klassen ( 6 MPI en 5 SBSO ) en een nieuw secretariaat
voor het MPI. Ondertussen, in 2002, wordt een tijdelijk, vierde vestiging
(conciërgewoning) ingenomen op Tereken voor 2 klassen type 2. De nieuwbouw “het
KompASS” wordt in gebruik genomen bij de aanvang van het schooljaar 2005-2006. In
hetzelfde gebouw zitten kinderen met autisme van Baken en het MPI.
16

Sindsdien wordt de noodzakelijke samenwerking tussen het MPI, Internaat en SBSO
steeds duidelijker. Het begrip Campuswerking doet zijn intrede. In het verleden vertaalde
de samenwerking zich in het gemeenschappelijke internaat, reftergebruik, busvervoer.
Heden zijn daar aan toegevoegd de gezamenlijke technische ploeg, pedagogische
studiedagen, pedagogisch overleg, bestuurscollege op Campusniveau, autiprojecten,
nieuwbouwproject, domeingebruik, intern busvervoer, festiviteiten, gezondheidsbeleid.
De samenwerking zal zich vanaf heden hoofdzakelijk vertalen in een continue
educatieve, pedagogische en interdisciplinaire samenwerking. De synergie
tussen de drie entiteiten moet leiden tot een optimale opvang van onze
doelgroepen.
Het huidige nieuwbouwproject binnen DBFM bevestigt het belang van deze
samenwerking. Het zal een nieuwe hefboom zijn om de toekomst van de
gebruikers en de verstrekkers uit te bouwen binnen de visie van het
Leerzorgkader.
17

2.2. Doelgroep
2.2.1. Medisch Pedagogisch Instituut; basisonderwijs
-Algemeen
Onze school verleent onderwijs aan mentaal en/of fysiek mindervalide kinderen van 2,5
jaar tot 13 jaar. Binnen deze groep hebben we bijzondere aandacht voor kinderen met
een autismespectrumstoornis (ASS).
Wij onderschrijven het PPGO en willen vanuit dit kader aan onze kinderen maximale
integratiekansen geven. We starten vanuit de eigenheid van het kind, om zijn
mogelijkheden te bestendigen en/of verder te laten ontwikkelen.
Wij willen naast schoolse ontwikkeling ook andere vaardigheden toevoegen die
functioneel zijn :
• de persoonlijkheidsontwikkeling : zelfvertrouwen
• zelfconcept, weerbaarheid, durf, taakspanning
• doorzetting …
• sociale cognitie
• sociale en communicatieve vaardigheden
• motorische behendigheid vanuit een gezondheids- en sociaal perspectief
Via deze doelen streven we naar een sfeer van wederzijds respect, gelijkwaardigheid,
luisterbereidheid, eerlijkheid …
We zorgen voor een gedifferentieerd onderwijsaanbod, zodat elk kind op zijn niveau en
aan zijn eigen tempo kan leren en zich kan ontwikkelen.
Binnen de toekomstvisie van het Leerzorgkader en in de regio Waasland willen we naast
de huidige opdracht, accenten leggen naar de meervoudig andersvaliden binnen de
combinatie type 2-4, autisme binnen type 1, leefgroepwerking type 2-4 en opvang van
kinderen met extra aandacht voor sociale en emotionele ontwikkeling.
2.2.2. School voor buitengewoon secundair onderwijs Baken
- Algemeen
SBSO Baken biedt plaats aan leerlingen met volgende attesten:
• Type 1: jongeren met een licht mentale handicap.
• Type 2: jongeren met een matig tot ernstig mentale handicap.
• Type 3: jongeren met gedrags- en/of karakteriële stoornissen.
• Type 4: jongeren met een lichamelijke handicap.
• Type 6: jongeren met een visuele handicap.
• Type 7: jongeren met auditieve handicap.
Wij bekijken bij elke aanmelding of onze school een pedagogisch aanbod heeft die aan de
zorgvraag van leerlingen tegemoet komt.
18

-Structuur en aanbod
A. Structuur
ASV
min. 4 leerjaren
opleidingsvorm 1 opleidingsvorm 2 opleidingsvorm 3
B. Aanbod
Fase 2
min. 2 leerjaren
ASV/BGV
Fase 1
min. 2 leerjaren
ASV/BGV
Opleidingsvorm 1
Voorbereiding op het leven in een beschermend milieu.
Voor leerlingen van 13 tot 21 jaar.
Activiteiten:
Ontwikkelen van:
• zelfredzaamheid
• communicatiemogelijkheden
• sociale vorming
• motoriek
Doel:
In niveaugroepen worden de leerlingen op hun tempo voorbereid om later zo zelfstandig
mogelijk te kunnen leven in een dagcentrum, een tehuis voor niet-werkenden of in een
andere residentiële opvang.
0pleidingsvorm 2
Voorbereiding op het leven en werken in een beschermend milieu.
• Fase 1
Aanbod:
- Aanleren van basistechnieken textiel, hout, metaal, schilderen,…. door
middel van aangepaste oefeningen.
- Voorbereiding op werken in opdracht van firma’s.
- Functionele taal- en rekenvaardigheden.
- Socialisatie: huishoudelijke taken zoals koken, poetsen,….
- Lichamelijke opvoeding
Doel:
We laten de leerlingen kennismaken met verschillende technieken.
In deze fase concentreren we ons op de observatie en het ontwikkelen van de
mogelijkheden en interesses van de leerlingen en op het verbeteren van de werkhouding.
Daarnaast zorgen we ervoor dat de leerling zo zelfstandig mogelijk kan functioneren in
het dagelijks leven.
• Fase 2
Aanbod:
- Bandwerk in opdracht van firma’s
Integratiefase
max. 1 schooljaar
Kwalificatiefase
min.2 schooljaren
Opleidingsfase
min.2 schooljaren
Observatiefase
max. 1 schooljaar
19

- Tuinwerk
- Functionele taal- en rekenvaardigheden.
- Socialisatie: huishoudelijke taken zoals koken, poetsen,….
- Lichamelijke opvoeding
Doel:
De leerlingen een zo gevarieerd mogelijke opleiding geven, ter voorbereiding op het
werken in een beschuttende werkplaats.
Tempo, concentratie, netheid, een goede werkhouding en een vlotte omgang met
anderen zijn in deze fase de belangrijkste doelen.
De leerlingen lopen stages in een beschuttende werkplaats dicht bij huis.
Er wordt in deze fase verder gewerkt aan het verhogen van de zelfstandigheid van de
leerling in het dagelijks leven.
Autiwerking in OV1, OV2 en OV3.
De school beschikt over een gespecialiseerde autiwerking.
De autiklassen zijn voorbehouden aan leerlingen met een stoornis in het
autismespectrum. Binnen deze klassen wordt er gekozen voor een vermenging van
niveau’s en leeftijden.
Er wordt uitgegaan van de persoonlijkheid en het functioneren van het kind om te
bepalen in welke groep hij/zij terecht komt. Leerlingen die veel individuele begeleiding
nodig hebben, worden in een groep geplaatst, samen met leerlingen die wat zelfstandiger
zijn. We proberen evenwichtige groepen te vormen, zodat we zoveel mogelijk individuele
begeleiding kunnen geven.
In een autiklas wordt de omgeving verduidelijkt naar ruimte en tijd (gebruik van
dagschema, werkschema).
De leerdoelen zijn zeer functioneel en worden in kleine stapjes aangebracht. Om
individueel een zo hoog mogelijke sociale integratie te bekomen vormen de belangrijkste
leerdomeinen zelfredzaamheid, huishoudelijke vaardigheden, vrije tijd, communicatie,
werkgedrag, sociale vaardigheden, functionele schoolse vaardigheden en motoriek. Een
goede visuele ondersteuning (individueel aangepast) vormt de basis van de autiwerking.
Autigroep voor randnormaal begaafden en normaal begaafde leerlingen
Binnen de autiwerking hebben wij ook oog voor jongeren met normale of randnormale
begaafdheid die omwille van het autisme niet kunnen functioneren in het gewone
onderwijs.
Bij deze groep ligt de nadruk iets minder op zelfredzaamheid en iets meer op het
bijbrengen van schoolse kennis.
Wij willen de volgende jaren verder investeren in de uitbouw van een gepast aanbod voor
deze doelgroep.
Opleidingsvorm 3
Voorbereiding op het leven en werken in het gewone leef -en arbeidsmilieu.
Opleiding tot:
• loodgieter
• interieurbouwer
• grootkeukenmedewerker
Elke opleiding is verdeeld in volgende fasen:
Observatiefase:
Max. 1 schooljaar - Ontdekken van eigen
mogelijkheden en belangstelling
Opleidingsfase:
Min. 2 schooljaren - Polyvalente opleiding binnen het
gekozen beroep
Kwalificatiefase:
Min. 2 schooljaren - Rechtstreekse opleiding tot het
gekozen beroep
Integratiefase:
20

