32 JANUARI <strong>2009</strong> JAARGANG 3, SEIZOEN ‘08 -’09 NUMMER 4 ADVERTENTIE DECEMBER <strong>2008</strong> JAARGANG 2 NUMMER 3
RONDOM VOETBAL FITTE VOETBALLER JANUARI <strong>2009</strong> JAARGANG 3, SEIZOEN ‘08 -’09 NUMMER 4 33 Het is je wellicht al opgevallen, maar de rubriek ´De Fitte <strong>Voetbal</strong>ler´heeft een verandering ondergaan. Vanaf deze uitgave van <strong>Rondom</strong> <strong>Voetbal</strong> staat een panel klaar om vanuit verschillende invalshoeken vragen te beantwoorden over ´fit worden en blijven´. Want om echt fit te zijn, red je het niet met 2 keer in de week trainen. Ook voeding, mentaliteit en hoe je terug komt van Drs. Hanneke Brand werkt sinds 2006 bij het Mental Armand Bettonviel is oprichter en eigenaar van het voedingsadviesbureau AB|peak performance & nutrition dat zich volledig toegelegd en gespecialiseerd heeft in de voeding (opleiding open universiteit; voeding & toxicologie) bij (top)sport. AB|peak performance & nutrition werkt voor o.a. FC Utrecht, NOC*NSF (vereniging Sport Utrecht), de atletiekunie, het watersport verbond en individuele topsporters. In dit artikel geeft hij antwoord op de vraag: eet ik wel genoeg als sporter? Frank van Hellemondt is als clubarts aan FC Utrecht verbonden en verantwoordelijk voor het medisch beleid van het eerste en tweede elftal van FC Utrecht. De Nijmegenaar (20 januari 1962) is daarnaast werkzaam als sportarts in Zaandam en op de afdeling sportgeneeskunde in een ziekenhuis in Baarn. In het voetbal zitten veel bewegingen waar de hamstring een belangrijke rol speelt. Wanneer je schiet zorgt de hamstring ervoor dat de beweging afgeremd wordt. Anders zou het been telkens naast je oor uitkomen. Ook tijdens het sprinten draait de Marc de Jong is fysiotherapeut en FMS Certified Specialist bij het Medisch Trainings Centrum Zeist (MTC Zeist). Naast het testen en trainen van individuen, ondersteunt MTC Zeist hiermee, als enige binnen de regio Utrecht, ook trainers bij het fit houden van hun team. De selectie wordt dan getest en er volgt een individueel trainingsadvies. Periodiek wordt de test herhaald en het trainingsadvies zonodig aangepast. Training & Coaching Centre (www.mentaltcc.nl). Hanneke geeft mentale training aan verschillende sporters en teams in de Randstad. Ze is als sportpsycholoog afgestudeerd aan de Rijksuniversiteit Groningen en geregistreerd bij de Vereniging voor Sportpsychologie in Nederland (VSPN). Geen fit lijf zonder fit hoofd Stel, je zou je na een wedstrijd “De Topfitte Man of the Match” moeten aanwijzen… waar let je hamstring op volle toeren. Dat deze spier overbelast kan raken wanneer je vermoeid bent, is dus niet zo gek. De laatste tijd is de hamstringblessure volop in het nieuws. Recent kreeg ik een vraag over een dergelijke klacht. Deze linkerspits van 28 jaar speelt als sinds zijn 6e voetbal en zit momenteel in de A-selectie van zijn amateurclub. Vier weken geleden voelde hij in een lange sprint plotseling hevig pijn aan de achterzijde van zijn rechter bovenbeen. Hij stapte meteen van het veld en de dagen daarna kon hij nauwelijks lopen. Er ontwikkelde zich een blauwe plek in zijn knieholte maar daar had hij niet de pijn. In Hersteltraining na hamstringklachten Om gericht te kunnen werken aan herstel zullen we eerst inzicht moeten hebben in de functionele bewegingspatronen van de voetballer. Door het uitvoeren van een zevental testen (Functional Movement Screen) krijgen we een goed beeld van de stabiliteit, lenigheid en coördinatie van het hele lichaam. Speciale aandacht zal worden besteed aan het bestaan van links – rechts verschillen. Wanneer we de uitslagen van de Functional Movement Screen weten dan kunnen we ook een een blessure bepalen je fitheid. En juist op deze onderdelen heb je zelf een grote invloed. Het panel bestaat uit een arts, fysiotherapeut, mental coach en voedingsdeskundige. In deze editie van <strong>Rondom</strong><strong>Voetbal</strong> een kennismaking met het panel en een introductie van hun vakgebieden. dan op? Er zijn zoveel dingen waar je naar kunt kijken. Uithoudingsvermogen, snelheid, concentratie gedurende de hele wedstrijd, (sprong)kracht, gretigheid, of felheid. Als je terugleest, valt je vast op dat fitheid ook voor een groot deel in het hoofd zit. Wat zijn dan precies de ingrediënten voor een fit hoofd? Denk bijvoorbeeld aan: scherp zijn en blijven. Gretig elk duel ingaan. Je niet gek laten maken. Snel de knop omzetten als je een kans verprutst. Een Het antwoord op deze vraag is vaak 'Nee'. Een sporter eet gemiddeld 25-30% energie te weinig. Of dat erg is? Zie het als volgt; je gaat met de auto van Utrecht naar Groningen en je tankt tot aan Zwolle. Grote kans dat je Groningen niet gaat halen. Voor trainingen is ook een bepaalde