De ligging en verspreiding van de urnengrafvelden in Twente

Almelo-Geesteren, dicht bij de rechteroever van het dal van de
Heininksbeek. Ongeveer 65 jaar geleden is het toenmalige hoogge-
legen heideveld, "de Laokenbelt" genaamd, waarop volgens onze
oude zegsman talrijke heuveltjes lagen (een "hunenkerkhof" ), afgegraven
ter wille van het zand voor de huizenbouw te Almelo enz.,
waarbij vele urnen met crematieresten verloren zijn gegaan 77).
Dit terrein, thans weidegrond, was gelegen op de rand van een
fluvioglaciale mantel en het laagterras, op plm. 10.8 m + N.A.P ..
Het grafveld is kadastraal bekend Gem. Tubbergen, sectie I,
blad 1, nrs 1583 en 3767.
GRAFVELD "MANDER" (nr 29)
Het grafveld "Mander", een geschenk van de Heer en Mevrouw
Stroink-Beltman te Enschede aan de Vereniging Oudheidkamer
"Twente" (21 januari 1937) is kadastraal bekend Gem. Tubbergen,
sectie C, nr 1413. Het is het ongeveer westelijk deel van genoemd
perceel 78). Hierop liggen twee (drie) grote grafheuvels 79).
Na een heidebrand in 1959 was het veel beter te zien, dat op dit
terrein ook nog verschillende ronde, zeer lage grafheuveltjes voorkomen,
ongetwijfeld een urnenveld. Dit grafveld ligt op de grondmorene,
tussen de 40 en 50 m hoogtelijn en in de nabijheid van
de rechteroever van het dal van de Eendenbeek, die vroeger uit
Duitsland via de Manderstreu haar water in de richting van het
tegenwoordige grenskantoor afvoerde.
77) Onze zegsman wist zich ook nog zeer goed te herinneren, dat op
de Monnikenbraak vele urnen waren gevonden (zie nr- 32).
78) In deze schenkingsacte staat, dat het de uitdrukkelijke wens
van de schenkers is, dat zolang geen dringende redenen aanleiding
geven anders te handelen, het overgedragene in de bestaande toestand
behouden moet blijven, in het terrein niet wordt gegraven of verandering
gebracht en de daarin aanwezige urnen niet worden uitgegraven
en uit het terrein verwijderd.
79) De noordelijke helft van de ,grafheuvel, die dicht bij de grens
met Duitsland is gelegen, is volgens mcndelinge mededelingen van
omwonenden in de laatste maanden van de tweede wereldoorlog om
geheelonbegrijpelijke. redenen zeer ernstig beschadigd. Alleen dit ge,deelte
is in 1956 onderzocht. Het bleek een steentijdheuvel te zijn met
als hoofdgraf een brandgraf. De heuvel is voorzover mogelijk hersteld.
46
VORG, Verslagen en mededelingen 76 (1961)