Taal is zeg maar echt mijn ding - Folia Web

welvaart ontstaat dan agressie. Als je deze
hypothese aanneemt dan kun je gaan zoeken
naar een aanpak, naar behandelingen. Ook
de school moet hier een belangrijke rol
spelen. De school heeft immers ook een
duidelijke opvoedende betekenis.”
Keihard aanpakken?
“Nee, ik ben geen voorstander van keiharde
sancties zoals dat wel in Amerika wordt
gedaan. Dat is niet effectief. Je maakt die
jongens echt niet beter door op ze in te
beuken. In een detentieoord wordt hun
neiging alleen maar sterker. Jongens van 12
of 13 langdurig in de gevangenis opsluiten,
is echt helemaal verkeerd. Ik zie veel meer in
inzichtgevende gesprekken en behandeling.
Je kunt beter aan iemand sleutelen om te
kijken of er nog wat van te maken valt. In
de behandeling moet wel een strafelement
zitten, maar je moet altijd iemand de kans
geven zich alsnog positief te ontwikkelen.
Die jongens zijn echt niet zo maar agressief
geworden. Er zit een wereld van frustraties
achter. Juist die frustraties en het gevoel van
miskenning moet je zien te voorkomen door
Keihard
inbeuken
of nieuwe
kansen?
middel van opvoeding en opleidingskansen.
Je moet die jongeren in ieder geval niet alleen
maar corrigeren en kleineren.”
Is er een relatie tussen agressief gedrag
en opleidingsniveau?
“Bij dit soort grensoverschrijdend gedrag is
er een duidelijke samenhang met opleidingsniveau.
Ik zeg er meteen bij dat er ook grote
schoften zijn met een hoge opleiding. Het
nadenken over wat je doet en wat de gevolgen
zijn van je handelen vereist een bepaald
abstractieniveau. Je moet geleerd hebben
afstand van jezelf te nemen en je moet leren
behoeftebevrediging uit te stellen. Dat hangt
zonder meer samen met intelligentieniveau en
opleiding. Als we het over agressieve jongeren
hebben dan gaat het toch veelal om jongens
met een laag opleidingsniveau die ook denken
dat ze kansloos zijn in deze samenleving.”
Er zijn collega’s van u die een relatie zien
tussen agressie en crèches.
“Het verblijf in een crèche zou tot gevolg
hebben dat kinderen agressiever worden en
dat ze hun agressie ook nog overdragen op
kinderen die niet naar de crèche zijn gegaan.
Het is de betwistbare conclusie van op zich
wel belangrijk wetenschappelijk onderzoek.
Er is echter geen causale relatie aangetoond
tussen kinderopvang en agressief gedrag. De
conclusie ligt – ik overdrijf nu een beetje – op
het niveau van de bewering dat er een causale
relatie is tussen het misdaadcijfer en het aantal
kerktorens in een stedelijke omgeving. Die
relatie is er inderdaad maar dat komt omdat
een grote stad meer kerken heeft en dat in een
stad ook meer misdaad voorkomt dan op het
platteland. Het is dan een beetje dom om te
stellen dat religie misdaad veroorzaakt.”
U kent zowel de HvA als de UvA goed.
Welke verschillen ziet u tussen de studenten
van beide instellingen?
“HvA-studenten zijn wat minder zelfstandig
en verlangen te vaak dat de docent ze
instructies geeft hoe ze iets moeten doen. Ze
zijn gewend geraakt aan veel begeleiding. Ze
hebben mogelijk ook wat minder abstractievermogen
dan UvA-studenten. Ze zijn veel
meer geneigd meteen te handelen, wat ook
best een goede eigenschap kan zijn. Maar een
agressieve jongeren
Beeld Bas Uterwijk
HvA-student moet leren dat afstand nemen,
beschouwen en analyseren ook voor een
hbo’er belangrijke vaardigheden zijn. Ook zij
hebben een theoretisch kader nodig. Zonder
zo’n kader kun je problemen eigenlijk niet
oplossen. UvA-studenten zijn wat analytischer
ingesteld en zijn ook meer bereid en beter
in staat om de dingen zelf uit te zoeken.”
Waar ergert u zich aan?
“Ik kan mij ergeren aan de grote invloed van
managers die alleen maar denken in termen
van rendement en geld. Zo belemmeren ze
de voortgang van onderwijs en onderzoek.
Dat is jammer. Je ziet dat verschijnsel zowel
op de UvA als de HvA. Ik erger mij ook aan
docenten die wat kennis over methodologie
en onderzoeksopzet betreft zijn blijven
steken in de jaren zeventig. Ze dragen die
verouderde kennis over op hun studenten
of leren hun de kunstjes die ze zelf vroeger
geleerd hebben. Dat is onacceptabele, intellectuele
luiheid. Als ik de macht zou hebben,
zou ik alle docenten verplicht laten bijscholen
op het gebied van onderzoeksvaardigheden.
Dat is binnen het domein waar ik werk
geen overbodige luxe.”
Wat laat u achter als u de HvA verlaat?
“In de huidige situatie is in het domein
Maatschappij en Recht te veel sprake van
kleine, geïsoleerde onderzoekjes die ook
niet op elkaar zijn afgestemd. Een of andere
organisatie wil iets laten onderzoeken en een
paar studenten gaan dat onder begeleiding
van een docent doen. Er wordt een mooi
rapportje gemaakt en daarna is iedereen tevreden.
Klaar, volgende opdracht. Een jaartje
later komt een soortgelijke vraag binnen
en wordt het onderzoek opnieuw uitgevoerd.
Op die manier wordt het wiel telkens
opnieuw uitgevonden. Het zijn ‘u vraagt en
wij draaien’-projectjes met losseflodderopbrengsten.
Van een duidelijke visie en van
een consistente, lange lijn is nu nog geen
sprake. Dat veroorzaakt hijgerigheid. Ik zou
de deur tevreden achter mij dichtdoen als we
het niveau van incidentele hijgerigheid en
het kortetermijndenken achter ons hebben
gelaten. Dat vereist een cultuuromslag en
daar maak ik mij hard voor. Ik wil over dit
thema ook een mooi leerboek voor hbo’ers
achterlaten. Verder hoop ik een aantal
promotietrajecten tot een goed einde te
brengen. Tot slot wil ik graag dat ik samen
met de docenten hier tot gemeenschappelijke
criteria kan komen voor het beoordelen van
scripties, eindverslagen en andere (onderzoeks)producten
van studenten.” n
CV Louis Tavecchio
n Geboren 10 maart 1946
n Opleiding Psychologie aan de UvA, gepromoveerd
in 1977
n Functies Lector Vraaggerichte Methodiekontwikkeling
(HvA)
n Hoogleraar in de Pedagogiek van de Kinderopvang
(UvA)
n Bijzonderheden: Hoofdredacteur Pedagogiek
n Redactielid kind & Adolescent
n Juryvoorzitter Vaderdagtrofee
havana 13