Wonen in België - Werken in Duitsland - Fiscus.fgov.be

Wonen
in België
Deze brochure geeft informatie over de
wijzigingen die de aanvullende
Overeenkomst van 5/11/2002 bij de Belgisch-
Duitse Overeenkomst tot het vermijden van
dubbele belasting van 1967 voor u
meebrengt. Ze bevat daarnaast algemene
antwoorden op de meest voorkomende
vragen van de Belgische grensarbeiders die
in Duitsland werken, en die betrekking
hebben op hun toestand op fiscaal vlak in
België.
Werken in
Duitsland
Uw toestand op fiscaal vlak in België
2003

VOORWOORD
Wonen in België - Werken in Duitsland -
Uw toestand op fiscaal vlak in België
Als u in België woont en in Duitsland in loondienst werkt, verandert uw toestand
op fiscaal vlak vanaf 1/1/2004. Vanaf die datum wordt de aanvullende
Overeenkomst van 5/11/2002 bij de Belgisch-Duitse Overeenkomst tot het
vermijden van dubbele belasting van 1967 immers van toepassing. De
belangrijkste wijziging heeft betrekking op de grensarbeiders. Indien u
grensarbeider bent, waren uw beloningen tot heden belastbaar in de woonstaat
d.w.z. in België. Vanaf 1/1/2004 zullen deze beloningen belastbaar zijn in
Duitsland en zullen ze in België vrijgesteld zijn van inkomstenbelasting.
De aanvullende Overeenkomst wijzigt eveneens de toestand op fiscaal vlak van
de andere inwoners van België die in Duitsland in loondienst werken d.w.z.
die welke niet als grensarbeiders werden beschouwd krachtens de Belgisch-
Duitse Overeenkomst van 1967. Het gaat hier bijvoorbeeld om personen die in
Duitsland buiten de Duitse grenszone in loondienst werken of die in België
buiten de Belgische grenszone wonen. Het kan ook gaan om Duitse
ambtenaren die in België wonen.
Deze brochure geeft informatie over de wijzigingen die de aanvullende
Overeenkomst van 5/11/2002 voor u meebrengt. Ze bevat daarnaast algemene
antwoorden op de meest voorkomende vragen van de Belgische grensarbeiders
die in Duitsland werken en die betrekking hebben op hun toestand op fiscaal
vlak in België.
U vindt een elektronische versie van deze brochure op de website van de
Federale Overheidsdienst Financiën (www.minfin.fgov.be).
Didier REYNDERS
Minister van Financiën
- 1 -

Wonen in België - Werken in Duitsland -
Uw toestand op fiscaal vlak in België
INHOUDSTAFEL
VOORWOORD 1
INHOUDSTAFEL 2
1. DE AANVULLENDE OVEREENKOMST VAN 5/11/2002.
WAT VERANDERT ER VOOR U? 3
1.1 Voor de voormalige grensarbeiders 3
1.2 Voor de andere Belgische inwoners die in Duitsland in loondienst werken 4
1.3 Voor de gepensioneerden 5
2. FAQ - VEEL GESTELDE VRAGEN 7
3. NUTTIGE ADRESSEN 12
- 2 -

