Achter de schermen - seksueelgeweld.info

de downloaders. Het zijn over het algemeen blanke mannen. De leeftijdsrange loopt uiteen,
maar de grootste groep lijkt tussen de 25-45 jaar te zijn. Minder eenduidig zijn de onderzoeksbronnen
over de burgerlijke staat van de downloaders. Ze kunnen alleenstaand zijn
maar ook een partner hebben. In dat laatste geval zijn de respondenten van mening dat er
sprake is van relatieproblemen en/of een ongelijkwaardige relatie met de partner. De downloaders
hebben middelbaar tot hoger onderwijs genoten. De beroepen zijn gevarieerd,
maar de respondenten zijn van mening dat, wanneer de downloader een seksuele voorkeur
heeft voor kinderen, hij veelal ook een beroep heeft waarin hij in aanraking kan komen met
kinderen (onderwijs, medische beroepen) of juist in de technische beroepen werkzaam is. De
ICT-sector wordt bijvoorbeeld in dit verband genoemd. Deze downloaders zullen volgens
respondenten ook hun vrijetijdsbesteding afstemmen op hun voorkeur door bijvoorbeeld
trainer bij een jeugdelftal of fotograaf te worden of bij de padvinderij te gaan. 1 Downloaders
kunnen kampen met allerlei psychische problemen. Zowel op basis van de literatuur als de
gehouden interviews is te zeggen dat het verslavingselement een belangrijke rol speelt bij
hun afwijkende internetgedrag. In die gevallen wordt gesproken van pathologisch internetgebruik.
Dat gedrag vormt een substituut voor ‘normale’ relaties met andere volwassenen
in de offl inewereld. Downloaders kenmerken zich door een onvermogen om intieme relaties
aan te gaan, mede als gevolg van hun lage zelfbeeld en gebrekkige sociale vaardigheden.
Er kan sprake zijn van emotionele disregulatie. Psychiatrische stoornissen komen volgens
respondenten nauwelijks voor, hoewel in dit verband wel de seksuele stoornissen en aan
autisme verwante stoornissen worden genoemd. Bij seksuele stoornissen moet in de eerste
plaats worden gedacht aan pedofi lie, maar ook fysieke seksuele stoornissen (bijvoorbeeld
erectieproblemen), met alle bijkomende psychische klachten, komen volgens respondenten
voor. Downloaders lijken niet verslaafd aan alcohol en/of drugs.
Motieven en werkwijze
De motieven om kinderporno te downloaden, komen grotendeels overeen met wat er in de
literatuur bekend is en hetgeen de respondenten erover zeggen. De belangrijkste motieven
zijn nieuwsgierigheid, lust, seksuele opwinding, bevredigen van de verslaving aan het
downloaden, de ‘veilige’ (want digitale) contacten met gelijkgestemden op het internet en
statusverwerving. De downloaders rechtvaardigen hun gedrag met allerlei rationalisaties
ofwel cognitieve vervormingen, zoals ‘seks met kinderen is niet schadelijk voor ze’. De veel
gehoorde opmerking dat zij bij toeval op kinderporno zijn gestuit, houdt volgens de respondenten
geen stand. Men moet bewust op zoek gaan en allerlei handelingen verrichten om
de kinderpornografi sche afbeeldingen te vinden en op te slaan.
In de meeste gevallen zal de downloader het materiaal op de harde schijf van zijn eigen
computer opslaan. Ook worden externe gegevensdragers gebruikt (dvd, cd-rom, externe
harde schijven, USB-sticks, PDA, etc). De aanpak van politie en justitie maakt dat de downloaders
beveiligingstechnieken toepassen en zowel fysieke als softwarematige voorzorgsmaatregelen
nemen. Die kunnen variëren van eenvoudig tot zeer geavanceerd. Eenvoudige
maatregelen zijn bijvoorbeeld het plaatsen van een externe harde schijf in een andere ruimte
of het gebruiken van software die de computer helemaal ‘schoonmaakt’. Onder de geavanceerde
beveiligingstechnieken horen onder meer het werken met versleutelprogramma’s,
afgescheiden partities op de harde schijf en het gebruikmaken van een proxy server om het
94 Achter de schermen