Max. 1 schooljaar - integratie in het gewone
arbeidsmilieu
In elke opleiding wordt er naast kennis en vaardigheden hard gewerkt aan een
positieve werkhouding en persoonlijkheidstraining.
Stages:
3 weken in het eerste jaar van de kwalificatiefase.
6 weken in het tweede jaar van de kwalificatiefase.
Alternerende Beroepsopleiding
Doel
Schoolse opleiding van buitengewoon beroepsonderwijs vervolledigen in een
bedrijf of een instelling om de uiteindelijke tewerkstellingskansen te verhogen.
Toelatingsvoorwaarden
Jongens en meisjes die gedurende 5 jaar een uitgesproken praktijkgerichte
schoolopleiding volgden en die werkervaring in het gewone arbeidsmilieu willen
opdoen.
Opleiding
2 dagen per week op school: maandag en dinsdag: 6u GASV en 8u BGV inspelend
op de noden en behoeften van dat moment, voortbouwend op de vroegere
opleiding.
3 dagen per week stage met stagebegeleiding.
Statuut
De jongere blijft leerling. De werkervaringsperiode is stage en duurt 1 schooljaar
van september tot juni. (uitgez: de vakanties).
Daarbij is elke jongere ingeschreven bij de VDAB en gaat zijn wachttijd in.
2.2.3. Internaat
Het geïntegreerde internaat van het MPIGO Zonneken, biedt in 2006, plaats aan 48
bewoners, komende uit de toeleveringsscholen; het Zonneken , SBSO Baken en BUBAO
Klimop (in Lokeren).
Op enkele uitzonderingen na, komen de internen uit de regio Waasland, strekkend van:
Doel, de Schelde bij Antwerpen, Puurs, Hamme, Lokeren, Stekene en St. Niklaas.
De kinderen van het MPI komen naar school met het gemeenschappelijk georganiseerde
busvervoer voor buitengewoon onderwijs (Vrije en Gemeenschapsscholen). De jongeren
van het SBSO, komen meestal met het openbaar vervoer naar school.
De meisjes en de jongens volgen les in het buitengewoon kleuter (type 2), -lager
(T 1,2,4,8) en -secundair onderwijs (T 1,2,3,4 – OV 1,2,3).
De leeftijd van de bewoners varieert tussen de 4 en de 23 jaar.
Kinderen uit verscheidene sociale en culturele groepen vinden we terug in het internaat;
kinderen van zelfstandigen, bedienden, werklozen, minder valide ouders, arbeiders en
allochtonen.
Opvallend hieromtrent is de stijgende tendens van kinderen uit marginale klassen;
ouders met maatschappelijke, financiële, familiale en psychische problemen.
Deze groep vormt zowat 70% van onze internaatsbevolking.
Dit vertaalt zich in een hoog aantal kinderen geplaatst door de jeugdrechtbank en CBJ.
Enkele gezinnen krijgen begeleiding van OCMW – mutualiteiten of van een
bewindvoerder (in 2002, 15 van de 48 internen).
21

Deel 3 : De gebruikers
3.1. De leerlingen
3.1.1. MPI Groeperingsvormen
Type 1: buitengewoon onderwijs dat aangepast is aan de
opvoedingsbehoeften van kinderen en adolescenten met licht mentale
handicap
De afdeling type 1 wordt onderverdeeld in :
• 1 speelleergroep
• 3 leergroepen
• 2 werkgroepen
In de speelleergroep zitten de kinderen die nog onvoldoende lees- en
rekenvoorwaarden bezitten om tot voorbereidend lezen en rekenen te komen.
De leergroepen zijn gegroepeerd volgens het leestechnisch niveau binnen het
aanvankelijk leesproces.
In de werkgroepen zijn de leerlingen ingedeeld naar hun leestechnisch niveau
in het voortgezet leesonderricht. Een werkgroep geeft extra ondersteuning
voor sociale en emotionele ontwikkeling.
functionele schoolse vaardigheden, algemene ontwikkeling,
handvaardigheid (technologische ontwikkeling), sociaal- emotionele
ontwikkeling. Op Zonneken 3 wordt in september 2006 gestart met
klasje kinderen met extra aandacht voor sociale en emotionele
ontwikkeling.
Type 2: buitengewoon onderwijs dat aangepast is aan de
opvoedingsbehoeften van kinderen en adolescenten met matig
mentale handicap en/of van kinderen en adolescenten met ernstig
mentale handicap
De kleuterafdeling bestaat uit 4 groepen, ingedeeld volgens
ontwikkelingsniveau.
zelfredzaamheid, ontwikkelingsgericht werken en sociaal-emotionele
ontwikkeling.
In de lagere afdeling zijn er 8 groepen die allemaal ingedeeld zijn volgens
ontwikkelingsniveau. Een aantal groepen monden uit bij OV2, andere in OV1.
Accenten worden gelegd door te onderscheiden in;
• aanvangsklassen
• PE’n voor zelfredzaamheid
• PE’n voor functionele schoolse vaardigheden
• PE met leefgroepwerking (Z1)
Z1 is een groep met zwaar meervoudig mindervalide kinderen. Deze groep
krijgt naast een klastitularis extra ondersteuning van een opvoeder, een
kinderverzorgster en een extra leerkracht.
De kinderen worden onttrokken aan het schoolse gebeuren. De lestijden vallen
weg, de schoolbel klinkt er niet, de kinderen eten in hun leefgroep, zij gaan
naar een privé zwembad, de samenwerking met de ouders is intensiever…
Er wordt geleefd op het ritme van de kinderen.
zelfstandigheid, socialisatie, kunnen functioneren in de groep, vrije tijd
en creativiteit, functionele schoolse vaardigheden en sociaal-emotionele
ontwikkeling.
22