Wonen in België - Werken in Duitsland -
Uw toestand op fiscaal vlak in België
1. De aanvullende Overeenkomst van 5/11/2002.
Wat verandert er voor u?
1.1 Voor de voormalige grensarbeiders
1.1.1
Belastingheffing
in Duitsland
1.1.2
Vrijstelling
van de
inkomstenbelasting
in België
De belangrijkste wijziging is van toepassing op de
voormalige grensarbeiders, d.w.z. de personen die wonen in
de grenszone van een Staat (in uw geval België) en die in
loondienst werken in de grenszone van de andere Staat
(Duitsland). De aanvullende Overeenkomst van 5/11/2002 heft
die grenszones op. Vanaf 1/1/2004 bestaat er dus geen
bijzondere regeling meer voor grensarbeiders.
Indien u tot nu toe werd beschouwd als een grensarbeider
waren uw beloningen tot 2003 (aanslagjaar 2004) belastbaar in
de woonstaat, d.w.z. in België. Vanaf 1/1/2004 zullen uw
beloningen in principe in Duitsland belastbaar zijn en zal uw
Duitse werkgever op die inkomsten loonbelasting
(“Lohnsteuer”) en de solidariteitsbijdrage (“Solidaritätszuschlag)
inhouden.
Indien u vragen heeft betreffende uw belastingheffing in
Duitsland kunt u de brochure “Wonen in België, werken in
Duitsland “ raadplegen die werd uitgegeven door het Ministerie
van Financiën van Noordrijn-Westfalen. U vindt een
elektronische versie van die brochure op de website van het
Ministerie van Financiën van Noordrijn-Westfalen
(www.fm.nrw.de).
Om dubbele belasting te vermijden zullen uw in Duitsland
belastbare beloningen in België van de inkomstenbelasting
worden vrijgesteld. Dit betekent evenwel niet dat u in België
geen enkele fiscale verplichting meer heeft. Zoals voorheen
moet u elk jaar een aangifte in de personenbelasting indienen.
- 3 -

1.1.3
Aanvullende
belastingen
in België
1.1.4
Vermindering
van belasting
in Duitsland
Wonen in België - Werken in Duitsland -
Uw toestand op fiscaal vlak in België
Krachtens de aanvullende Overeenkomst van 5/11/2002 zullen
uw beloningen van Duitse oorsprong in de toekomst in België
dus worden vrijgesteld van belasting. België zal evenwel de
door de Belgische gemeenten en de Brusselse agglomeratie
geheven aanvullende belastingen op de personenbelasting
(PB/gem. en PB/agg.) blijven heffen.
De aanvullende Overeenkomst geeft België immers de
bevoegdheid de aanvullende gemeente- of
agglomeratiebelastingen te heffen van sommige
beroepsinkomsten die in Duitsland belastbaar zijn en waarvoor
België vrijstelling moet verlenen.
Deze aanvullende belastingen worden berekend op de
belasting die in België verschuldigd zou zijn indien de Duitse
inkomsten uit Belgische bronnen werden verkregen.
Ter compensatie voor de Belgische aanvullende belastingen
verleent Duitsland een forfaitaire vermindering van 8 % van
de Duitse belasting die betrekking heeft op die beloningen.
1.2 Voor de andere Belgische inwoners die in Duitsland in
loondienst werken
1.2.1 Status
quo:
inkomstenbelasting
in
Duitsland
en vrijstelling
in België
De aanvullende Overeenkomst wijzigt eveneens de toestand
op fiscaal vlak van de andere inwoners van België die in
Duitsland in loondienst werken, d.w.z. de personen die niet
werden beschouwd als grensarbeiders in de zin van de
Belgisch-Duitse Overeenkomst tot het vermijden van dubbele
belasting van 1967.
Dat is het geval indien u in Duitsland buiten de Duitse
grenszone in loondienst werkt of indien u in België buiten de
Belgische grenszone woont. Het heeft eveneens op u
betrekking wanneer u werkt voor de Duitse overheid terwijl u in
België woont.
Uw lonen, salarissen en andere beloningen zijn en blijven in
principe onderworpen aan de inkomstenbelasting in
Duitsland. In België blijven deze lonen en andere beloningen
vrijgesteld van de inkomstenbelasting. Op dat vlak verandert
er dus niets voor u.
- 4 -

