Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Dienst, die het verloop van de Baliem-rivier wenste te verkennen<br />
nadat deze door de centrale keten was heengebroken en die haar met<br />
dat doel volgde, ontmoette een grote wolk. Rechtdoor vliegend zag<br />
hij, nadat hij de wolk was gepasseerd, nog steeds de rivier onder zich.<br />
Hij volgde die, tot zij uitkwam in de Reiger-rivier; waarmee zou zijn<br />
aangetoond, dat de Baliem de bovenloop vormde van de Reiger-rivier,<br />
een der bronrivieren van de Lorentz-rivier. De vlieger was echter<br />
klaarblijkelijk een consciëntieus man; hij tekende het niet werkelijk<br />
aanschouwde stuk van de rivier met stippellijntjes.<br />
Tijdens de oorlog verkende ik dit gebied opnieuw en fotografeerde<br />
stereoscoscopisch de gehele Baliem tot aan de zee toe. Nu bleek dat<br />
op het punt, waar de Marinevlieger de wolk had ontmoet, de aanvankelijk<br />
van Oost naar West stromende Baliem een scherpe bocht<br />
naar het Zuiden maakte en uitkwam in de Vriendschaps-rivier, een<br />
der bronrivieren van de Eilanden-rivier. Onder diezelfde wolk kwam<br />
echter een rivier uit Noordwestelijke richting van de Wilhelminatop,<br />
maakte daar een scherpe bocht, zodat zij van Oost naar West ging<br />
stromen, om vervolgens uit te komen in de Reiger-rivier.<br />
Wanneer men bij het beschouwen van de kaart voor ogen houdt hoe<br />
en met welke hulpmiddelen zij is ontstaan en haar met de patrouillekaarten<br />
vergelijkt, waarop men kan zien wat de afgelegde tracé's zijn<br />
en van welke observatiepunten de waarnemingen zijn verricht, dan<br />
kan men zelf gemakkelijk de nodige conclusies trekken. Men kan<br />
bepalen wat volgens menselijke berekening betrouwbaar is, wat slechts<br />
waarschijnlijk is en waar vermoedelijk fouten zijn gemaakt. En, wat<br />
zeer belangrijk is: welke stukken op de kaart blank zijn omdat er<br />
topografisch niets van betekenis te melden viel en welke stukken<br />
blanco zijn omdat er geen waarnemingen zijn verricht.<br />
Zo is het a priori duidelijk, dat patrouilles die in het volkomen vlakke<br />
laagland de rivieren opvaren zonder doorsteken te maken van rivier<br />
naar rivier, vrijwel geen enkel gegeven kunnen verstrekken over het<br />
tussenliggende geheel beboste land. Ook vanuit boomtoppen is het<br />
niet mogelijk inzicht in het terrein te krijgen. Door de geringe hoogte<br />
van het observatiepunt boven het bos kan men geen rivieren daarin<br />
waarnemen, nog veel minder de aanwezigheid van bevolking constateren.<br />
Van de gehele zuidelijke vlakte, vele tienduizenden vierkante kilometers,<br />
kan men dus gevoeglijk in grote trekken aannemen, dat —<br />
voorzover later niet nader onderzocht — slechts bekend is wat werd<br />
geobserveerd op de patrouillelijnen. Welke uitgebreide verrassingen<br />
ons daar kunnen wachten, is nog zeer onlangs aangetoond door de<br />
paters Meuwese en Verschueren, die in een dergelijk, op de kaart zeer<br />
suggestief leeggebleven gebied, grote dorpen en duizenden aan bevolking<br />
aantroffen en vele nieuwe rivieren, ja zelfs een aantal lage heuvelruggen<br />
in de kaart tekenden.<br />
Bij vliegverkenningen is bovendien gebleken, dat Papoea's hun kam-<br />
34