31.08.2013 Views

Retranchement (plaats) - Alle Vestingsteden van Nederland

Retranchement (plaats) - Alle Vestingsteden van Nederland

Retranchement (plaats) - Alle Vestingsteden van Nederland

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Retranchement</strong> (<strong>plaats</strong>) 1<br />

<strong>Retranchement</strong> (<strong>plaats</strong>)<br />

<strong>Retranchement</strong><br />

Plaats in <strong>Nederland</strong><br />

Situering<br />

Provincie Zeeland<br />

Gemeente Sluis<br />

Coördinaten<br />

Inwoners<br />

(1-1-2009)<br />

Algemeen<br />

51°20'N 3°23'E [1]<br />

415<br />

Portaal <strong>Nederland</strong><br />

<strong>Retranchement</strong> is een <strong>plaats</strong> in de gemeente Sluis in<br />

het westen <strong>van</strong> Zeeuws-Vlaanderen die ligt aan de<br />

grens met België tussen het Belgische Knokke-Heist<br />

en het <strong>Nederland</strong>se Cadzand. Het dorp telt 415<br />

inwoners (2009).<br />

Toponomie<br />

<strong>Retranchement</strong> is het Franse woord voor<br />

verschansing in de vorm <strong>van</strong> een aarden wal zonder<br />

vaste vorm.<br />

De molen <strong>van</strong> <strong>Retranchement</strong>


<strong>Retranchement</strong> (<strong>plaats</strong>) 2<br />

Geschiedenis<br />

Het omwalde dorp <strong>Retranchement</strong> is een overblijfsel <strong>van</strong> een veel groter geheel <strong>van</strong> versterkingen dat bedoeld was<br />

om de Staatse oever <strong>van</strong> het Zwin te beschermen.<br />

In 1604 werd er door Prins Maurits een bescheiden versterking aangelegd waar slechts enkele soldaten met hun<br />

gezinnen woonden.<br />

Dit geheel bestond uit het '<strong>Retranchement</strong> Cadsandria met Fort Oranje in het noorden en 'Fort Nassau in het<br />

zuiden, die op 1 km afstand <strong>van</strong> elkaar waren gelegen en omstreeks 1621 werden gebouwd. Tussen 1630 en 1640<br />

werd de omwalling met drie bastions aangelegd die het dorp <strong>Retranchement</strong> ook tegenwoordig nog omsluit en zich<br />

tussen beide forten in bevindt. Vroeger waren er aan de landzijde twee poorten: de Zandpoort en de Slijkpoort. Deze<br />

zijn volledig verdwenen.<br />

In 1643 kwam daar nog de redoute Berchem bij, die op de westelijke punt <strong>van</strong> de Bewesten Terhofstedepolder werd<br />

gebouwd, ongeveer 1 km ten zuiden <strong>van</strong> het huidige dorp. Deze redoute werd maar enkele tientallen jaren benut,<br />

maar in 1784 werd deze weer voor korte tijd in gebruik genomen.<br />

Bij de stormvloed <strong>van</strong> 1682 zakte een deel <strong>van</strong> het Fort Oranje weg in het Zwin en men heeft daarop een dam<br />

aangelegd om de verdedigingswerken tussen beide forten tegen de zee te beschermen. Uit deze Boerendam, de<br />

huidige Molenstraat, ontwikkelde zich het huidige dorp.<br />

Tot 1970 was <strong>Retranchement</strong> een zelfstandige gemeente. In dat jaar werd het bij de gemeente Sluis gevoegd. Van<br />

1995-2003 behoorde het bij Sluis-Aardenburg, daarna bij Sluis.<br />

Bezienswaardigheden<br />

<strong>Retranchement</strong> is een bezienswaardig vestingdorp.<br />

• De Wallen aangelegd in Oud <strong>Nederland</strong>s vestingstelsel vormen een natuurgebied dat veel landschapselementen<br />

met elkaar verbindt, zoals dijken, weiden, hagen en bomen. Restanten <strong>van</strong> de forten "Oranje" en "Nassau" zijn er<br />

nog te vinden.<br />

• In het dorp bevindt zich een eenvoudig Hervormd zaalkerkje uit 1630. Uit die tijd dateert ook de preekstoel. Het<br />

ondervond oorlogsschade ten gevolge <strong>van</strong> de Tweede Wereldoorlog maar werd in 1948 gerestaureerd terwijl in<br />

1955 ook het interieur werd hersteld.<br />

• De <strong>Retranchement</strong>se molen is een houten standerdmolen uit 1643<br />

• De Drieling <strong>van</strong> <strong>Retranchement</strong>, een drietal grenspalen met alle hetzelfde nummer 364.<br />

Rijksmonumenten<br />

Onderstaande tabel geeft een overzicht <strong>van</strong> de rijksmonumenten in de <strong>plaats</strong> en nabijgelegen gehuchten. De objecten<br />

worden getoond zoals deze zijn geregisteerd in het Rijksmonumentenregister, inclusief onderdelen <strong>van</strong> een<br />

monument met een eigen rijksmonumentnummer.


