Planmatig Kruisen met Melkvee - Verantwoorde Veehouderij

Antwoord op de onderzoeksvragen
In het onderzoeksvoorstel voor dit verslag stond een aantal vragen waarmee het eenvoudiger
was een basis te leggen voor de kennis. Op basis van de verkregen kennis uit de in het
hoofdstuk ‘Materiaal en methoden’ beschreven bronnen bleken deze vragen als volgt te
beantwoorden.
-Waar liggen de beperkingen van de Nederlandse melkkoe?
De enquête heeft de volgende uitkomsten: ‘De Nederlandse melkkoe’ is in dit geval de
zwartbonte 100% HF koe. 56% van de geënquêteerden had een HF zwartbont veestapel als
basis. Deze zijn geselecteerd in de analyse bij deze vraag. Uit de antwoorden op de vragen
waarom er gekruist wordt, kan geconcludeerd worden dat boeren met de ‘standaard
Nederlandse melkkoe’ kruisen om eiwitpercentage te verhogen, vruchtbaarheid te verbeteren,
levensproductie te verhogen en klauwgezondheid te verbeteren. De beperkingen van de
Nederlandse melkkoe liggen volgens de Nederlandse melkveehouder dus voornamelijk in
deze onderdelen. Er kan in ieder geval gesteld worden dat de Nederlandse melkveehouder
verwacht met andere rassen deze punten te verbeteren.
Volgens Van Zessen (2006) heeft 33% van de Nederlands melkveehouders de laatste tien jaar
gekruist. De heer Veerkamp heeft daar in dat artikel een verklaring voor: “Het betekent niet
dat er grote onvrede bestaat over de huidige koe, maar veehouders missen in het Holsteinras
kenmerken als robuustheid, vruchtbaarheid en andere gezondheidseigenschappen.”
Gezien de kwaliteiten van andere rassen in het veld, blijkt kruisen een oplossing voor de
problemen van de Nederlandse melkkoe. Hierbij moet echter wel goed onthouden worden dat
kruisen pas na 3 jaar een klein beetje effect begint te krijgen omdat pas dan de eerste vaarzen
aan de melk zullen komen (26+9 maanden = 35 maanden).
Voor een verdere analyse van het HF ras, zie hoofdstuk ‘Sterkte en zwakte analyses’.
-Welke eigenschappen wil de kruisende boer verbeterd zien in zijn volgende generaties?
Dit is eigenlijk een verdere uitwerking op vraag 1. Geënquêteerden met gangbare zwartbonte
melkkoeien willen eiwit percentage verhogen, vruchtbaarheid verbeteren, levensproductie
verhogen en klauwgezondheid verbeteren. Als we alle geënquêteerden meenemen zien we een
vergelijkbaar beeld.
-Wat zijn de redenen om niet te gaan kruisen?
Om deze vraag te kunnen beantwoorden is een aantal diepte-interviews gedaan met de
volgende mensen Arie Hamoen (hoofdinspecteur NRS), Gerard Scheepens (directeur KI
Samen), Richard Brabers (bedrijfsadviseur Gene Diffusion) en Marchiel Egberts (zowel op
het ouderlijk bedrijf als het bedrijf waar hij werkt jarenlang fanatiek en consequent alleen
gebruik van Canadees HF sperma van Semex). Samenvattend werden in die interviews de
volgende nadelen van kruisen naar voren gehaald:
-Binnen het ras is nog voldoende ruimte om te verbeteren.
-De winst op het terrein van sommige eigenschappen weegt niet op tegen het verlies op het
terrein van andere eigenschappen.
-Uniformiteit in de veestapel verhoogt de arbeidsvreugde, het arbeidsgemak en het
bedrijfsresultaat.
29