1.2.2
Aanvullende
belastingen in
België en
vermindering
van belasting
in Duitsland
Wonen in België - Werken in Duitsland -
Uw toestand op fiscaal vlak in België
Daarentegen zullen uw beloningen van Duitse oorsprong vanaf
het belastbaar tijdperk 2004 (aanslagjaar 2005) in België
worden onderworpen aan de aanvullende belastingen bij de
personenbelasting die door de Belgische gemeenten en de
Brusselse agglomeratie worden geheven. Ter compensatie
van deze Belgische belastingen verleent Duitsland een
forfaitaire vermindering van 8 % van de Duitse belasting die
betrekking heeft op de beloningen waarop de aanvullende
belastingen in België werden geheven.
1.3 Voor de gepensioneerden
1.3.1 Status
quo:
inkomstenbelasting
in
Duitsland
en vrijstelling
in België
Bent u gepensioneerd, inwoner van België en ontvangt u een
overheidspensioen van Duitse oorsprong ? In dat geval zal
de aanvullende Overeenkomst eveneens gevolgen hebben
voor uw toestand op fiscaal vlak.
Onder overheidspensioen wordt verstaan de pensioenen van
voormalige Duitse ambtenaren, de wettelijke renten geïnd door
voormalige loontrekkers uit de privé sector (de
ouderdomspensioenen, de weduwen- en
weduwnaarspensioenen , enz.) alsmede de uitkeringen
wegens ziekte en andere renten die in uitvoering van de Duitse
sociale wetgeving worden betaald.
Het recht om belasting te heffen van de Duitse
overheidspensioenen komt toe aan Duitsland 1 en België moet
die pensioenen van de inkomstenbelasting vrijstellen. 2 De
aanvullende Overeenkomst wijzigt niets aan deze toestand.
1 In bepaalde gevallen ziet Duitsland af van zijn recht op belastingheffing. Die
overheidspensioenen worden bijgevolg in geen van beide Staten belast.
2 Uitzondering : Wanneer het gaat om een pensioen dat wordt toegekend aan een voormalige
ambtenaar die werkte voor de Duitse overheid en die onderdaan is van België zonder
tezelfdertijd onderdaan te zijn van Duitsland, heeft uitsluitend de woonstaat (België) het recht op
belastingheffing.
- 5 -

1.3.2
Aanvullende
belastingen
in België en
vermindering
van belasting
in Duitsland
Wonen in België - Werken in Duitsland -
Uw toestand op fiscaal vlak in België
Vanaf het jaar 2004 zullen Duitse overheidspensioenen in
België worden onderworpen aan de aanvullende belastingen
bij de personenbelasting die door de Belgische gemeenten
en de Brusselse agglomeratie worden geheven.
Ter compensatie van deze Belgische belastingen verleent
Duitsland een forfaitaire vermindering van 8 % van de Duitse
belasting die betrekking heeft op de pensioenen en de renten
waarop de aanvullende belastingen in België werden geheven.
Deze vermindering van de Duitse belasting is uiteraard slechts
mogelijk indien het pensioen of de rente daadwerkelijk in
Duitsland wordt belast.
- 6 -

2. FAQ - Veel gestelde vragen
2.1 Tot nu toe was ik
grensarbeider.
Moet ik elk jaar
een aanvraag tot
vrijstelling
(Freistellungs-
antrag) blijven
indienen bij mijn
Duitse werkgever?
2.2 Ben ik in
België onder-
worpen aan bijzondere
fiscale
verplichtingen
wanneer ik in
Duitsland werk?
2.3 Welke taxatie-
dienst is bevoegd
voor mijn problemen op
fiscaal vlak in
België?
2.4 Moet ik in mijn
Belgische
belastingaangifte ook
mijn beloningen (of
pensioenen) van Duitse
oorsprong vermelden?
Wonen in België - Werken in Duitsland -
Uw toestand op fiscaal vlak in België
Neen, deze aanvragen tot vrijstelling hebben geen
nut meer. De bijzondere grensarbeidersregeling is
vanaf 1/1/2004 opgeheven. Vanaf die datum zijn uw
Duitse beloningen in Duitsland belastbaar en moet
uw werkgever in principe de “Lohnsteuer” en de
“Soldidaritätszuschlag” op uw beloningen inhouden.
U bent in principe aan geen enkele bijzondere
fiscale verplichting onderworpen wanneer u in
Duitsland werkt. Elk jaar zal u van de taxatiedienst
waarvan u in België afhangt een aangifte in de
personenbelasting ontvangen. U moet deze aangifte
binnen de daartoe voorziene termijn invullen en er
het geheel van uw Belgische en buitenlandse
inkomsten (d.w.z. uw “wereldinkomen”) in vermelden.
De taxatiedienst waarvan u afhangt in België is
afhankelijk van de gemeente waar uw fiscale
woonplaats is gelegen. De bevoegde taxatiedienst is
vermeld op uw aangifte. Het is eveneens het adres
waar uw aangifte moet worden ingediend.
Als inwoner van België moet u in uw aangifte in de
personenbelasting in België uw totale
wereldinkomen vermelden – ongeacht waaruit het
afkomstig is – en dus eveneens uw beloningen,
pensioenen of renten uit Duitse bron.
Inkomsten van buitenlandse oorsprong die krachtens
een internationale overeenkomst tot het vermijden
van dubbele belasting zijn vrijgesteld, worden in
België immers in aanmerking genomen voor het
bepalen van het belastingtarief dat op de andere
inkomsten van toepassing is. Dit wordt het
progressievoorbehoud genoemd.
- 7 -