Type 4: buitengewoon onderwijs dat aangepast is aan de
opvoedingsbehoeften van kinderen en adolescenten met lichamelijke
gebreken
Deze leerlingen worden deels geïntegreerd in de ander afdelingen omdat ze
naast hun motorische problemen ook een mentale retardatie hebben.
De groep type 4 - 2 vraagt bijzondere aandacht.
De intensieve begeleiding van hun motorische problemen blijft wel behouden.
Zodoende zijn specifieke infrastructuur voor verzorging en paramedische
ondersteuning noodzakelijk. Op dit vlak heeft onze school een grote
achterstand.
Van daaruit worden de nodige aanpassingen uitgevoerd en de nodige
specifieke begeleiding voorzien i.f.v. hun extra handicap.
Vanaf september 2004 werd een klas met leefgroepwerking gestart
voor de kinderen met ernstige meervoudige retardatie (mentaal en
motorisch).
Autisme
De auti-afdeling bestaat uit 10 groepen waarin leerlingen zitten met een attest
type 1, 2 of 4. De lln. hebben een auti-diagnose.
Binnen eenzelfde klas kunnen kleuters en leerlingen van het lager onderwijs
van verschillende types samen ziten.
De groepen worden samengesteld i.f.v. de persoonlijkheid van de kinderen en
de interactie met andere groepsgenoten.
Gezien het grote aantal kinderen binnen het ASS. in de school (43%), werd
naast auti type 2 een uitbreiding binnen auti type 1 met 3 autigroepen
uitgebreid.
aanpassing van de omgeving (o.a. : verduidelijking van ruimte en tijd),
functionele leerdoelen (zelfredzaamheid, huishoudelijke en
maatschappelijke redzaamheid, vrije tijd, sociale vaardigheden,
schoolse vaardigheden, communicatie ),samenwerking met ouders,
individualiseren en visualiseren. In de klassen zitten zowel kinderen
van het niveau kleuter- en lager onderwijs en van de types 1, 2 en 4.
Vanaf september 2005 wordt binnen deze afdeling eveneens gestart
met 2 leefgroepen.
Specifieke klassen voor kinderen met autisme type 1, zien het daglicht
van het schooljaar 2006 -2007.
23

3.1.2. SBSO Baken
Onze school is een school voor buitengewoon secundair onderwijs. Dat wil zeggen dat bij
ons leerlingen terecht kunnen die om een of andere reden niet meekunnen in het gewone
circuit. Wij bieden drie opleidingsvormen aan die elk hun specifiek doelpubliek hebben.
In de opleidingsvorm 1 begeleiden wij leerlingen met een matige tot ernstige
verstandelijke handicap. Daarnaast kunnen er zich bij bepaalde leerlingen ook
motorische, socio-emotionele of karakterstoornissen voordoen. De meeste leerlingen
hebben een type 2 attest, enkelen hebben een type 4 attest of type 7 attest. De
hoofddoelstelling in deze opleidingsvorm is de leerlingen voorbereiden op het leven in
een beschermend milieu (dagcentrum, weekverblijf, permanente opvang, thuis, …). In de
OV 1 hebben wij een aantal groepen die er specifiek op gericht zijn leerlingen met
autisme of aanverwante pervasieve ontwikkelingsstoornissen te begeleiden.
In bijlage ‘Schoolcultuur 1’ vind jij een opsomming van de aantallen per OV en per type.
Een aparte pedagogische eenheid binnen OV1 zijn de jongeren met normale
verstandelijke begaafdheid. Omwille van een stoornis binnen het autismespectrum zitten
zij in het buitengewoon onderwijs. Wij hebben deze groep binnen OV1 ingericht omwille
van de mogelijkheden op vlak van inhoudelijke werking.
OV1 biedt namelijk de mogelijkheid om voor deze jongeren voldoende ASV in te richten.
Het niveau is aangepast aan jongeren met een normale verstandelijke begaafdheid. De
doelstelling is deze jongeren terug op een spoor te krijgen binnen het onderwijs. Vaak
zijn het jongeren die lange tijd niet meer naar school gegaan zijn omdat ze zich in het
gewoon onderwijs niet kunnen handhaven.
Een andere, speciale groep in OV1 is de structuurklas. Leerlingen die veel structuur nodig
hebben en geen diagnose autisme, kunnen in deze klas terecht. In de structuurklas
wordt er gewerkt met methodieken die ook terug te vinden zijn in onze autiwerking.
De opleidingsvorm 2 begeleidt leerlingen met een matige tot ernstige verstandelijke
handicap met als doel de integratie in het beschermend leef- en arbeidsmilieu te
bekomen (beschuttende werkplaats, reguliere arbeid, dagcentrum, …). Net zoals in OV 1
kan er hier ook sprake zijn van bijkomende problematiek. In OV 2 begeleiden wij ook
leerlingen met autisme of aanverwante pervasieve ontwikkelingsstoornissen in aparte
groepen. Daarnaast proberen wij, indien mogelijk, enkele leerlingen met autisme te
integreren in de gewone OV 2-werking. In bijlage ‘Schoolcultuur 1’ vind jij een
opsomming van de aantallen per OV en per type.
In de opleidingsvorm 3 bieden wij onderwijs en begeleiding aan leerlingen met een
lichte mentale achterstand, al dan niet gecombineerd met motorische, socio-emotionele,
sociale of karakteriële problemen. Leerlingen met autisme zijn voor onze school een
specifieke doelgroep. Zij worden binnen opleidingsvorm 3 zoveel mogelijk geïntegreerd in
de gewone werking van de school. Ook voor hen proberen wij de einddoelstelling OV 3 te
halen, namelijk leven en werken in het reguliere leef- en arbeidsmilieu.
De leerlingen met autisme die niet kunnen functioneren in de gewone groepen van OV3
worden apart begeleid in een daartoe bestemde pedagogische eenheid.
Deze werking zal in de toekomst nog verder uitgebouwd worden.
De leerlingen in OV 3 kunnen terecht in drie afdelingen: afdeling interieurbouw, afdeling
loodgieter en ten slotte de afdeling grootkeuken. Na een observatie en opleidingsfase
kunnen de leerlingen volgende kwalificatiegetuigschriften halen: interieurbouwer,
loodgieter en grootkeukenmedewerker.
Voor de groep van auti-OV3 is er dit jaar (schooljaar 2006 – 2007) in de opleidingsfase
één opleiding die wordt ingericht, namelijk die van interieurbouwer.
Onze school is erkend als pilootschool voor autisme.
Ondertussen is dit project afgelopen. De kennis en ervaringen die wij hebben opgedaan
door dit project zal ten goede komen aan onze eigen autiwerking en de GON-begeleiding.
Voor de werking die gericht is op de leerlingen met autisme zijn er een aantal belangrijke
peilers.
24

