Interview Tekst: Jeroen Kuypers • Fotografi e: Jur Engelchor Dirk Scheringa: Niet langer bankier, nog steeds ondernemer Ondernemen na de val het ONDERNEMERS BELANG
Hoge bomen vangen veel wind en in de Westfriese polders zijn de bomen hoger en waait de wind harder dan elders. Dirk Scheringa bouwde jarenlang aan een voor Nederland unieke en succesvolle bank, maar de val van de relatief kleine DSB in 2009 werd een groter (media)drama dan de ondergang van het grote Fortis een jaar eerder. Hoe is het de ex-bankier intussen vergaan? In 2010 publiceerde hij een autobiografi e en in datzelfde jaar startte hij een nieuwe onderneming, DS Factoring. De eigenaar van het naar hem genoemde museum en de voorzitter van voetbalvereniging AZ zijn met het faillissement van de bank voorgoed verdwenen, maar de ondernemer Scheringa is er nog altijd. De ondergang van een bank heeft op het persoonlijk vlak zo zijn bijverschijnselen. In zijn autobiografi e verhaalt Dirk Scheringa hoe hij avond aan avond Chinese afhaalmaaltijden op kantoor liet brengen omdat de lange dagen die hij maakte geen normale diners meer toelieten. ’s Nachts lagen zijn vrouw en hij wakker van de zorgen en doodden ze de tijd met het kijken naar fi lms op de televisie. De westerns kwamen hem langzaam maar zeker de neus uit, tezamen met de kroepoek, maar als hij al aan opgeven dacht, dan betrof dat enkel zijn televisie- en eetgewoonten. De man die ooit bijna de eerste guldenmiljardair van Nederland was geworden moest zich afvragen of hij een kapotte carport wel kon laten repareren. Er moest direct weer brood op de plank komen. Aanvankelijk kwam dat er met het geven van lezingen, maar het was duidelijk dat dit niet meer dan een tijdelijke optie kon zijn. Benaderd met ideeën “Ondernemen zit mij in het bloed,” zegt Dirk Scheringa. “Ik kon me eenvoudigweg niet voorstellen dat ik ergens in loondienst zou gaan. Maar dat hoefde ook niet, want direct na het faillissement van DSB werd ik door tal van mensen benaderd met ideeën voor nieuwe ondernemingen. Met die ideeën ben ik aan de slag gegaan en dat proces kristalliseerde zich uit in DS Factoring. Er bestaan veel ondernemers die de grootste moeite hebben om geld van de bank te krijgen, ondanks het feit dat ze kunnen aantonen dat hun bedrijf fi nancieel solide is. Die ondernemingen groeien snel maar hebben ook liquiditeit nodig om in die groei te kunnen blijven investeren. De banken weigeren dat domweg. Wij springen in dat gat en stellen succesvolle ondernemers zo in staat toch te blijven groeien.” De gouden greep Met DS Factoring is Scheringa niet terug op het pad naar een nieuwe bank maar op dat van zijn eerste onderneming, Frisia. Op 1 november 1977 ging hij fulltime werken voor het gelijknamige belasting- en adviesbureau. Tot die tijd deed hij het ondernemerschap er min of meer ‘bij’ naast zijn werk als politieagent, precies zoals zijn vader dat als politieman er ‘naast’ deed in de jaren dat hij als kaasmaker werkzaam was. Een zwaar verkeersongeluk, met twee dode volwassenen en twee gewonde kinderen, deed de 27-jarige Dirk beslissen dat hij niet nog vaker getuige wilde zijn van dergelijke drama’s. Hoewel de beslissing voluit voor het ondernemerschap te gaan emotionele motieven had bleek dit zakelijk een gouden greep. Frisia groeide uit tot een landelijk opererend bedrijf, vooral door het feit dat Scheringa en zijn medewerkers snel en succesvol bij banken bemiddelden voor particulieren bij het aanvragen van leningen voor consumptief krediet. Indertijd durfden veel mensen niet zelf een lening aan te vragen bij hun eigen bank, uit angst dat dit in hun wijk of dorp bekend zou worden. One step at a time Scheringa nam de gok wekelijks op de achterpagina van de Tros Kompas te adverteren. Dat kostte veel geld, maar leverde steevast het dubbele op aan opdrachten. De directeureigenaar nam voortdurend personeel aan (voornamelijk vrouwen, “omdat ze zes ballen tegelijk in de lucht konden houden en een man maar één.” ), van wie er velen jarenlang bij hem in dienst bleven. Daarnaast nam hij collega-bedrijven over, aanvankelijk enkel in West-Friesland, later ook daarbuiten. De eerste grote overname elders was die van een kantoor in Oud-Beijerland. Dat patroon herhaalt zich nu met DS Factoring. “We hebben al een tweede vestiging geopend in het Brabantse Roosendaal,” aldus Dirk Scheringa. “Er is enorm veel vraag naar factoring. Ondanks de crisis zijn er namelijk overal in het land sterke ondernemers met snel groeiende bedrijven die factoring nodig hebben om vooruit te kunnen komen. Tegelijk is er nauwelijks concurrentie. De banken die vroeger aan factoring deden zijn daar mee gestopt. Ze zijn bang geworden maar houden daarmee wel veel investeringen tegen die juist hard nodig zijn. De potentiële groei is dus erg groot voor ons bedrijf, maar we groeien maar zo snel als verantwoord en haalbaar is. One step at a time is ons motto.” De weelde dragen Scheringa’s levensverhaal is er geen dat bol staat van de luxe en de uitspattingen. De toenemende weelde werd psychologisch maar moeilijk geaccepteerd, laat staan gedragen. Toen hij en zijn vrouw met enkele vrienden per ongeluk in een luxueus restaurant belandden waar de kip op zilveren dienschalen werd opgediend werkte dat vooral op hun lachspieren. De eerste verjaring van hun huwelijk vierden ze dan ook bij de Chinees, en de navolgenden vierden ze daar ook. Toen de omzet van Frisia explodeerde leidde dat tot vragen van de fi scus – over het opvallend lage bedrag voor privé-uitgaven. En toen DSB op zijn hoogtepunt was en de uitnodigingen voor gala’s zich opstapelden kozen Dirk en zijn vrouw Baukje niet voor de diensten van couturiers maar voor een kledingzaak in Hoorn. De erfenis van een gereformeerde en zuinige jeugd in het landelijke Friesland bleef Scheringa achtervolgen. Maar wanneer je de ladder van onderaf opnieuw moet beklimmen kan zo’n erfenis enkel een zegen zijn. <strong>Het</strong> zijn sterke benen die de weelde niet hoeven te dragen. Wie in dit opzicht niet te diep viel hoeft ook niet uit een diepe put te kruipen. het ONDERNEMERS BELANG