Wonen in België - Werken in Duitsland -
Uw toestand op fiscaal vlak in België
2.5 Moet ik rekening
houden met bijzondere
regels bij het invullen
van mijn aangifte in
België?
Bij het invullen van uw aangifte in de
personenbelasting moet u rekening houden met
bepaalde bijzondere regels voor buitenlandse
inkomsten. In rubriek A “Gewone bezoldigingen” van
vak IV van uw aangifte in de personenbelasting moet
u niet alleen uw eventuele Belgische bezoldigingen,
maar ook uw Duitse bezoldigingen vermelden.
Daarnaast moet u die Duitse bezoldigingen nog
verder detailleren in rubriek N “Inkomsten of kosten
van buitenlandse oorsprong” van vak IV van uw
aangifte of, bij plaatsgebrek, in een bijlage die bij uw
aangifte moet worden gevoegd.
Het bedrag dat in vak IV van uw aangifte, rubriek A
“Gewone bezoldigingen” en rubriek N “Inkomsten of
kosten van buitenlandse oorsprong” moet worden
aangegeven is een netto bezoldiging, d.w.z. een
bruto bezoldiging na aftrek van de sociale bijdragen
en van de Duitse belasting.
Voorbeeld
Mevrouw Kremer woont in België en werkt
als loontrekker in Duitsland. Haar jaarlijkse
bruto bezoldiging bedraagt 35.800,00 EUR.
Haar Duitse werkgever heeft 7.300,00 EUR
sociale zekerheidsbijdragen, 7.400,00 EUR
loonbelasting (Lohnsteuer) en 406,00 EUR
solidariteitsbijdrage (Solidaritätszuschlag)
ingehouden.
De netto bezoldiging (d.w.z. het bedrag dat
Mevr. Kremer moet vermelden in haar
aangifte) bedraagt : 35.800,00 EUR –
7.300,00 EUR – 7.400,OO EUR – 406,00
EUR = 20.694,00 EUR
- 8 -

2.6 Wijzigt de
aanvullende
Overeenkomst het
fiscaal stelsel van de
“Betriebsrenten”?
2.7 Welke echtgenoot
mag de kinderen ten
laste nemen? Zoals
voor de
inwerkingtreding van
de aanvullende
Overeenkomst of
diegene die in België
belastbaar is?
Wonen in België - Werken in Duitsland -
Uw toestand op fiscaal vlak in België
Mevrouw Kremer moet haar Belgische
aangifte als volgt invullen :
- 9 -
Vak IV. – WEDDEN, LONEN,
WERKLOOSHEIDSUITKERINGEN, (…)
A. GEWONE BEZOLDIGINGEN.
1. Wedden en lonen : 20.694,00 EUR
(…)
N. INKOMSTEN OF KOSTEN VAN
BUITENLANDSE OORSPRONG.
Vermeld het land, de rubriek waaronder ze zijn
aangegeven (bv. A, 1) en het bedrag van de onder
A tot E aangegeven inkomsten of kosten van
buitenlandse oorsprong.
a) grensarbeiders land:…………. rubriek:…..
b) andere land : Duitsland rubriek:A,1
….20.694,00 EUR….
Nee, de aanvullende Overeenkomst verandert niets
aan het stelsel van de pensioenen – niet zijnde
overheidspensioenen (cf. punt 1.3.1.) – betaald ter
zake van een vroegere dienstbetrekking. Een
“Betriebsrente” blijft dus uitsluitend in de
woonstaat belastbaar, d.w.z. in België.
De aanvullende Overeenkomst verandert niets op dit
punt. De personen die te uwen laste waren voor de
inwerkingtreding van de aanvullende Overeenkomst,
blijven dat in principe ook na 1/1/2004.
Diezelfde personen zullen eventueel ook worden
beschouwd als zijnde te uwen laste voor de heffing
van de Duitse belasting. Hieromtrent kunt u
inlichtingen vragen bij de Duitse administratie.

