herbestemming van wederopbouwkerken - 1meter98

Keuze isolatieconcept gevel
De drukke gevel van dit gebouw verdraagt een simpele oplossing. De draagstructuur
zou grote overspanningen kunnen verdragen maar de constructieve draagkracht mag
niet overschreden worden. Dit is dan ook de reden geweest waarom wij kiezen voor
isolatieconcept B. Het is een goedkopere oplossing dan het isoleren aan de buitenzijde
en bij een goede uitvoering van het concept kan ook de binnenzijde van het
bestaande gebouw zichtbaar blijven.
Binnen dit concept zijn er diverse mogelijkheden om dit probleem aan te pakken. Ten
eerste kan worden gekozen voor een beglazingssysteem in aluminium, hout of staal.
Daarnaast bestaan ook een aantal nieuwere concepten. Waaronder ook een ETFE
systeem. Dit is dan ook het systeem wat hier zal worden toegepast aan de binnenzijde.
Mede door de structuur, het isolerende vermogen van het systeem en het geringe
gewicht.
fig. 8.29
ETFE folie toegepast in het gebouw Rijkswaterstaat te Utrecht. (Van de Kraats, 2009)
ETFE is een thermoplast (kunststof) die in dit geval wordt toegepast in de vorm van
een folie. Het product wordt al sinds 1983 toegepast in de bouwsector. Dit was in de
vorm van kussenconstructies (twee lagen ingeklemde folie opgespannen door lucht).
Doordat er tussen de folies lucht wordt geblazen heeft het een betere isolatiewaarde
dan bijvoorbeeld glas. Een andere zeer handige bijkomstigheid is dat het gewicht
praktisch verwaarloosbaar is. De dikte van de folie loopt uiteen (afhankelijk van de
toepassing): van 100 tot 250 micrometer. De ruimte die ontstaat tussen de lagen
folie kan bestaan uit meerdere luchtkamers. De maximale overspanning voor een
buiten toepassing is drie tot vier meter. Wanneer er geen rekening hoeft gehouden te
worden met sneeuw en windbelasting dan kunnen deze afmetingen groter worden.
ETFE folie is volledig recyclebaar. De energie die benodigd is per 1000 m2 luchtkussens
is 50 Watt.
38 ONDERZOEK HERBESTEMMING VAN WEDEROPBOUWKERKEN
Sterkte
Om de hardheid van de folie te omschrijven wordt in de documentatie een vergelijking
gemaakt met normaal glas. Waar bij hagel ETFE folie zal deuken gaat normaal
glas kapot. Mochten er bijzondere vormen van hagel optreden kan de folie worden
uitgerust met een extra protectie.
Warmte
Waarschijnlijk de belangrijkste eigenschap binnen de toepassing in de Christus
Koningkerk is de warmte isolatie. Voor deze eigenschappen wordt er gekeken naar
de warmtedoorgangscoëfficient (U-waarde). Voor deze waarde zijn niet de materiaaleigenschappen
van belang maar het aantal luchtkamers. Deze bepalen namelijk de
isolatiewaarde. Bij de toepassing van 1 luchtkamer is een U-waarde te behalen v an
2,94. Bij een toepassing van twee luchtkamers kan dit zelfs worden teruggedrongen
naar 1,96 waar normaal dubbel glas een U-waarde van 3,8 heeft. De gebruikstemperaturen
van ETFE folie bevind zich tussen -100oC en +150 oC.
Lichtinval
Een belangrijke factor voor de lichtinval is de ZTA (zontoetreding) factor. Bij de
toepassing van 1 laag folie is dit 0,85 (0,61 bij toepassing van twee luchtkamers). De
LTA (licht toetreding) factor komt in de toepassing van 1 laag folie op 0,92(0,78 bij
toepassing van twee luchtkamers).
‘De LTA is de verhouding tussen de hoeveelheid doorgelaten licht en de hoeveelheid
licht die op het glas valt (ter info: bij “gewoon dubbel glas” is dit 80%).’
‘De ZTA is een percentage van de direct doorgelaten zonne-energie verhoogd met
het percentage van de uitgestraalde energie na absorbtie door het glas ( ter info: bij
“gewoon dubbel glas” is dit 76%).
Geluid
Bij geluidsoverdracht van de kussens kan onderscheid worden gemaakt tussen direct
en indirecte trillingen. Directe trillingen kunnen optreden door bijvoorbeeld (regen)
druppels. Indirecte trillingen komen van luchtgeluid. Reflectie, absorptie en transmissie
treden dan op in de luchtkamers. ‘Door een geluidsdemping van ETFE van minder
dan 10 dB worden geluidsgolven niet zozeer gereflecteerd, doch eerder afgevoerd
naar buiten waardoor lange nagalmtijden niet in het verwachtingspatroon liggen.’
(Bron: productdocumentatie ETFE folie, Buitink Technology.)