Er moet doorstroming en samenwerking zijn tussen MPI, SBSO en internaat. De lokale
inrichtende macht dient zijn akkoord te geven en de school moet de materiële en
financiële consequenties aanvaarden. Uiteraard dient de school er via nascholing voor te
zorgen dat een gespecialiseerde begeleiding kan geboden worden.
In de autigroepen werken wij volgens het TEACCH-model. TEACCH is een allesomvattend
model dat voorziet in de begeleiding van mensen met autisme vanaf hun geboorte tot
aan de dood. Voor onze school, als onderdeel in die begeleiding, wil dat zeggen dat wij
ervan overtuigd zijn dat het de omgeving is die zich dient aan te passen aan de mensen
met autisme en niet andersom. Basisprincipes van dit model zijn verduidelijking en
voorspelbaarheid. Omdat autisme een pervasieve ontwikkelingsstoornis is, zijn deze twee
basisprincipes toepasbaar op alle elementen die van het leven deel uitmaken. Zowel op
vlak van tijd, ruimte als van de taken zorgen wij voor verduidelijking en structuur.
De school wil ook zijn bijdrage leveren aan de doorstroming en participeert actief in
initiatieven die hiertoe kunnen leiden. In juli 2000 startte op initiatief van de VDAB een
regionaal overleg met de bedoeling tewerkstellingskansen voor mensen met autisme te
creëren en een volledig zicht te krijgen op de problemen die daar mee gepaard gaan.
Voor diegenen waarbij tewerkstelling niet haalbaar blijkt te zijn, zoeken wij mee naar
mogelijkheden om in de dagcentra en weekverblijven de opvang van onze
schoolverlaters te garanderen.
Voor de ondersteuning van de werking heeft de school een orthopedagoge in dienst die
gespecialiseerd is op het vlak van ASS.
Om haar doelstellingen waar te maken, werkt de school ook samen met de collegae van
het MPIGO, de ouders, en de thuisbegeleidingsdienst van de VDA. Bij het MPIGO halen
wij een deel van de nodige expertise (psycholoog), de ouders en de
thuisbegeleidingsdienst zijn onze partners in de handelingsplanning. Reeds bij de intake
wordt ruim aandacht besteed aan de verwachtingen van de ouders en zijn zij het die ons
heel wat informatie bezorgen over hun kind. Na de diagnostische fase worden zij
betrokken bij het bepalen van de inhoud van de begeleiding. Vragen als ‘Wat is het
toekomstperspectief?’ en ‘Wat lijkt ons haalbaar?’ zullen mee het handelingsplan vormen.
Ook wat betreft de keuze van de methodieken krijgen wij steun van de ouders, maar
vooral van de thuisbegeleidingsdienst. Dat systeem werkt sinds het schooljaar 1998-
1999 en wordt positief geëvalueerd door alle partijen.
In verband met nascholing wordt samengewerkt met de VDAB, het OCA, het CCC en het
CVN van het Gemeenschapsonderwijs. Momenteel gaat ongeveer drie vierden van het
budget nascholing naar autisme.
De samenstelling van de pedagogische eenheden gebeurt in de drie opleidingsvormen
enigszins anders.
De opleidingsvorm 1 bestaat eigenlijk uit twee deelwerkingen. Onze “gewone OV1” en de
autiwerking.
In de “gewone OV1 “ hebben wij zes pedagogische eenheden. In de auti-OV1 zijn er
zeven pedagogische eenheden. 6 Autiklassen en 1 structuurklas.
In opleidingsvorm 2 hebben we twee grote groepen: leerlingen OV2 zonder autisme en
leerlingen OV2 met autisme. Voor de “gewone OV2” werken wij in twee fasen. In de
eerste fase richten wij één of meerdere aanvangsklassen in. Alle nieuwe leerlingen
starten in een aanvangsgroep die opgevat wordt als een observatiegroep. Dit geldt niet
voor leerlingen die onmiddelijk naar de tweede fase verwezen worden (bijvoorbeeld via
overgang OV3 – OV2). De pedagogische eenheden in de eerste fase zijn gelijkwaardige
groepen die hoofdzakelijk samengesteld worden op basis van karakteriële eigenschappen
van de leerlingen. Bij de klasvorming worden alle collegae betrokken. Wanneer de
leerlingen genoeg kennis en vaardigheden verworven hebben, stappen zij over naar de
tweede fase. Deze beslissing wordt door de klassenraad genomen op basis van het
evaluatiedossier van de leerling. In de tweede fase zijn alle pedagogische eenheden
gelijkwaardige groepen. De samenstelling gebeurt door de klassenraad. Net zoals in de
eerste fase vormen karakteriële kenmerken van de leerlingen het basiscriterium. Indien
een ouder of de leerling valabele argumenten aanbrengt in functie van de
groepssamenstelling, houdt de klassenraad hiermee rekening.
In de OV2 richten wij verder nog autigroepen in waarin leerlingen terechtkomen voor wie
integratie in de gewone werking (nog) niet haalbaar is. Ook hier is er een eerste en
tweede fase.
25

Leerlingen met autisme die geen speciale autiwerking nodig hebben worden opgevangen
in onze “gewone OV2”. Toch blijven aanpassingen nodig om de opleiding haalbaar te
maken. Wij gaan ervan uit dat het de omgeving is die zich dient aan te passen aan de
mensen met autisme en niet andersom.
Aanvankelijk worden in het observatiejaar van de opleidingsvorm 3 de leerlingen
gegroepeerd op basis van gegevens van de toeleveringsscholen. Een wijziging op basis
van karakteriële kenmerken van bepaalde leerlingen is nog mogelijk tijdens het
schooljaar. Na het observatiejaar bepaalt de studiekeuze de groepssamenstelling. Daar
waar pedagogische eenheden van verschillende afdelingen of kwalificaties samenzitten
voor bepaalde lessen, is het de groepsgrootte die bepalend is.
In de alternerende beroepsopleiding kiezen wij ervoor om de GASV apart in te richten.
De BGV en de lessen G/Z en LO worden samen ingericht met een andere pedagogische
eenheden.
Er is momenteel geen ruimte om aparte groepen in te richten voor type-3 leerlingen. De
school heeft ook nog geen visie ontwikkeld wat dat betreft.
Een duidelijke visie is er wel ten aanzien van allochtone leerlingen en de samenstelling
van de pedagogische eenheden. Allochtone leerlingen worden wat dat betreft niet anders
behandeld dan autochtone leerlingen. Deze visie wordt weerspiegeld in het
aanwendingsplan voor de uren IPBM (zie hoofdstuk 6).
Vanaf het schooljaar 2005 –2006 zijn we gestart met een speciale pedagogische eenheid
voor leerlingen OV3 met autisme, die niet kunnen functioneren in de “gewone OV3”.
Vooral in OV3 komt het in- en uitstromen van leerlingen tijdens het schooljaar voor. De
school voert sinds 2001-2002 onderzoek naar de oorzaken, maar de meest voorkomende
redenen volgens de leerlingen die instromen zijn een verhuis en problemen op de vorige
school. Er wordt momenteel ook nagegaan van welke scholen de leerlingen instromen.
De leerlingen die uitstromen zijn leerlingen die via tuchtmaatregelen verwijderd werden
of leerlingen die een andere keuze gemaakt hebben. Deze laatste groep stroomt vaak uit
naar het deeltijds onderwijs en het systeem van het leercontract. Een enkeling vindt
werk tijdens het schooljaar en verlaat de school vroegtijdig.
Sommige leerlingen hebben nood aan extra begeleiding op cognitief, sociaal, emotioneel,
… vlak. Een aantal leraren heeft daarvoor een uur ‘bijscholing en begeleiding’ in het
lessenrooster. De invulling van deze uren wordt vastgesteld door de klassenraad op basis
van de inventaris van de noden van de leerlingen. Deze invulling wordt permanent
geëvalueerd en bijgestuurd. Een weerslag hiervan vind je in de individuele
handelingsplanning of de handelingsplanning per pedagogische eenheid.
26