Wonen in België - Werken in Duitsland -
Uw toestand op fiscaal vlak in België
2.8 Ik woon in België en
werk in Duitsland
voor een Duitse
werkgever. Soms
oefen ik mijn
werkzaamheden
(monteren) uit in een
derde Staat. In welke
Staat zijn de
beloningen die
betrekking hebben op
de in de derde Staat
gepresteerde
werkdagen
belastbaar?
Om te bepalen in welke Staat uw beloningen die
betrekking hebben op de in de derde Staat
uitgeoefende werkzaamheden mogen worden belast,
moet de Overeenkomst tot het vermijden van
dubbele belasting tussen België en de
desbetreffende derde Staat worden geraadpleegd.
Over het algemeen is de zogenaamde 183dagenregel
van toepassing voor deze materie. Deze
regel bepaalt in principe dat het gedeelte van uw
beloningen dat betrekking heeft op de in de derde
Staat uitgeoefende werkzaamheden belastbaar is in
de woonstaat, in uw geval dus België, indien
gelijktijdig is voldaan aan de volgende twee
voorwaarden :
1. de last van uw beloningen wordt niet gedragen
door een vaste inrichting of een vaste basis
welke uw Duitse werkgever in de
desbetreffende derde Staat aanhoudt;
2. u verblijft in de derde Staat gedurende een
tijdvak dat gedurende elk tijdvak van 12
maanden een totaal van 183 dagen niet te
boven gaat.
Indien één der beide voorwaarden niet is vervuld,
is het gedeelte van uw beloning dat betrekking heeft
op de in de derde Staat gepresteerde dagen in de
derde Staat belastbaar.
Opgelet! De tekst van de desbetreffende
Overeenkomst moet altijd worden geraadpleegd.
Tussen de verschillende Overeenkomsten kunnen
zich immers lichte verschillen voordoen in de 183dagenregeling,
hetgeen belangrijke gevolgen kan
hebben voor de heffingsbevoegdheid met betrekking
tot uw beloning.
- 10 -

2.9 De termijnen voor
het indienen van de
aangifte in België en in
Duitsland zijn
verschillend. Mag het
indienen van de
Belgische aangifte
worden uitgesteld tot de
datum waarop de Duitse
aangifte wordt
ingediend?
2.10 Treedt de nieuwe
belastingregeling voor
grensarbeiders
automatisch in werking
of moet een aanvraag
worden ingediend?
2.11 Vanaf wanneer moet
ik niet langer het bewijs
leveren dat ik gedurende
meer dan 45 dagen
buiten de grenszone
werk?
Wonen in België - Werken in Duitsland -
Uw toestand op fiscaal vlak in België
Nee, de termijnen voor het indienen van de aangifte
in de personenbelasting zijn van openbare orde.
Het is dus heel belangrijk dat de op uw aangifte
vermelde termijn wordt nageleefd.
De nieuwe belastingregeling waarin de aanvullende
Overeenkomst voorziet treedt automatisch in
werking. Er moet geen enkele formaliteit worden
vervuld.
Vanaf het jaar 2004 is dat bewijs niet meer nodig.
De 45-dagenregel is immers een uitzonderingsregel
op de bijzondere regeling voor de grensarbeiders.
Aangezien deze bijzondere regeling vanaf 1/1/2004
is opgeheven, is ook de 45-dagenregel niet meer van
toepassing.
- 11 -