<strong>Retranchement</strong> (<strong>plaats</strong>) 3<br />

Naam<br />

<strong>Retranchement</strong>se<br />

Molen<br />

Oorspronkelijke functie ?<br />

Bouwjaar/architect<br />

Adres<br />

Kerk en kerkonderdeel Dorpsstraat<br />

12<br />

Industrie- en<br />

poldermolen<br />

Gemeenteschool Onderwijs en<br />

wetenschap<br />

De Meermin<br />

Molenstraat<br />

74<br />

Coördinaten ? Monumentnr. ? Afbeelding<br />

51°20'50"N,<br />

3°23'6"O [2]<br />

51°20'56"N,<br />

3°23'9"O [4]<br />

Omwalling 51°20'55"N,<br />

3°23'15"O [6]<br />

Omwalling 51°20'49"N,<br />

3°22'58"O [8]<br />

Industrie- en<br />

poldermolen<br />

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed KICH Rijksmonumenten Dataset [13]<br />

Zie ook<br />

<strong>Retranchement</strong> (vestingwerk)<br />

Externe links<br />

• Waarnemingen <strong>van</strong> vogels in <strong>Retranchement</strong> [14]<br />

• De info-site <strong>van</strong> <strong>Retranchement</strong> [15]<br />

Gemeente Sluis<br />

Markt 1<br />

Terhofstede<br />

6<br />

51°20'53"N,<br />

3°23'6"O [10]<br />

Steden: Aardenburg · IJzendijke · Oostburg · Sint Anna ter Muiden · Sluis<br />

33920 Info [3]<br />

33921 Info [5]<br />

33922 Info [7]<br />

33923 Info [9]<br />

509262 Info<br />

[11]<br />

527665 Info<br />

[12]<br />

Dorpen: Breskens · Cadzand · Eede · Groede · Hoofdplaat · Nieuwvliet · <strong>Retranchement</strong> · Schoondijke · Sint Kruis ·<br />

Waterlandkerkje · Zuidzande<br />

Buurtschappen: Akkerput · Bakkersdam · Balhofstede · Biezen · Boerenhol · Cadzand-Bad · Cadzand-Haven · Draaibrug ·<br />

Het Eiland · Goedleven · Heille · Hoogeweg · Kapitalendam · Ketelaarstraat · Klakbaan · Klein-Brabant · Kruisdijk ·<br />

Kruishoofd · Maaidijk · Maagd <strong>van</strong> Gent (deels) · Marollenput · Moershoofde · Molentje · Mollekot (deels) · De Munte ·<br />

Nieuwesluis · Nieuwland · Nieuwvliet-Bad · Nolle · Nummer Eén · Oostburgsche Brug · Oudeland · Oudemenne · De Pas ·<br />

Plakkebord · Ponte · Ponte-A<strong>van</strong>cé · Pyramide · Ronduit · Roodenhoek · Sasput · Scherpbier · Slijkplaat · Slikkenburg ·<br />

Smedekensbrugge · Steenhoven · Stroopuit · Terhofstede · Ter-Moere · De Tol · Tragel · Turkeye · Valeiskreek · Veldzicht ·<br />

Veldzicht (deels) · Vuilpan · Het Zwindorp<br />

51° 20' NB, 3° 23' OL [16]


<strong>Retranchement</strong> (<strong>plaats</strong>) 4<br />

Referenties<br />

[1] http:/ / www. nsesoftware. nl/ wiki/ maps. asp?params=51_020_052_N_3_023_05_E_zoom:13_region:nl&<br />

pagename=<strong>Retranchement</strong>_%28<strong>plaats</strong>%29<br />

[2] http:/ / www. nsesoftware. nl/ wiki/ maps. asp?params=51_20_50_N_3_23_6_E_zoom:18_region:NL&<br />

pagename=<strong>Retranchement</strong>_%28<strong>plaats</strong>%29<br />

[3] http:/ / nl. rijksmonumenten. wikia. com/ wiki/ Rijksmonumentnummer_33920<br />

[4] http:/ / www. nsesoftware. nl/ wiki/ maps. asp?params=51_20_56_N_3_23_9_E_zoom:18_region:NL&<br />

pagename=<strong>Retranchement</strong>_%28<strong>plaats</strong>%29<br />

[5] http:/ / nl. rijksmonumenten. wikia. com/ wiki/ Rijksmonumentnummer_33921<br />

