Als jeugd en toekomst telt, augustus 2011 - Nederlands Jeugdinstituut

Deze voorzieningen worden door uiteenlopende instanties gefinancierd. De gemeente wordt geacht in
haar preventieve jeugdbeleid de regie te voeren in de vorming van een gezonde pedagogische
leefomgeving van jeugdigen.
Financiën jeugdzorg
In de sector zijn de budgetten als volgt
verdeeld:
• Provinciale jeugdzorg € 1.378 miljoen
Waarvan
• Provinciaal aanbod € 917 miljoen
• Toegangstaken Bjz € 186 miljoen
• Jeugdbescherming € 275 miljoen
• Jeugdreclassering € 57 miljoen
• Gesloten jeugdzorg € 160 miljoen
• Jeugd-lvg € 510 miljoen
• PGB jeugd-lvg € 168 miljoen
• PGB Jeugd-GGZ € 329 miljoen
• Jeugd-GGZ € 470 miljoen
Totaal € 3.069 miljoen
Gemeenten ontvangen verder via de BDU CJG
2008 -2011 een bedrag oplopend tot € 354
miljoen in 2011 voor de invoering van de Centra
voor Jeugd en Gezin om de
jeugdgezondheidszorg (wet PG) en opvoed- en
opgroeiondersteuning (Wmo) samenhangend te
organiseren en aan te bieden.
De eerste lijn
Onder de eerste lijn vallen de jeugdgezondheidszorg, de
opvoed- en opgroeiondersteuning, advisering aan
jeugdigen en opvoeders en de lichte hulpverlening.
Volgens de Wet maatschappelijke ondersteuning
(Wmo) en de Wet publieke gezondheid (Wpg) zijn
gemeenten verantwoordelijk voor de realisering van
een voldoende hoeveelheid en kwaliteit van aanbod op
dit terrein. In een gemeente kunnen er veel
verschillende instanties opereren die dit aanbod
verzorgen (kraamzorg, consultatiebureaus thuiszorgorganisaties,
ggd-en, pedagogische adviesbureaus en
aanbieders van (geïndiceerde) jeugd- en opvoedhulp.
Zij zijn verantwoordelijk voor ondermeer de deskundigheidsbevordering
van professionals, uitvoering van
preventieprogramma’s in en door basisvoorzieningen,
vroegtijdige signalering en het zo vroegtijdig mogelijk
aanpakken van problemen (vroeghulp). Ook de
financiering van deze voorzieningen loopt via
verschillende kanalen. Het is de bedoeling dat de
transformatie van de jeugdzorg ervoor zorgt dat al deze
instanties (beter) gaan samenwerken. De gemeente is daarbij de aangewezen regisseur.
In het onderwijs opereren op het snijvlak van de eerste en de tweede lijn de zogeheten zorg- en
adviesteams (ZAT’s). Deze zijn bedoeld om scholen te ondersteunen bij de snelle signalering en aanpak
van zorgleerlingen en te zorgen voor een adequate verwijzing en samenhangende hulp aan leerlingen die
meer gespecialiseerde zorg nodig hebben. In een zorg- en adviesteam nemen vaak verschillende instanties
deel, zoals het Centrum voor Jeugd en Gezin (in het bijzonder de jeugdgezondheidszorg), bureau
jeugdzorg, professionals van school, maatschappelijk werk, leerplichtambtenaren en politie.
De tweede lijn
De tweede lijn bestaat uit:
• aanbieders van de provinciaal gefinancierde jeugd- en opvoedhulp.
Dit omvat de intensief ambulante hulpvormen en vormen van intensieve, gespecialiseerde
pedagogische thuishulp bij met name multiprobleemgezinnen, de daghulp (semi-residentiële zorg), de
dag- en nachthulp (residentiële zorg) en de pleegzorg. Ook de gesloten jeugdzorg – door sommigen
ook wel aangeduid als de derde lijn - behoort tot deze groep. De provincies krijgen voor al deze
zorgvormen een doeluitkering van het rijk.
• De door zorgverzekeraars gefinancierde geestelijke gezondheidszorg voor jeugdigen (jeugd-ggz).
Deze omvat de ambulante ggz en de kinder- en jeugdpsychiatrische zorg (poliklinische en klinische
zorg). Een deel valt nog onder de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) en kan als een
patiëntgebonden budget (pgb) worden uitgekeerd. De via de AWBZ gefinancierde licht verstandelijke
gehandicaptenzorg voor jeugdigen (jeugd-lvg) kent uiteenlopende zorgvormen, eventueel als pgb uit
te keren.
De financiering van jeugdbescherming (raad voor de
kinderbescherming en de gezinsvoogdij), de justitiële
jeugdinrichtingen en de jeugdreclassering verloopt deels via
het ministerie van Justitie, voor het overige via de provincies.
(Financiële) gaten in huidige systeem
• begeleiding zwerfjongeren
• nazorg uit jeugddetentie of
gesloten opvang
• hulp aan multiproblem gezinnen
• 18 plus groep
26