Planmatig Kruisen met Melkvee - Verantwoorde Veehouderij

In dit onderzoek wordt geprobeerd in kaart te brengen waar de Nederlandse melkveehouder in
de praktijk tegen aanloopt en of alternatieve manieren van kostenreductie (in dit geval de
alternatieve fokstrategie ‘kruisen met andere rassen’) een optimalisatie van de eerste tak kan
bewerkstelligen. Daarnaast kan kruisen het (door arbeidsbesparing per liter melk) eenvoudiger
maken tweede bedrijfstakken aan te halen of verdieping in de producten te vinden (zie o.a.
Booij (2006), Wolleswinkel et al.(2004) Van der Ploeg et al. (2002)). De Holstein Friesian
lijkt steeds minder vanzelfsprekend in de Nederlandse melkveehouderij. Daarmee
samenhangend lijken andere rassen steeds volwassener te worden, getuige de vele artikelen
die de vakbladen (Veeteelt, Melkveemagazine, Agrarisch Dagblad, Boerderij, CR Delta
Magazine, Veldpost etc) er aan spenderen en de brede belangstelling die langs alle kanten ons
netwerk binnenrolt.
Met kruisen wordt in dit onderzoek bedoeld: ‘het gebruiken van stieren met een andere
rasbalk dan 100% HF op koeien met een rasbalk die 100% HF aangeeft.’. Uiteraard kan er
ook binnen rassen gekruist worden met verschillende bloedlijnen, maar dit gebeurt op te
weinig plekken stelselmatig, zodat we er geen relevante gegevens over konden verkrijgen. Dit
neemt niet weg dat de geënquêteerde melkveehouders 35.8% andere definities van kruisen
aannam. Het is dus niet zo dat kruisen tussen rassen ook in de praktijk de enige vorm van
kruisen is. Maar omdat dit onderzoek opgezet is door een groep melkveehouders die haar
melkkoe nog beter af wilden stemmen op het eigen bedrijf en hiervoor buitenlandse rassen
kozen, is besloten bovenstaande definitie van kruisen aan te houden.
Als een melkveehouder kruist of kruisen overweegt, hoopt dit onderzoek een kleine bijdrage
te kunnen leveren aan het zorgvuldiger en dus planmatiger kruisen als fokkerijstrategie. De
melkveehouder krijgt dan de beschikking over een veestapel die past in zijn of haar
bedrijfsstijl, ongeacht het ras van het dier.
9