Wonen in België - Werken in Duitsland -
Uw toestand op fiscaal vlak in België
3. Nuttige adressen
IBB TEAM
In Duitsland
Informatiecentrum Belastingdienst Buitenland in Heerlen (NL)
Tel: vanuit België : 0800/90 220 (gratis)
of 0031/30 275 38 12 (betalend).
Vanuit Duitsland : 08 00/1 01 13 52
Het IBB is bereikbaar op werkdagen van 8.00 tot 17.00 uur.
Finanzamt Aachen Innenstadt Tel.: 0049 (0)241/94 69-0
Fax.: 0049 (0)800/100 92 67 52 01
Finanzamt Aachen Außenstadt Tel.: 0049 (0)241/940-0
Fax.: 0049 (0)800/100 92 67 52 25
Finanzamt Aachen Kreis Tel.: 0049 (0)241/940-0
Fax.: 0049 (0)800/100 92 67 52 02
Finanzamt Schleiden Tel.: 0049 (0)244/85-0
Fax.: 0049 (0)800/100 92 67 52 11
Finanzamt Geilenkirchen Tel.: 0049 (0)2451/623-0
Grenzgängerberatungsstelle Tel.: 0049 (0)241/45 52 00
Regio Aachen e.V. en 45 52 12
Finanzamt Daun Tel.: 0049 (0) 65 92 180
Fax.: 0049 (0) 65 92 18 175
Finanzamt Bitburg-Prüm
Bitburg Tel.: 00 49 (0) 65 61 60 30
Fax.: 00 49 (0) 65 61 18 532
Prüm Tel.: 00 49 (0) 65 51 94 00
Fax.: 00 49 (0) 65 51 94 02 00
U kan eveneens de volgende websites bezoeken:
www.fm.nrw.de
www.grenzpendler.nrw.de
- 12 -

In België
Federale Overheidsdienst Financiën
Plaatselijke diensten
Wonen in België - Werken in Duitsland -
Uw toestand op fiscaal vlak in België
Controle Eupen Tel. : 087/55 59 56
Vervierserstr. 8 Fax : 087/63 26 69
4700 Eupen
Controle Sankt-Vith Tel. : 080/22 73 57
Klosterstr. 32 Fax: 080/51 16 76
4780 Sankt-Vith
Centrale Dienst - BELINTAX
AOIF – BELINTAX
RAC.- Financietoren
Kruidtuinlaan 50 bus 61
1010 BRUSSEL
Tel: Vanuit België: 02/217 55 59 of 02/217 55 60
Vanuit Duitsland: 00 32/2 217 55 59
of 00 32/ 2 217 55 60
Deze nummers zijn bereikbaar op werkdagen van 8.30 tot 16.30
uur.
Fax : Vanuit België : 02/ 210 62 64
Vanuit Duitsland: 0032/ 2 210 62 64
U kan uw vragen ook via e-mail sturen naar :
belintax@minfin.fed.be
Vergeet niet uw telefoonnummer te vermelden, voor het geval
wij bijkomende informatie nodig mochten hebben.
U kan ook de volgende websites bezoeken :
www.minfin.fgov.be
www.fisconet.fgov.be
www.fiscus.fgov.be
- 13 -

Downloaden
van deze
brochure
Wonen in België - Werken in Duitsland -
Uw toestand op fiscaal vlak in België
Uw toestand op fiscaal vlak in Duitsland :
www.fm.nrw.de - zie : Infos für Steuerzahler → Broschüren
→ Wohnen in Belgien, arbeiten in Deutschland.
Uw toestand op fiscaal vlak in België :
www.minfin.fgov.be - zie : Internationaal →
Overeenkomsten ter voorkoming van dubbele belasting →
Recent in werking getreden →Duitsland
→Informatiebrochures.
- 14 -