Braakballen Onderzoek - De Biesbosch

Hoofdstuk 3: Achtergrondinformatie
3.1 Welke vogels produceren braakballen?
Bij braakballen wordt al snel aan uilen gedacht en misschien ook wel aan andere roofvogels. Zij maken
inderdaad braakballen. Maar er zijn meerdere vogels die braakballen maken. Hieronder een overzicht
van enkele vogels die braakballen maken.
Uilen (bosuil, kerkuil, ransuil, steenuil etc.)
Roofvogels (buizerd, torenvalk, slechtvalk, havik,sperwer, arenden etc.
Let op: een uil is ook een roofvogel!)
Lijsters (grote lijster, zanglijster, kramsvogel, merel etc. )
IJsvogels (in ons land is er maar 1 soort ijsvogel)
Kraaien (kauw, kraai, roek, raaf)
Reigers (blauwe reiger, purperreiger, grote zilverreiger, kleine zilverreiger)
Meeuwen (kokmeeuw, zilvermeeuw, mantelmeeuw etc.)
Uilen
Uilen eten vaak muizen. Deze slikken zij in hun geheel in. De ene uil eet andere muizen als de andere.
Iedere uil heeft zo zijn voorkeur. En nee, de kerkuil eet geen kerkmuizen, maar de bosuil eet wel
voornamelijk bosmuizen. Naast muizen eten ze ook vaak kleinere vogels, die van hun slaapplaats
worden gegrist. Het steenuiltje eet ook graag mollen en wormen. In een braakbal van een steenuil zit
dus ook vaak zand (de rest is verteerd).
Omdat de verteringssappen van uilen niet sterk genoeg zijn om de botten te verteren (haren worden
sowieso niet verteerd) blijven deze achter in hun maag. In feite is een braakbal dus een muis zonder
vlees. Wat je dus voornamelijk overhoud in de braakballen van uilen zijn naast het haar muizenschedels
en mollen en vogelschedels en al hun botten(soms zelfs poten), zand, schildjes van kevers.
Roofvogels
In braakballen van andere roofvogels als b.v. de buizerd vind je minder botten dan in b.v. een braakbal
van een bosuil. Dit komt omdat de verteringssappen van de buizerd sterker zijn dan die van de uilen.
Gevolg, meer botjes worden verteerd. Een andere reden is dat dit soort roofvogels vaak hun prooi
plukken, waar uilen alles in z’n geheel naar binnen werken. In braakballen van andere roofvogels dan
uilen vind je vaak ook gedeeltelijke muizen en vogelschedels, schedels van konijntjes, mollen, veren en
haar natuurlijk, schildjes van kevers en libellen en enkele botten.
Lijsters
Je zou het niet verwachten, maar ook lijsters produceren af en toe een braakbal. Denk maar eens aan die
glibberige worm in de achtertuin. Daaraan plakken allerlei grassprieten en stokjes e.d. Het is voor de
vogel fijner deze uit te braken dan dat ze door zijn verteringskanaal moeten. Ook kun je er pitten in
vinden van zaden en schilden van kevers. Later in het jaar hebben de vogels minder haast met
foerageren (als de jongen zijn uitgevlogen), en daardoor maken ze hun voedsel beter schoon voordat ze
het doorslikken. Later in het jaar worden dan ook minder braakballen gevonden.
IJsvogels
Een ijsvogel eet alleen maar vis. Naast wat grote schubben kan je er nog graten in vinden en
vissenschedels. Overigens vind je zo’n braakbal maar moeilijk want een ijsvogel zit vrijwel altijd boven
het water, waar hij ook de braakbal uitbraakt.
Kraaien
Kraaien zijn aaseters. Ze vreten allerlei dingen. Vogeltjes, muisjes, patat etc. Zo af en toe braakt hij de
onverteerde delen uit.
Reigers
Net als de ijsvogel eet een reiger vaak vis. Van visresten vind je inde braakbal van een reiger echter niets
terug, deze worden helemaal verteerd. Wel zul je in de braakbal mollenbotten en schedels vinden,
7