MemoRad 2012-4 - Nederlandse Vereniging voor Radiologie

proefschriften
MRI follow-up of abdominal aortic
aneurysms after endovascular repair
Sandra Cornelissen
Aneurysmata van de aorta met een gunstige
anatomie worden tegenwoordig
vaak endovasculair behandeld. Via de liesslagaders
wordt een endoprothese in het
aneurysma geplaatst om ruptuur van het
aneurysma te voorkomen. Idealiter krimpt
het aneurysma na deze behandeling, of
blijft het aneurysma even groot. Aneurysmagroei
is reden tot zorg, omdat dit kan
leiden tot ruptuur. Om aneurysmagroei
tijdig op te sporen ondergaan deze patiënten
follow-up, meestal middels periodieke
CT- of echo-onderzoeken. In dit promotieonderzoek
is de aanvullende waarde van
MRI-beeldvorming onderzocht.
Endoleak
De aanwezigheid van endoleak is naast veranderingen
in aneurysmagrootte een belangrijke
parameter in de follow-up. Endoleak
is gedefinieerd als lekkage van bloed in de
A
B
aneurysmazak, dus tussen de aortawand en
de endoprothese. Endoleaks worden geclassificeerd
in verschillende typen, afhankelijk
van hun bron (Figuur 1). Type I en III endoleaks
verhogen het ruptuurrisico en vormen
een behandelindicatie. Type II endoleaks
kunnen zonder behandeling weer verdwijnen
en worden tegenwoordig conservatief
benaderd als het aneurysma niet groeit. Als
een aneurysma echter wel groeit in de aanwezigheid
van een type II endoleak, is behandeling
geïndiceerd.
Aneurysmagroei
Bij een klein deel van de endovasculair behandelde
patiënten blijft het aneurysma groeien.
Bij deze patiënten is het extra belangrijk een
endoleak aan te tonen, omdat dit een aanknopingspunt
vormt voor gerichte behandeling
om aneurysmagroei tot staan te brengen. Als
geen endoleak wordt gevonden, is gerichte
endovasculaire behandeling niet mogelijk.
Chirurgische behandeling is dan de enige –
vaak onaantrekkelijke – optie, omdat het gaat
om patiënten op leeftijd met vaak uitgebreide
comorbiditeit.
Endoleakdetectie met MRI
Eerder onderzoek heeft aangetoond dat MRI
gevoeliger is voor endoleaks dan CT (CTA
gecombineerd met late fase CT). Wij hebben
de waarde van MRI met een blood pool con-
trastvloeistof (gadofosveset trisodium, Vasovist ®
(Bayer Healthcare); nu Ablavar ® (Lantheus Medical
Imaging) voor de detectie van langzaam
stromende endoleaks onderzocht. Deze contrastvloeistof
is op gadolinium gebaseerd en
bindt aan albumine, waardoor het langer in de
bloedbaan blijft. Hierdoor kan dertig minuten
na injectie nog beeldvorming worden verricht.
Bij 9 van de 14 patiënten werden een halfuur
na injectie endoleaks aangetoond die niet te U
Figuur 1. a: type i endoleak, via attachment sites; B: type ii endoleak, teruglekkage via zijtakken; C: type iii endoleak, disconnectie van modules van de endoprothese of defect in
de endoprothese; D: type iV endoleak, porositeit van de graft.
C
D
J a a r g a n g 1 7 - n u m m e r 4 - 2 0 1 2 27