Georganiseerde criminaliteit en rechtshandhaving op St ... - WODC

30 Georganiseerde criminaliteit en rechtshandhaving op St. Maarten
2.2 Enkele historische feiten van St. Maarten
St. Maarten werd voor de komst van de Spanjaarden door Carib-Indianen
bewoond. Op 11 november 1493 komt Columbus op het eiland aan, maar
het wordt dan nog door de Spanjaarden met rust gelaten. Het eiland was
aantrekkelijk als militair steunpunt. De aanwezigheid van zout was een
belangrijk motief voor de Fransen en Nederlanders om zich er rond 1631
te vestigen, maar zij werden door de Spanjaarden verdreven. Pas in 1648
vertrokken de Spanjaarden voorgoed van het eiland (Hartog, 1974: 15,18).
In datzelfde jaar tekenden Frankrijk en de Republiek der Verenigde
Nederlanden het Verdrag van Concordia, waarbij het eiland werd opgedeeld
in het Franse Saint-Martin en het Nederlandse St. Maarten.
Zowel het Nederlandse als het Franse deel veranderde tot 1816 herhaaldelijk
van vlag. Tussen 1648 en 1816 is het Nederlandse deel drie keer Brits en
vier keer Frans geweeSt. Pas in 1817 viel het permanent onder Nederlands
en Frans bestuur (Hartog, 1964: 706-711). De bevolking fluctueerde in
die tijd heel sterk. Soms trokken groepen mensen weg en keerden andere
terug; ook kwamen er grote groepen migranten bij. Al naar gelang de
bevolkingsgroep die op het eiland in relatief grote getale aanwezig was,
maakte het eiland op de bezoeker de indruk Hollands, Frans of Engels te
zijn. Reeds in die periode bleek de Britse culturele invloed groot te zijn op
zowel het Franse als het Nederlandse deel van St. Maarten. De blanken
die in de achttiende eeuw op het Nederlandse deel woonden, waren allen
van Britse herkomst. 5 Al in 1763 meldde een Nederlandse dominee dat
niemand hem op St. Maarten kon verstaan (Hartog, 1964: 48). Teenstra,
die het eiland in 1829 bezocht, trof er slechts vier mensen aan die Nederlands
konden spreken (Hartog, 1964: 230-235). Teenstra schreef hier het
volgende over:
‘Volkomen anti-hollands en daarentegen volkomen engelsgezinds is, en
dat dan ook de zeden en gewoonten dier laatst gemelde natie worden
nagevolgd. Alles is hier english fashion en de oud-vaderlandsche zeden
en gebruiken staan bij de bewoners van St. Maarten even laag als de
hollandsche producten’ (Teenstra, 1836: 183).
De economie bestond in die periode uit de oogst van tabak, later suikerriet,
enige katoen en indigo. De zoutindustrie was zeer wisselvallig. De
neerslag varieerde van jaar tot jaar en het eiland heeft periodes van langdurige
droogte gekend. Eind achttiende eeuw had St. Maarten 92 plantages,
waarvan er ongeveer 35 suikerriet produceerden. In 1790 telde het
5 De Britse invloed is duidelijk aanwezig in achternamen. Voorbeelden zijn: Halley, Hassell, Pantophlet,
Peterson, Romney, Hodge, Gumbs, Illidge, Cooks, Bell en James. Enkele Nederlandse achternamen zijn:
van der Poele (Vanterpool), Valaen of Vlaun, Cannegieter en De Weever (Zie Sypkens Smit, 1995: 59).