3.1.3. Internaat
De internen worden bij het begin van een schooljaar ingedeeld over de 6 groepen op
basis van hun mentale en fysische mogelijkheden. Een probleem hierbij is dat zowel
kleuters, kinderen, pubers, jongeren en jong volwassenen met verschillende
mogelijkheden, de 48 plaatsen innemen.
-Groep 1 en 3;
Deze twee groepen zijn specifiek voor “kinderen met autisme”.
De groep is gemengd, stabiel en weinig internen verlaten deze groep. Veel ouders binnen
deze groep staan met hun kinderen op de wachtlijst.
Accenten van de auti-werking in de school worden overgenomen. Individuele benadering
op maat, visuele ondersteuning, hoekenwerking (of individueel op de kamer) en het
dagschema (voorspelbaarheid) komen ook aan bod.
De nadruk ligt op vrije tijd(uitstapjes, zwemmen, speeltuin, gezelschapsspel,
knutselen…), zelfredzaamheid, sociale vaardigheden en de huiselijke vaardigheden.
-Groep 2;
8 meisjes en jongens, type 1,2 en 4, tussen 4 en 11 jaar.
“Alleen spelen is belangrijker dan in groep”.
Aandachtspunten zijn; geborgenheid (mijn begeleider, mijn groep, het internaat - mijn
thuis), affectie (mijn begeleider is een helpende hand, samen in de zetel, een
verhaaltje), structuur (regels, alles op tijd), zelfredzaamheid (schoenen aan, tafel
dekken), zindelijkheidstraining (ik ben droog vandaag, bravo), socialisatie (iets vragen,
samen spelen), verzorging (wassen, nagels knippen).
-Groep 4;
“Grote”meisjes groep. 8 meisjes tussen 12 en 18 jaar, van type 1 en 2.
“Houden van hun gezellig huisje”.
De begeleiding leidt naar zelfstandigheid, naar begeleid of zelfstandig wonen.
Belangrijk; huishoudelijke taken, samen zijn, hygiëne, seksualiteit, sociale en familiale
structuren, woonkamer inrichten, integratie, cultuur, sport, vrije tijd invullen, zakgeld, op
stage (werken) en dan naar huis (internaat), rationeel denken, emoties, afspraken, zich
organiseren, plannen, leren kiezen, relaties, een fout inzien en toegeven…
-Groep 5;
Deze groep van 8 jongens en meisjes type 1, 2 en 8.
“Echte ravotters”.
Belangrijk; socialisatie (samen leren spelen, sporten, delen, helpen), zelfredzaamheid (
bed opmaken, zich wassen, kledij ), vrije tijd ( sport, kampen bouwen, fietsen,
ijsschaatsen, pretpark ), structuur ( op tijd eten, huiswerk, spelen, slapen), sociogram (
ik in de groep, mijn vriendje is, mijn eerste liefje, ik en mijn opvoeder, helpen met …)
-Groep 6; In deze groep zitten uitsluitend jongens uit de secundaire school. Leeftijd 15
tot 19 jaar, types 1 en 2. In deze groep vertoeven eveneens jongeren met autisme.
“Pubers en macho’s met een klein hart”.
Aandacht voor; seksualiteit (meisjes, veilig vrijen), zelfstandigheid (met de fiets op
stage, een fietsband repareren, afwassen, geldbeheer), socialisatie (rechten en plichten,
een pintje op café, beleefd zijn), orde op de kamer, vrije tijd (computer, voetballen, een
fuif op internaat), persoonlijkheid (mijn muziek, mijn kledij, vriendelijk zijn), volwassen
worden.
27

3.2. Het personeel
3.2.1 MPI Zonneken
-Leiding instituut
Directie school
Beheerder internaat
Hoofdopvoeder semi – internaat
-Pedagogische diensten
Het onderwijzend personeel 43 personeelsleden
Elke groep wordt geleid door een (kleuter) onderwijzer ASV als klastitularis
voor 22 lestijden. Elke groep heeft voor zes lestijden een ambulante
leerkracht.
Type 1 maximaal 14 lln, type 2 max. 9 lln, en in de autiafdeling gemiddeld
6 lln.
Het semi – internaat 14 personeelsleden
Deze diensten voorzien de voor en naschoolse opvang, de
woensdadnamiddagopvang en opvang tijdens vakanties.
Deze groep werkt naast zijn semi–internaatsopvang, ondersteunend voor
de school. De ondersteuning gaat naar: de autiwerking, zelfredzaamheid,
geïntegreerd in de klas, therapie.
Het internaat 17 personeelsleden
-Paramedische diensten 31 personeelsleden
Het paramedisch personeel
Elke afdeling beschikt over logopedisten, kinesisten en ergotherapeuten.
De kinderverzorgers staan in voor de verzorging en de hygiëne van de
kinderen.
De verpleegster staat samen met de schoolarts in voor de medische
opvolging van de kinderen en de eventuele medicatie van de kinderen.
De paramedische ondersteuning is zowel individueel therapeutisch, als
geïntegreerd in de PE.
-Psycho – sociale diensten
Elke afdeling wordt inhoudelijk en praktisch geleid door een psycholoog.
Zij begeleiden zowel de medewerkers als de leerlingen van hun afdeling.
Naast psychologische ondersteuning van de leerlingen staan zij in voor de
sociale begeleiding van de ouders.
-Medische dienst
Wekelijks komt een extern verbonden schoolarts op bezoek.
-Bijzondere leerkrachten 22 personeelsleden
In de lagere school zijn er bijzondere leermeesters voor LO en de
levensbeschouwelijke vakken.
Daarnaast zijn er leerkrachten GON (paramedici en één asv), BLIO, BLIOM,
uren voor ICT ondersteuning.
28

3.2.2 SBSO Baken
Het korps bestaat uit leerkrachten, paramedici, mensen van het secretariaat en
onderhoudspersoneel.
Een aantal leraren heeft een specifieke taak gekregen op school. Zij worden voor deze
gedelegeerde taken gedeeltelijk vrijgesteld. Het gaat met name over de alternerende
beroepsopleiding, het migrantenbeleid en de coördinatie van de opleidingsvorm.
- Leiding instelling: - Directeur
- Technisch adviseur-coördinator
-
- Pedagogische diensten:
Het onderwijzend personeel:
Opleidingsvorm 3: GASV 9 personeelsleden
BGV
Loodgieter 3 personeelsleden
Interieurbouwer 3 personeelsleden
Grootkeukenmedewerker 3 personeelsleden
auti GASV 2 personeelsleden
BGV 3 personeelsleden
- Elke groep heeft 32 lestijden per week. Max. 14 lln per P.E. Type 1, 2, 3, 4.
- 1j observatie, 2j opleiding, 2j kwalificatie kwalificatiegetuigschrift.
Mogelijkheid 1j alternerende beroepsopleiding te volgen attest.
Opleidingsvorm 2: GASV 4 personeelsleden
BGV 7 personeelsleden
auti GASV 5 personeelsleden
BGV 3 personeelsleden
- Elke groep heeft 32 lestijden per week. Max. 14 lln per P.E. Type 2, 4
- Min. 2j 1 ste fase, min. 2j 2 de fase attest
Opleidingsvorm 1: GASV 10 personeelsleden
auti GASV 12 personeelsleden
- Elke groep heeft 32 lestijden per week. Max. 14 lln per P.E. Type 2, 4
Mini. 4 schooljaren attest
- Paramedische diensten: 8 personeelsleden
De logopediste en verpleegster staan in voor de 3 opleidingsvormen.
De kinderverzorgsters staan in voor de verzorging en de hygiëne in alle
opleidingsvormen. Alle opleidingsvormen beschikken over een kinesist.
GON 2 personeelsleden
- Psycho – sociale diensten: 3 personeelsleden
Elke opleidingsvorm wordt inhoudelijk en praktisch geleid door een
psycholoog/orthopedagoog. Zij begeleiden zowel de medewerkers als de leerlingen van
hun opleidingsvorm. Ze staan ook in voor de sociale begeleiding van de ouders.
- Opvoeders: opvoeders 2 personeelsleden
opvoeder-huismeester 1 personeelslid
- Medische dienst
Wekelijks komt een extern verbonden schoolarts op bezoek.
- Bijzondere leraars: L.O. 2 personeelsleden
G / Z / Isl 6 personeelsleden
GON-leraars 5 personeelsleden
29

