DE OPKOMST DER AMSTERDAMSE HAVEN - theobakker.net

De opkomst der Amsterdamse haven
genoopt werden. Op de Lastage ontbraken brandblusmiddelen,
waaruit gevaar voor de bewoners en de vele in de waal
liggende grote schepen voortsproot, terwijl door het jaarlijks
meer en meer verondiepen van de waal de schepen bij brand
bezwaarlijk verhaald en “geredderd” konden worden. Betreffende
het niet uitdiepen van de grachten werd geklaagd, dat
aan een twee jaar geleden gedaan verzoek tot uitdiepen van
een der burgwallen, waar de geladen schepen en schuiten niet
konden varen en die door haar ondiepte zeer vuil en in de
zomer stinkende was, niet was voldaan zodat de burgers daar
geen koopmanschappen voor hun kaden, op hun zolders of in
hun kelders konden brengen.
Burgemeesteren, die zich puntsgewijze uitvoerig verweerden,
voerden aan dat de dammen in de Singelgracht gelegd
waren voor de zeer noodzakelijke reparatie van de Sint Anthonissluis,
welke werkzaamheden door de hevige vloeden
van 12 juni ‘62 en 29 september ‘64 erg vertraagd waren. De
kwestie van de genoemde nieuwe dam was reeds, tengevolge
van zekere “frivole” klachten van enige geërfden, voor de Geheime
Raad gebracht en door dezen naar het Hof van Holland
verwezen zodat dit een zaak van ordinaris justitie was. Betreffende
het brandgevaar op de Lastage merkten zij op, dat
reeds lang bij ordonnantie verboden was om vuur en licht te
hebben op de in de waal liggende schepen en dat ook in voldoende
getale wakers daarvoor waren aangesteld. Leren emmers,
brandhaken en ladders waren in de stad in groot aantal
aanwezig en konden ook daarbuiten gebruikt worden zoals
reeds vroeger gebeurd was. De eigenaren op de Lastage hadden
echter zelf “de haven benauwd,” door hun “aanwervingen
en timmeragiën” waardoor veel schepen thans in Waterland
opgelegd werden tot groot gevaar en zonder goede bewaring,
terwijl de schepen te Amsterdam wel bewaard pleegden te
zijn. Het brandgevaar van de Lastage was juist toegenomen
door de vele gebouwen die de eigenaren van de wijk in strijd
met de ordonnantie van ‘45 hadden getimmerd. Burgemeesteren
verzekerden tenslotte de waal te zullen vergroten, om
de welvaart van de stad te bevorderen. Aangaande het onvoldoende
uitdiepen van de grachten moest de schuld aan de
burgers zelf geweten worden die de daarop gestelde keuren
niet naleefden; het jukken van de grachten was door de duurte
van de materialen slechts langzaam gevorderd.
Zoals door de doleanten verzocht was droeg de Landvoogdes
het onderzoek van de grieven op aan de Stadhouder, Prins
Willem van Oranje die, vergezeld van twee commissarissen,
Mr. Christiaan de Waert, lid van de Grote Raad te Mechelen
en de ons bekenden Mr. Arnoud Sasbout, Raad bij het Hof, op
8 mei 1565 te Amsterdam verscheen. Reeds op 12 mei ontving
hij een deputatie van een 11-tal van de Lastagiërs, waaronder
de oude Cornelis Boom die, onder overhandiging van een
rekwest, zijn bemiddeling verzocht om de Boomensloot aan
beide zijden of althans provisioneel aan de oostzijde geopend
te krijgen, welk verzoek op 16 mei aan Burgemeesteren werd
overgegeven. De Prins verleende de geërfden een gewillig
gehoor en oefende bij een laatste bespreking op 22 mei vóór
zijn onverwacht vertrek naar Brussel op Burgemeesteren een
krachtige drang om de “schamele luiden op de Lastage” te gerieven
en de sloot voorlopig aan de oostzijde open te stellen.
Burgemeesteren verzetten zich en wilden eerst het resultaat
34