hoeveelheid energie nodig. Neem je te weinig dan is het zeer waarschijnlijk dat het lichaam een tandje lager wordt gezet om einde van de training te halen. Vaak heb je dit geen het dagelijkse leven heeft hij inmiddels geen last meer en van de fysio mag jij alweer wat rondjes lopen. Maar hoe ontstaat nou een dergelijke blessure ontstaat en hoelang gaat dat normaal duren? beeld krijgen waarom de hamstringklachten zijn ontstaan en hoe dit in de toekomst voorkomen kan worden. De therapie / training zal vnl. bestaan uit het uitvoeren van coördinatie-, stabiliteit- en lenigheidsoefeningen. Elke twee tot drie weken zullen de testen herhaald worden. Naarmate je beter scoort op deze testen zullen de oefeningen steeds complexer en zwaarder worden. Na deze eerste fase van hersteltraining zal er ook aandacht moeten worden besteed aan de sportspecifieke training. Dit betekent dat we aan de slag gaan Lezers van <strong>Rondom</strong><strong>Voetbal</strong> kunnen hun vragen aan het panel stellen door een email te sturen naar redactie@rondomvoetbal.nl. Deze vragen worden door de redactie aan het panel voorgelegd en beantwoord via de rubriek De Fitte <strong>Voetbal</strong>ler. sportpsycholoog is er voor iedere sporter die meer uit zijn kunnen wil halen. Je hoeft dus niet gek te zijn. Vele top- en amateursporters zien tegenwoordig de meerwaarde van trainen aan mentale fitheid. Houd je kop erbij! Naast fysieke, technische en tactische training kunnen mentale ingrediënten als concentratie, de juiste hoeveelheid spanning, motivatie en doorzettingsvermogen, zelfvertrouwen en een eens in de gaten. Maar efficiënt is het allerminst. Feitelijk haal je dus niet alles uit een training terwijl juist die training er voor moet zorgen dat je beter wordt. Gevolg van die 'rem' op het lichaam is ook dat je meer schade maakt (kans op blessures neemt toe) dan dat je herstelt. De truck binnen sport is juist om ervoor te zorgen dat het herstel groter is dan de schade. Wil je echt weten wat voor jou voldoende is, laat dit dan nameten door een deskundige. Maar zorg in ieder Een acute hamstringblessure loop je meestal op in een situatie waarbij de spier ook maximaal belast wordt, zoals in een sprint. Karakteristiek beeld daarvan is wanneer een voetballer tijdens een sprint naar de achterzijde van zijn been grijpt en hinkelend verder gaat. Men omschrijft het ‘alsof er een mes in mijn been gestoken werd’. Bij een scheur is er directe schade aan spiervezels/bundels. Door het scheuren komt er een (geringe) hoeveelheid bloed vrij en ontstaat er na verloop van tijd een bloeduitstorting. Dat deze niet altijd op de pijnlijke plek ontstaat, komt door de zwaartekracht waardoor het bloed naar het diepste met oefeningen en training op het gebied van snelheid, kracht en uithoudingsvermogen. De goede wedstrijdvoorbereiding helpen om er in de wedstrijd echt wat van te bakken. Mijn taak is om fitte sporters - zoals jij – in optimale wedstrijdconditie te krijgen door deze vaardigheden aan te leren. In deze rubriek geef ik een kijkje in de keuken. Elke keer komt een ander ingrediënt aan bod. Volgende keer: hoe zet jij jezelf op scherp? Heb je daar vragen over? Mail deze dan naar redactie@rondomvoetbal.nl. geval voor minimaal 5 tot 6 eetmomenten op een dag met een kwalitatief hoogstaande voeding. Zoals volkoren brood, ontbijtgranen, fruit, groente, pasta, rijst, kip, vis, magere/halfvolle yoghurt, melk en kwark. Bovenstaande uitleg staat in schil contrast met de maatschappelijke problemen rond overgewicht. Bedenk echter wel dat dit probleem mede wordt veroorzaakt door een grote inactiviteit van mensen met een bijbehorend 'vet' eetpatroon. punt zakt. Direct na het trauma is het zinvol om te koelen. De dagen daarna is het niet toegestaan om te masseren zodat het spierweefsel rust krijgt. Na een aantal dagen is het nuttig om een Echo onderzoek te verrichten waardoor je informatie krijgt over de grote van de scheur. Nadien is het verstandig om een (sport)fysiotherapeut te bezoeken die geleidelijk de belasting opvoert omdat een recidief (nieuwe scheuring) op de loer ligt. Het littekenweefsel moet zo weer sterk genoeg worden om de trekkracht op de spier weer te doorstaan. Normaal gesproken is de termijn om weer geheel fit te geraken 6 tot8 weken. snelheidtraining wordt opgebouwd van loopscholing naar sprint-, spring-, draai- en keeroefeningen. Krachttraining wordt opgebouwd van stabiliteit- tot explosieve krachtoefeningen. Het uithoudings vermogen zal worden opgebouwd van duurtraining naar het specifieke uithoudingsvermogen dat nodig is voor jou positie op het veld. Er zullen regelmatig testen worden uitgevoerd om de progressie van de training te kunnen meten. Bij een normaal herstel zal je weer na 6 tot 8 weken op het veld kunnen staan.