2007 Thema Kunst

(08
veel (vak)gebieden kunnen gerekend worden tot het begrip cultuur.
Om uitingingen in onze culturele omgeving te begrijpen is
kennis nodig. Kennis die de student verkrijgt door de culturele omgeving
vanuit meerdere perspectieven te onderzoeken. Dit biedt
mogelijkheid voor vakkenintegratie. Cultuureducatie biedt hiervoor
kansen. Pabo Groenewoud heeft een leerlijn cultuureducatie
voor ogen die ze koppelt aan onderwijseenheden en beroepstaken.
Het zal duidelijk zijn dat de opleiding cultuureducatie zich niet wil
beperken tot het domein kunst en erfgoed alleen, maar dat meerdere
vak- en ontwikkelingsgebieden daarin zullen participeren.
Om de lijn cultuurdrager, cultuuroverdrager in het pabo curriculum
te implementeren is het boek Cultuur InZicht ontwikkeld.
Hieraan hebben Amanda Hendriks en Niekje van de Lavoir, twee
docenten van Pabo Groenewoud, een belangrijke bijdrage geleverd.
Het boek levert studenten een handvat om zich te ontwikkelen
tot rijke cultuurdragers en competente cultuuroverdragers met
een heldere visie op cultuureducatie. Dit boek wordt het komend
studiejaar ingezet.
Cultuureducatie: wat is dat en waartoe dient het?
Het gaat om alle vormen van educatie waarbij kunst en cultuur als
doel of middel worden ingezet. In de beleidstermen van OCW is het de
verzamelnaam voor kunst-, erfgoed-, media- en literatuureducatie.
In beleidsstukken uit de afgelopen regeringsperioden kwam
steeds het begrip sociale cohesie bovendrijven. Dit begrip heeft
een belangrijke rol gespeeld in de verantwoording van cultuureducatie
als speerpunt van beleid. Er is de overheid veel aan gelegen
openheid en respect te stimuleren tussen mensen in onze multiculturele
samenleving.
Ze beoogt middels cultuureducatie kinderen op te voeden tot goed
cultureel (wereld)burgerschap. De raad voor cultuur vult dat begrip
als volgt in: “De culturele burger beschikt over een geheel
aan kennis, vaardigheden en mentaliteit waarmee hij zich bewust
kritisch en actief kan verhouden tot en participeren in de huidige
ingewikkelde, veranderlijke en fundamenteel gemedialiseerde
samenleving” (advies: Innoveren en Participeren 2007).
Anders gezegd en toegepast: wanneer je kinderen de culturele omgeving
vanuit meerdere perspectieven leert onderzoeken, draag
je bij aan het opvoeden van een nieuwe generatie mensen die
op grond van een brede kennisbasis verantwoorde beslissingen
kunnen nemen; mensen die gedachten van anderen begrijpen,
respecteren en waarderen.
Maar de effecten van cultuureducatie zijn veel omvangrijker.
Kinderen leren in verschillende contexten, met verschillende
onderwerpen binnen en buiten de school.
Dit draagt bij aan zichtbaar plezier, verwondering en voldoening
in leren. Het bevordert de cultuurparticipatie van de kinderen nu
en in de toekomst.
Cultuureducatie ontwikkelt creativiteit en denkvermogen, maar
bevordert ook persoonlijke en sociale ontwikkeling en vergroot
communicatieve en expressieve vaardigheden.
Mijn ogen dwalen door de met lampjes versierde zaal. De vloer is
bezaaid met koffers van allerlei vormen en formaten. In het midden
zit een innemende meneer aan een tot tafel uitgeklapte koffer
uitgebreid en demonstratief te genieten van een heerlijke lunch.
Aan de andere kant van de zaal zit een dame, haar onzekerheid
verbergend, in een rood mantelpakje haar schrale boterhammetje
met een vorkje te eten uit een trommeltje. De meneer nodigt haar
met een breed gebaar uit bij hem aan tafel te komen zitten. In haar
hart wil ze wel maar…
Het publiek kijkt ademloos toe.
Ze krijgen wéér ruzie.
‘Zo gaat het nou altijd!’, zegt iemand lachend terwijl hij de zaal
verlaat.
Niekje van de Lavoir
Astrid Albers
Amanda Hendriks
docenten beeldende vorming Pabo Groenewoud
Bronnen:
- Taakgroep primair onderwijs, (2004), Hart(d) voor cultuur. Eindrapport.
- Versterking cultuureducatie in primair onderwijs, (2005 – 2006), Sardes.
- Publicatie, (2007), Innoveren en participeren; raad voor cultuur .
- Een basis voor burgerschap, publicatie (2006), Een basis voor burgerschap;
SLO, Enschede.
- Vos, F. de, Asselman, E., Mast, G. (2007), XS over kinderen,
cultuur en communicatie; Cultuurnet Vlaanderen. Brussel.
- Nagel, I. (2004), proefschrift cultuurdeelname in de levensloop; Utrecht 2004.
- Prieckaerts, M. (2005), Verlangen naar de eindeloze zee, doctoraalscriptie
universiteit Maastricht.
- Website http://tule.slo.nl/M-Start.html