Hfst. VI Plato, i.h. bijz. Plato's Timaios - Stichting Open Veldwerk

VI PLATO, IN HET BIJZONDER PLATO'S TIMAIOS 129
Ook is te volgen hoe het bovenzinnelijke er op die weg werd uitgedreven en slechts het
zintuiglijk waarneembare overbleef. Men zou kunnen zeggen dat alleen de tendens bleef,
de intentie. Het is langs die weg dat het natuurwetenschappelijke denken van het Westen
ontstaat. Niet rechtstreeks uit het Christendom, maar uit de gnostische wijsheid van
Gondishapur in zijn afgestompte hoedanigheid." 1 In dit denken past hetgeen de astronoom
Laplace opgemerkt zou hebben bij Napoleon. Het kwam erop neer dat zijn berekeningen
geen hypothese van node hadden voor het bestaan van God.
• "Wat sinds de oudste tijden in Voor-Azië zeer intensief is bestudeerd, is de astronomie in de
vorm van astrologie. Niet te verwarren met wat daarvan via de Kruistochten als verfomfaaide
resten nog in Europa terecht gekomen is. Het betrof in die tijden diepgaande inzichten in de
geestelijke samenhang van het wereld-al. Eigenlijk was het iets zeer verhevens." 2
Wat echter als randverschijnsel in de cultuur is blijven voortleven, bijkans angstvallig
vermeden door de wetenschappelijke wereld, is een troebele verzameling van diverse
systemen (!) van getallensymboliek en numerologie. Min of meer verminkte resten van
onbegrepen overleveringen, met af en toe een atavistische opflikkering van wat lang
geleden kon worden beleefd. Vaak onontwarbaar vermengd met eigen maaksel, zoal niet
met pure humbug. In dit opzicht is het met het getal, in zijn beide aspecten, in veel
opzichten gegaan als met de hemellichamen: het getal wordt in het natuurwetenschappelijke
denken uitsluitend gezien in zijn kwantitatief aspect. Er is dan ook geen sprake meer
van dat als in Europa het boek Timaios geheel ter beschikking komt, dat dan vanuit dít
denken de verborgen aanwijzingen van Plato nog zouden kunnen worden verstaan.
Toch bleef Plato's vinger zichtbaar.
En zo hebben we redenen om aan te nemen, dat Plato in zijn Timaios, in het bijzonder in
het daarin aangewezen '5e lichaam, dat God gebruikte voor het Heelal, toen Hij daar tekens
op aanbracht', een bijzonder aspect aanwezig wist. Een aspect dat aan het wetenschappelijke
leven van Europa, dat zich van de Oude Mysteriën had moeten afwenden, eeuwenlang zou
ontgaan. Het betrof een in de wetmatigheid van de ons omringende ruimte diep verscholen
aanwijzing met betrekking tot het Goddelijke, zoals dat in het menselijk wezen tot gestalte
kan komen, namelijk: - dat de bij de dodecaëder in 31 verscholen 71 een verwijzing
inhoudt naar het Goddelijk Kind, versluierd in wat zich aan ons
voordoet als het Einde, de Oplossing, de Vernietiging, de Dood;
- en dat de binnen de dodecaëdrische ruimte in 243 verscholen 323,
als 17x19 een verwijzing inhoudt naar de Goddelijke Liefde, doch
versluierd in wat zich manifesteert als de Levenswerking (3x9 2).
Uit de noten blijkt welke aantekeningen in dit hoofdstuk gebaseerd zijn op het werk van
Rudolf Steiner. In dat geval houdt dat eventueel in dat ze berusten op 'het lezen van de
Akashakroniek', dat wil zeggen op 'het toegankelijk zijn van het bovenzinnelijk wereldgeheugen'.
Doch ook langs de weg van de gangbare geschiedvorsing blijkt de grote invloed die van de
islamitische wereld is uitgegaan op de latere ontwikkeling van het natuurwetenschappelijke
denken; we lezen bijvoorbeeld:
• "Tussen de 9e en de 14e eeuw hebben schei- en natuurkundigen, astronomen, wiskundigen,
aardrijkskundigen, medici en anderen, allen moslims, niet alleen de verschillende takken der
Griekse wetenschap levend gehouden, doch ook hun arbeidsveld uitgebreid. Er heerste een
1 St.-GA184: Dornach, 12-10-18; p. 280/287. 2 St.-GA235: Dornach, 16-03-24; p. 169.
St.-GA238: Dornach, 10-09-24.