Projectdefinitie Sint-Niklaas - Go!

Deel 2 : Organisatie en werking
2.1. Geschiedenis en toekomst van andersvaliden in de
maatschappij, het buitengewoon onderwijs en het Zonneken –
Internaat en Baken.
-Andersvaliden in de maatschappij; welzijn, onderwijs, wetenschap.
De plaats van andersvaliden (AV) in de maatschappij wijzigt voortdurend in tijd en
plaats. De opvang van deze groep mensen verschilt per cultuur.
Het grootste doel en probleem voor de trekkende mens was te overleven in de natuur.
Zodoende was de mindervalide mens (MV) overgeleverd aan de natuurlijke eliminatie.
Bij de overgang naar de landbouwgemeenschappen kon de MV samen met zijn
groepsgenoten ter plaatse blijven. Dit moet zeker zijn comfort en overlevingskansen
verbeterd hebben.
Tijdens de late middeleeuwen, gepaard gaand met de opkomst van de steden, ontstond
het onderwijs in de kloosters. Meestal echter moest de MV bedelen, soms werd hij
opgevangen door caritatieve initiatieven.
De opkomst van de industrie viel samen met het maatschappelijk georganiseerde
onderwijs. Bij de fabrieken werden scholen gebouwd waar kinderen opgeleid werden tot
werken (schaftijd en speeltijd werden aangekondigd door een bel). Caritas bouwde zijn
grote instituten voor de opvang van de gehandicapten, ver weg van de stad. In de stad
verdwijnt de MV uit het dagelijks leven, hij is niet productief.
Op het platteland gebeurt de opvang in de plaatselijke gemeenschap. Hij werkt bij de
plaatselijke boer, de brouwer … Op school, in de klas, zit de MV tussen zijn
dorpsgenoten. Zijn toekomstige opvang in de gemeenschap is verzekerd. Integratie
avant la lettre of neo-integratie nu.
De ontwikkelingen op wetenschappelijk gebied zoals; diagnose, medicatie, geneeskunde,
psychologie – pedagogie – orthopedagogie, betere ondersteuning en verzorging, … en
vroege detectie van verschillende fysieke en mentale handicaps, leiden tot specialisatie
en betere opvang.
Vroeger gebeurde de opvang vooral binnen de welzijnssector.
Nu evolueert de opvang multidisciplinair, een samengaan van onderwijs met welzijn en
de wetenschap.
Door de Wet van 6 juli 1970 werd het buitengewoon onderwijs in de wettelijke regeling
opgenomen. De MV’n worden onderverdeeld in types.
Met de recente tendensen van “Leerzorg” wordt opnieuw gestreefd naar integratie van
de AV in het gewoon onderwijs. Deze stromingen krijgen gestalte binnen; het GON,
decreet gelijke kansenonderwijs, inclusie, onderwijs op maat, het Leerzorgkader.
Krijgt het BuO een nieuwe rol toebedeeld in het onderwijslandschap ?
15