3.2.3 Internaat
Personeelsondersteuning;
Pedagogisch ;
- 9 equivalenten voltijdse opvoeders binnen het urenpakket en 1 opvoeder
- de beheerder
Para - Medisch ;
- 2 kinderverzorgsters en een kinderverzorgster
- de verpleegster van het MPI werkt zowel voor het internaat als voor de
school, de verpleegster van SBSO Baken begeleidt haar internen i.v.m medicatie,
schooldokter.
Sociaal;
- maatschappelijk assistent
Administratief ;
- secretariaat MPI
- opvoeder
Keuken ;
- keukenhulp voor ontbijt en avondmaal
- kok op woensdagmiddag
Onderhoud en klussen ;
- 2 personen in kuisploeg
- technische ploeg in samenwerking met campuspersoneel
Stagebegeleiding en ondersteuning ;
- vlod - studenten, jaarlijks 2
- opleiding opvoeder secundair onderwijs, max. 2 studenten
Schooldokter ;
- de schooldokter bezoekt 2 maal per week de school.
De beheerder heeft samen met de directie van het MPI de leiding van het internaat. De
opvoeders en kinderverzorgsters zijn verbonden aan de leefgroepen en werken
rechtstreeks met de internen. De maatschappelijk assistent, werkt in de groepen,
begeleidt internen en legt de nodige contacten met de externe partners.
Het logistieke personeel staat in voor de keuken en het onderhoud.
Opvoeders, kinderverzorgsters, de verpleegster, maatschappelijk assistent,
de administratieve medewerkers, het keukenpersoneel, het onderhoudspersoneel en de
beheerder, zijn de rechtstreekse deelnemers aan de opvoeding van de internen.
Elk personeelslid staat in voor het welbevinden van de bewoners en het goed
functioneren van het internaat.
Op basis van het internaatswerkplan en in samenspraak met alle betrokkenen, tracht
iedereen een algemene kwaliteitszorg te definiëren, in te voeren en te doen respecteren.
Wij trachten dit te realiseren binnen de totale visie van het GO, binnen de algemene
doelstellingen van de school en het internaat.
Dit vraagt ook inspanningen tijdens buitenschoolse activiteiten; daguitstappen met
internen, vergaderen met stagebegeleiding, praten met externe partners, navorming… .
In ons internaat zijn de opdrachten van alle actoren overlappend.
Door overleg en samenwerking, hebben allen invloed op het individu en de groep.
30

Deel 4 : Ruimtelijk weergave
4.1. Uitgangspunten
4.1.1 Schoolomgevingsanalyse
-Ligging
De Campus bevindt zich aan de rand van de stad Sint Niklaas, hoofdplaats van het
Waasland, midden in een boszone, vlakbij het recreatieoord “de Ster”.
Dit kenmerkt zich door de vele scholen, goed openbaar vervoer, zwembad, bibliotheek,
sportorganisaties, cinema, markt, winkelcentrum, musea, park, speelpleinwerking,
ziekenhuizen, recreatiepark, dierenasiel, manege, beschuttende werkplaats, COS,
dagcentra voor MV …
De leerkrachten maken tijdens uitstappen regelmatig gebruik van deze diensten en
voorzieningen.
De hoofdschool is goed bereikbaar met de schoolbus, het openbaar vervoer en de fiets.
Vlakbij in Nieuwkerken, bevindt zich een treinstation met een verbinding naar Antwerpen
en Gent. Andere steden als Lokeren, Brussel en Gent zijn bereikbaar via de nabijgelegen
autosnelweg.
De stad Sint Niklaas biedt de voordelen van een regionale stad met uitgebreide
dienstverlening.
De hoofdschool en het internaat van het MPI in de Eekhoornstraat ligt in een
groen en boomrijk gebied. Op dezelfde campus ligt het internaat en SBSO Baken.
De leerlingen kunnen in principe vanaf 2,5 tot 18 op deze campus onderwijs volgen. Het
domein is zeer groot (3,5 ha) en beide scholen maken er optimaal gebruik van. De
gebouwen omvatten 22 klassen, lokalen voor de paramedische ondersteuning,
woongelegenheid voor de internen en een semi-internaatswerking. Het semi-internaat
heeft geen specifieke lokalen maar gebruikt een klas. Tijdens de vakanties wordt het
internaat gebruikt. De gebouwen liggen verspreid, homogeniteit en overzicht ontbreken.
SBSO Baken
Momenteel bestaat de school uit drie verschillende schoolgebouwen die zich allen op de
campus situeren:
-nieuwbouw(1986): in dit gebouw bevinden zich de werkplaatsen specifiek voor de
praktijkvakken binnen OV3 en OV2, de turnzaal, de refter,de grootkeuken,de klasruimten
voor OV2 en OV3, de leraarskamer, de administratie, sanitair,...(= momenteel 110
leerlingen)
-oud gebouw of villa(1930) : in dit gebouw bevinden zich alle klassen en leefgroepen van
OV1 en 5 auti-klassen van OV1 en OV2(= momenteel 75 leerlingen)
-Kompass: in dit gebouw bevinden zich voor onze school 5 auti-klasjes(= momenteel 26
leerlingen)
Het is duidelijk de bedoeling om alle onderwijsactiviteiten die nu nog plaats vinden in het
oud gebouw zo vlug als mogelijk te laten ophouden. Dit gezien de heel precaire situatie
wat betreft veiligheid en hygiëne. Tevens is dit gebouw totaal onaangepast aan de
moderne noden van onderwijs verschaffen aan leerlingen met een ernstige mentale en/of
fysieke handicap.
-De twee vestigingen MPI
De kleuterschool in de Breedstraat situeert zich op 3 km van de hoofdschool. De
gebouwen worden omringd door weiden en een voetbalveld. Er zijn 4 klassen met
accommodatie voor logo, kine en ergo. Het pavilioen achteraan is aan vervanging toe,
het hoofdgebouw is in verouderde staat (1961). De leraarszaal is onpraktisch en
31

geïmproviseerd, de sanitaire blok is onaangepast. De speelplaats moet in kindvriendelijke
speelzones ingedeeld worden.
Zonneken 27a ligt op wandelafstand van de hoofdschool. Achter de school liggen
weiden, aan de voorkant is een drukke straat. Op het domein is een speelweide en een
speelplaats met zandbak en speeltuigen aanwezig. De twee type 1 klasjes ervaren de
ligging als geborgen en rustig voor hun doelgroep. Er zijn geen lokalen voor
paramedische ondersteuning, geen leraarszaal, verouderd sanitair. Het gebouw dateert
van 1961 en is in verouderde staat.
4.1.2 Waarom een nieuwbouw, een herstructurering voor
het BuBao ?
-Structureel
MPI Zonneken
De spreiding over de 3 vestingen stelt nogal wat praktische problemen ivm organisatie
van leerlingenvervoer, secretariaatsondersteuning, middagmalen, verpleging,
ondersteuning kinderen met een handicap door paramedici, geen leraarszaal, geen
keuken, opvang semi – internaat, onaangepaste infrastructuur, veiligheid.
De aanvraag tot nieuwbouw is bedoeld om de 4 klassen van de Breedstraat en de 2
klassen van Zonneken 27A, in de Eekhoornstraat te vestigen.
Daarnaast willen we het semi-internaat een structurele plaats geven op deze Campus
van het Buitengewoon onderwijs.
Uit voorgaande blijkt de noodzaak om de 3 vestigingen te herlokaliseren op 1 vestiging in
de Eekhoornstraat.
Op de campus in de Eekhoornstraat werd door de jaren heen in verschillende fasen
gebouwd. (oude bouw 1930, hoofdgebouw 1976, Compass 2005, Zonneken 3,
Breedstraat uit 1961)
Hierdoor verdween de coherentie in functionaliteit naar de verschillende en wijzigende
doelgroepen. De verspreiding van de doelgroepen stelt problemen naar verplaatsingen op
het domein, samenwerking tussen de verschillende paramedici, niet – rationeel gebruik
van lokalen, tekort aan lokalen (niet) confessionele vakken…
Hierdoor dringt zich een algemene hergroepering van de doelgroepen, de klassen en de
ondersteunende paramedici voor het MPI.
BAKEN
Alle onderwijsactiviteiten die momenteel nog plaats vinden dienen zo vlug als mogelijk
georganiseerd te worden in een aangepaste nieuwe setting.
Dit betekent concreet dat er een nieuwbouw dient gerealiseerd te worden voor 75
leerlingen met een ernstige mentale/fysieke handicap.
32

