Achter de schermen - seksueelgeweld.info

7.1.3 Typologie van Lanning
Voormalig FBI-agent en expert op het gebied van kinderporno Lanning (2009) heeft de
eerder genoemde indeling in situationele en preferentiële zedendelinquenten verder uitgebouwd
en toegepast op wat hij ‘computer offenders’ noemt. Hij onderscheidt drie hoofdtypen,
elk met verschillende subtypen. Hieronder volgt een korte beschrijving van de twee
belangrijkste groepen, de situationele en preferentiële daders. 3
Lanning (2009) stelt dat de situationele daders gedragsmatig een gevarieerde groep is die
echter minder persistent en voorspelbaar is dan de volgende groep daders. Kenmerkend
voor situationele daders is volgens Lanning dat zij (over het algemeen) een lage sociaaleconomische
status hebben, minder intelligent zijn, persoonlijkheidsstoornissen hebben en
impulsief zijn. Het gaat hen om macht en controle en minder om de seksuele behoeften. De
porno (niet alleen kinderporno) is vaak te karakteriseren als gewelddadig of bevat aspecten
die te maken hebben met macht en controle.
Intermezzo – Situationele daders
a. ‘Normale’ adolescent of man: meestal betreft het een adolescent die zoekt naar porno op
het internet (leeftijdgenoten) of een nieuwsgierige, impulsieve man die het aanbod aan
porno, waaronder kinderporno, verkent.
b. Onverschilligen: mannen met een voorgeschiedenis van allerlei delicten. Hun motivatie is
controle en macht. Tot de onverschilligen kunnen ook ouders worden gerekend die hun
kinderen aanbieden op het internet voor seks.
c. Profi teurs: criminelen die door de lage pakkans op een gemakkelijke manier geld willen
verdienen met kinderporno.
In tegenstelling tot de situationele daders is de preferentiële groep meestentijds van hogere
sociaal economisch status is compulsief en downloadt themagerichte kinderporno (bijvoorbeeld
blanke meisjes tussen de zes en negen jaar). Zij hebben afwijkende seksuele fantasieen
en er kan sprake zijn van meer parafi ele stoornissen (waaronder pedofi lie, exhibitionisme
en sadisme).
Intermezzo – Preferentiële daders
a. Pedofi el: mannen met een exclusieve seksuele voorkeur voor prepubertaire kinderen.
b. Onverschilligen: mannen met verschillende afwijkende seksuele interesses, niet specifi ek
voor kinderen. Zij zijn geïnteresseerd in kinderporno, vooral omdat het afwijkend is.
c. Latente daders: mannen die latente een voorkeur hebben voor kinderen maar door het
kijken naar kinderporno seksueel opgewonden raken en hun interne remmingen verliezen.
7.1.4 Typologie van de respondenten
Aan de geïnterviewde respondenten is eveneens gevraagd of, en zo ja welke typen, zij
downloaders tegenkomen in hun praktijk. Uit hun reacties wordt duidelijk dat de typologieën
die in de literatuur staan beschreven in geringe mate voor hen herkenbaar zijn.
Men erkent weliswaar dat dé downloader niet bestaat, maar uitgekristalliseerde ideeën
over de verschillende (mogelijke) typen zijn er niet. Wanneer we de verschillende bena-
88 Achter de schermen