[6] http:/ / www. nsesoftware. nl/ wiki/ maps. asp?params=51_20_55_N_3_23_15_E_zoom:18_region:NL&<br />

pagename=<strong>Retranchement</strong>_%28<strong>plaats</strong>%29<br />

[7] http:/ / nl. rijksmonumenten. wikia. com/ wiki/ Rijksmonumentnummer_33922<br />

[8] http:/ / www. nsesoftware. nl/ wiki/ maps. asp?params=51_20_49_N_3_22_58_E_zoom:18_region:NL&<br />

pagename=<strong>Retranchement</strong>_%28<strong>plaats</strong>%29<br />

[9] http:/ / nl. rijksmonumenten. wikia. com/ wiki/ Rijksmonumentnummer_33923<br />

[10] http:/ / www. nsesoftware. nl/ wiki/ maps. asp?params=51_20_53_N_3_23_6_E_zoom:18_region:NL&<br />

pagename=<strong>Retranchement</strong>_%28<strong>plaats</strong>%29<br />

[11] http:/ / nl. rijksmonumenten. wikia. com/ wiki/ Rijksmonumentnummer_509262<br />

[12] http:/ / nl. rijksmonumenten. wikia. com/ wiki/ Rijksmonumentnummer_527665<br />

[13] http:/ / www. cultureelerfgoed. nl/ werken/ ruimtelijke-informatie/ rce-kich-rijksmonumenten-dataset<br />

[14] http:/ / www. waarneming. nl/ gebied. php?id=2405<br />

[15] http:/ / www. retranchement-online. nl<br />

[16] http:/ / www. nsesoftware. nl/ wiki/ maps. asp?params=51_20_52_N_3_23_5_E_zoom:15& pagename=<strong>Retranchement</strong>_%28<strong>plaats</strong>%29


Paginabronnen en auteurs 5<br />

Paginabronnen en auteurs<br />

<strong>Retranchement</strong> (<strong>plaats</strong>) Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=18838701 Auteurs: Andre Engels, Arch, Brandon pouw, Fred Lambert, GeoNL, Harro, HenkvD, Jack Ver, Kweniston,<br />

Lymantria, Madyno, Michiel1972, MrBlueSky, Muijz, Olivier Bommel, Paul Hermans, Quistnix, Sonuwe, Troefkaart, Vijverln, Westermarck, Wutsje, Xyboi, Ype, Zonne, 11 anonieme<br />

bewerkingen<br />

Afbeeldingsbronnen, licenties en bijdragers<br />

Afbeelding:flag of the Netherlands.svg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Flag_of_the_Netherlands.svg Licentie: Public Domain Auteurs: Anarkangel, Bawolff,<br />

Dbenbenn, Fibonacci, Klemen Kocjancic, Madden, Ms2ger, Odder, Pumbaa80, RaakaArska87, Reisio, Rfc1394, SB Johnny, Upquark, Urhixidur, Wisg, Zscout370, 21 anonieme bewerkingen<br />

Afbeelding:Wapen-<strong>Retranchement</strong>.jpg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Wapen-<strong>Retranchement</strong>.jpg Licentie: Public Domain Auteurs: S.G. <strong>van</strong> der Laars<br />

image:OSM - provincie Zeeland.PNG Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:OSM_-_provincie_Zeeland.PNG Licentie: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.0<br />

Auteurs: User:Michiel1972<br />

Image:Red pog.svg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Red_pog.svg Licentie: Public Domain Auteurs: User:Andux<br />

Bestand:Portal icon.svg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Portal_icon.svg Licentie: Creative Commons Attribution-Sharealike 3.0 Auteurs: WikiPedia<br />

Afbeelding:Mühle <strong>Retranchement</strong>.JPG Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Mühle_<strong>Retranchement</strong>.JPG Licentie: Public Domain Auteurs: Thomas Berendes<br />

Bestand:Set01-church.svg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Set01-church.svg Licentie: Creative Commons Attribution 2.0 Auteurs: User:Gfi, User:Kevin j morse<br />

Bestand:Map symbol windmill.svg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Map_symbol_windmill.svg Licentie: Creative Commons Attribution-Sharealike 3.0 Auteurs:<br />

User:Quistnix<br />

Bestand:Stadtmauer.png Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Stadtmauer.png Licentie: Public Domain Auteurs: User:Kurpfalzbilder.de<br />

Bestand:Education_-_Grad_Hat.svg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Education_-_Grad_Hat.svg Licentie: Creative Commons Attribution 2.5 Auteurs: User:Krzysiu<br />

Jarzyna<br />

Afbeelding:Flag of Sluis.gif Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Flag_of_Sluis.gif Licentie: Public Domain Auteurs: Original uploader was Xyboi at nl.wikipedia<br />

Image:Internet-web-browser.svg Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bestand:Internet-web-browser.svg Licentie: onbekend Auteurs: Abu badali, Bdesham, Sasa Stefanovic,<br />

SkyBon<br />

Licentie<br />

Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported<br />

http:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!