Bestaande situatie
voorstel voor reorganisatie
33

-Pedagogisch
MPI Zonneken
Sinds enkele jaren stellen we een wijziging vast van doelgroepen in de school.
We stellen een groei van meervoudige type 4 , type 2 met ernstige mentale retardatie en
kinderen met autisme.
Deze evolutie past volledig binnen de evolutie van de leerlingenpopulatie van het
aangepast onderwijs en binnen de toekomstvisie van de “Leerzorg”.
o Meervoudige type 4; fysieke en type 2 mentale handicap
Anticiperend op het Leerzorg – kader, vertaalt zich dit sinds enkele jaren in het
invoeren van “leefgroepwerking” voor deze doelgroep. Hierbij wordt in afgestapt
van het klassieke schoolgebeuren. De begeleiders en de kinderen hechten naast
het leren, meer aandacht aan het welzijn, verzorging, zelfredzaamheid. De
accommodatie voor deze doelgroep stelt vele tekorten en is niet meer aangepast
aan de gangbare normen voor welzijn. Aangepaste kinélokalen, vlinderbad,
gebruik van ICT, aangepaste verzorgingsruimten, toiletvoorzieningen, hef en
verplaatsingsystemen, …
o Type 2 met ernstige mentale retardatie.
Ook voor deze groep wordt overgestapt naar “Leefgroepwerking”. Hier gelden
dezelfde tekorten als bij de bovenstaande groep.
o Autisme
Voor deze groep binnen type 2 werd reeds een nieuwgebouw voorzien in
samenwerking met SBSO Baken. Vanaf het schooljaar ’06-’07 zijn we eveneens
gestart met 3 klassen binnen auti Type 1. Heden past 43% van onze leerlingen
binnen het autispectrumstoornis.
o Meervoudig type 4; fysieke en type 1 mentale handicap
Deze groep leerlingen vormen geen aparte groep. Zij worden geïntegreerd in het
schoolgebeuren binnen de type 1 leerlingen. Deze groep volgt onderwijs in de
bestaande gebouwen voor de type 1 afdeling.
BAKEN
Aangezien wij heel veel leerlingen van het MPI bij ons laten doorstromen, zijn de
pedagogische noden gelijklopend. Natuurlijk ligt bij ons nog meer het accent op de
leerlingen voor te bereiden op hun volwassen leven.
Daarom verwijs ik nog eens specifiek naar de verschillende doelgroepen binnen OV1 en
OV2 met hun verschillende einddoelstellingen(alleen beschermd wonen/beschermd
wonen en werken).
Internaat
Het internaat moet mee evolueren met de wijziging van de doelgroepen in beide scholen
(meervoudige handicap, meer kinderen met een zware mentale retardatie en meer
kinderen met autisme) en de evolutie van de leerlingenpopulatie binnen de toekomstvisie
van de “leerzorg”.
Het huidige internaat is infrastructureel niet aangepast voor de opvang van kinderen met
een meervoudige (mentaal/fysiek) handicap.
Het ontbreken van spouwmuren, isolatie en onvoldoende ventilatie (schimmelvorming),
water insijpeling, betonrot, … maken van het huidige internaat een zeer ongezonde
woonplaats voor de internen en de opvoeders. Het is onmogelijk om in de gegeven
omstandigheden een “gezonde” leefomgeving aan onze kinderen aan te bieden.
34

4.1.3. Hoe te realiseren?
De huidige voorzieningen voor de leerlingen zijn ontoereikend en verouderd.
In de beweging van deze nieuwbouw willen het MPI, SBSO en Internaat deze
doelgroep gezamenlijk benaderen zodat continuïteit verzekerd wordt.
Daarom hebben wij getracht een opsomming te maken van de noodzakelijke lokalen en
accommodatie. (zie bijlage)
Door de lokalen en accommodatie gezamenlijk en efficiënt te gebruiken hebben we
getracht de beschikbare middelen optimaal aan te wenden.
Het betreft in hoofdzaak gezamenlijk gebruik van verzorgingslokalen, badkamers,
toiletten, binnenspeelzalen, speelplaatsen met overdekte ruimtes, parkeerplaatsen
voorzien personeel.
- De verzorgingsruimte, toiletten en badkamers
voor rolstoelgebruikers moeten door MPI,
SBSO Baken en het internaat kunnen gebruikt
worden. De nieuwbouw zal zo moeten
geconcipieerd worden dat scholen en
internaat de ruimte samen gebruiken, maar
dat ze beiden (de scholen – het internaat)
een eigen toegang hebben. Derhalve moeten
de 2 badkamers voor de rolstoelgebruikers in
het verlengde liggen van de 2 leefunits in het
internaat die specifiek gericht zijn op de
rolstoelgebruikers.
- Het magazijn voor de onderhoudsprodukten
kan gemeenschappelijk gebruikt worden, een
visuele scheiding kan de ruimte opdelen in 3
delen.
- De snoezelruimte kan door iedereen gebruikt
worden. Het is niet noodzakelijk dat deze
ruimte onmiddellijk aan het internaat grenst.
- De wasserij zal gebruikt worden door het
internaat en SBSO Baken. De ruimte moet groot
genoeg zijn voor 2 industriële wasmachines, 2
industriële droogkasten, strijkrol, strijkplank,
opbergruimte voor beddengoed (lakens,
hoofdkussens, donsdekens) en opbergruimte
voor reservekledij.
- De vergaderzalen (2) worden gemeenschappelijk
gebruikt door het internaat en SBSO Baken. De
mogelijkheid moet bestaan om van de 2 ruimten,
1 grote ruimte te maken.
- De turnzaal (aangepast aan de
rolstoelgebruikers) en de speelzaal zal door de
scholen en het internaat gebruikt worden.
- De leraarszaal is te gebruiken door elk
personeelslid (SBSO Baken, MPI, internaat)
tewerkgesteld in het nieuwe gebouw.
35

Met deze nieuwbouw willen we tevens van de gelegenheid gebruik maken om
enkele aanpassingen op Campus niveau door te voeren.
• Omschakelen van bestaande internaatslokalen tot klaslokalen. Op MPI
zijn er 28 klassen/pedagogische eenheden met de daaraan gekoppelde
paramedische lokalen. Hierdoor kan mits kleine aanpassingen
(gezamenlijke inkom, speelplaats) een coherente unit gecreëerd voor de
type 2 afdeling MPI.
• Busproblematiek herstructureren. Heden wordt de speelplaats van het
MPI gebruikt als parking van de bussen. Dit leidt tot onveilige
(busverkeer, onoverzichtelijk toezicht) en onpraktische (rolwagens, in en
uit stappen, verplaatsingen) situaties.
• Het busgebeuren moet ontkoppeld worden van het schoolterrein.
Oplossing zoeken via ontsluiting Kalloohoekstraat ?
• Naast de bestaande, voldoende en aangepaste speelplaatsen per afdeling
voorzien. De Kleuters, Zonneken type 2-4, Eekhoorn type 1-4 en de Autiafdeling.
Het betreft één speelplaats voor de afdeling Zonneken en één
uitbreiding voor de auti-afdeling
• Problematiek van de rioleringen en waterafvoer van de speelplaatsen
aanpakken.
36

Inplantingoptie 1
Pro:
- eenvoudige aansluiting
met internaat en SBSO
Baken
- ontsluiting vanuit
Bellestraat/
Kallohoekstraat
ontlasten van
hoofdtoegang &
eenvoudige ontsluiting
van nieuwbouw (ref.
rolstoelgebruikers)
- vrijwaren van open
ruimte tussen bestaande
bebouwing
Contra:
- busvervoer over open
ruimte naar nieuwbouw
toe
- open ruimte in hoek van
de site
Inplantingoptie 1bis
37

Inplantingoptie 2
Pro:
- ontsluiting vanuit
Bellestraat/
Kallohoekstraat
ontlasten van
hoofdtoegang &
eenvoudige ontsluiting
van nieuwbouw (ref.
rolstoelgebruikers)
- vrijwaren van open
ruimte tussen bestaande
bebouwing
- behoud open ruimte
meer centraal op het
terrein
Contra:
- aansluiting met
internaat en SBSO
Baken??
- relatie met rest van de
schoolsite
Inplantingoptie 3
Pro:
- ontsluiting vanuit
hoofdtoegang &
toegankelijk voor
gerbuikers van nieuwbouw
(ref. rolstoelgebruikers)
- behoud open ruimte op
het terrein
Contra:
- verdwijnen van de
waardevolle bomenlaan
- versterken
onoverzichtelijke situatie
- afbraak van bestaande
kleuterblok waarvoor geen
ruimte voorzien is in het
nieuwe programma
Het mag duidelijk zijn uit deze aanzetten naar inplanting, dat het belangrijk is om
compact te bouwen. programma kunnen gestapeld worden en hoe er op een intelligente
manier een oplossing geboden kan worden op goede toegankelijkheid naar de
verschillende bouwlagen.
De opties die hier voorgesteld worden, willen geen a priori voorwaarden aanreiken, ze
willen enkel de discussie op gang trekken.
Het lijkt onontbeerlijk om na te gaan in hoeverre bepaalde delen van het
38

BENODIGDE RUIMTES VOLGENS ACTIVITEIT
Entiteit gebonden
MPI
Klassen type 4 4
Berging 1
Ergo 1
Verpleging 1
GZI 3
Baken
Klassen type 2 12
klassen type 4 6
Verzorgingsruimte 2
Badkamers 2
Ortho 1
GZI 3
Berging 3
Verpleging 1
Time out 1
Toiletten T2
Leraarszaal 1
Technische ruimte 1
Parking bussen + parking
Speelplaats
Overdekte speelplaats
Internaat
Leefgroepen 6
Slaapkamers 50
Badkamers 4
Magaz/keuk 1
Secretariaat 2
Magazijn beddengoed/reserve kledij 1
Gezamenlijk MPI BAKEN
Logo 2
Vlinderbad 1
Kine 2
Verzorging 2
Toiletten T4
Magazijn stock onderhoud 1
Waarvan 1 met controlepaneel
branddetectie
Gezamenlijk MPI BUSO Internaat
Snoezel 1
Badkamer 2
Wasserij 1
Vergaderzaal 2
Turnzaal T4 1
Speelzaal 1
Gangen 1
Fietsenstalling 1
Speelplaats
Overdekte speelplaats
Aanpassingen MPI (bestaande) Overdekking inkom unit type 2
39

Deel 5: Bijlagen
Bijlage 1:
Referentieproject Dienstencentrum en scholen Sint-Gerardus te Diepenbeek.
Dit is een goed voorbeeld naar functioneren en ruimtelijkheid, maar dringt geen
architectuur op.
Kine-zaal brede gang
Polyvalente ruimte
40

Polyvalente ruimte
Turnzaal
Bijlage 2:
www.provant.be/welzijn/toegankelijkheid
Centrum voor toegankelijkheid
Boomgaardstraat 22 bus 101
2600 Antwerpen-
www.mpizonneken.be
www.sbsobaken.net
41

Bijlage 3:
domeinplan
schaal 1:500
luchtfoto
42

kadasterplan
43

Bijlage 4:
stedenbouwkundige randvoorwaarden
44

Bijlage 5:
Noden en wensen voor het internaat: aandachtspunten
Algemeen
• Overal hellende vlakken, elke doorgang en toegang moet voorzien zijn op
rolstoelgebruikers.
• CV buizen bovengronds: gemakkelijker vaststellen van lek.
• Elke leefunit aparte ingang, geen onmiddellijk toegang van buitendeur in
living: sas (warmteverlies + schoenenwissel)
• Voldoende buitenverlichting
• Kraantjes buiten : onderhoud
• Bergruimte per leefunit
• Er moet een plaats voorzien worden waar maandag- en vrijdagmorgen 50
valiezen kunnen geplaatst worden door de internen. Dit moet niet noodzakelijk
op het internaat, kan ook in een centraal gelegen ruimte in de school.
• Stootranden aan de muren, op ongeveer 10cm hoogte van de vloer.
• Muren in de gangen tot op ongeveer 1 meter beschermen met bv plexiplaat.
.
Sanitair
• Sanitaire ruimte met buitendeur
• Toiletten en douches gescheiden, geen ingang naar toiletten via badkamer.
• Regeling van watertemperatuur douches/bad, buiten het bereik van de
internen.
• Badkamer per leefunit
• Toiletten per leefunit, met onderscheid jongens/meisjes/personeel
• Personeelsdouche
• Voldoende ventilatie (reuk- en stoomafzuiging)
• Boiler per sanitaire ruimte, zodat er voldoende warm water is
• Tegels op de vloer
Slaapkamers
• Alle slaapkamers op gelijkvloers
• Voldoende ventilatie
• Slaapkamers per groep gescheiden, op voldoende afstand van elkaar, met de
bedoeling dat wanneer de oudere internen gaan slapen, zij de jongere niet
teveel storen. En de jongeren die al in bed liggen, niet teveel gestoord worden
door de oudere internen, die nog activiteiten hebben in de leefgroep.
• Detectiesysteem op slaapkamerdeuren – per leefunit .
• Stroomtoevoer slaapkamer internen kan afgesloten worden vanuit
opvoederskamer.
• Nachtverlichting in gangen + slaapkamers
47

• Ingemaakte kasten in slaapkamers
• Lavabo per slaapkamer
• Linoleum + ook in de gangen
Keukens
• Voldoende uitgerust: plaats voorzien voor vaatwasser, microgolf, oven,
koelkast met diepvriesvak, dubbele spoelbak
Livings
• Internetaansluiting per leefgroep
• Intern telefooncircuit, telefoon per leefgroep
• Telefoon in opvoederskamer
• Tegels
• De living is een woon- en eetkamer.
Centrale keuken met voorraadplaats
• Alle leveringen: food en non-food komen hier toe.
• Van hieruit vertrekt het eten naar de verschillende leefunits.
• Er is voldoende plaats op een warme maaltijd te maken voor alle bewoners
van het internaat.
• De voorraden (food) worden gestockeerd volgens de HACCP-normen.
Administratie
• Bureau voor de beheerder met mogelijkheid om te vergaderen met een
beperkte groep.
• Bureau/secretariaat voor 2 personen met voldoende ruimte om dossierkasten
(personeel/internen/financiën) te voorzien. Het secretariaat is tevens de
onthaalruimte voor bezoekers aan het internaat.
• Beide bureaus moeten naast elkaar liggen of verbonden zijn met een
tussendeur.
Wasserij/magazijn beddengoed + reserve kledij
• Deze ruimte wordt gezamenlijk gebruikt door het internaat en SBSO Baken. Er
moet ruimte zijn voor 2 industriële wasmachines, 2 industriële droogkasten
(met afzuigsysteem), een strijkrol, strijkruimte. Het aanpalende magazijn
wordt gebruikt door het internaat om lakens, hoofdkussens, donsdekens en
reservekledij te stockeren
Vergaderzalen
• De 2 vergaderzalen worden gebruikt door SBSO Baken en het internaat. Het
moet mogelijk zijn om van de 2 zalen één grote ruimte te maken.
Leraarszaal
• Een gemeenschappelijk leraarszaal voor alle personeelsleden die werken in de
nieuwbouw (personeel MPI, SBSO Baken, internaat)
Bijlage 6: vlinderbad
48