sluiten verzekeraars ex-gedetineerden uit? - Verenigde ...

Sluiten verzekeraars ex-gedetineerden uit? Lucrecia Paulina
III.2 Actuariële technieken
Verzekeraars maken gebruik van technieken voor het kunnen voorspellen van het moreel
risico dat een aanvrager mogelijk met zich draagt. De technieken vormen de grondslag voor de
polisvoorwaarden die gelden bij een aangevraagde verzekering. Aan de hand deze technieken kunnen
verzekeraars schatten hoe groot de kans is dat schade zich zal voordoen bij een specifieke aanvrager.
Feeley & Simon (1992, 1995) en Ericson e.a. (2003, p. 10-11) noemen deze technieken: actuariële
technieken. Actuariële technieken komen tot stand aan de hand van de kennis die een verzekeraar
heeft over de persoonsgegevens van een aanvrager en aan de hand van de capaciteit binnen zijn
verzekeringsmaatschappij om deze technieken te kunnen toepassen.
Feeley & Simon (1992, 1995) hebben met hun term ‘new penology’, de basis gelegd voor de
verklaring van het toepassen van actuariële technieken bij risicovoorspellingen. Feeley & Simon
(1992, 1995) verklaren namelijk dat met de toepassing van actuariële technieken, mensen op meer
berekende manier zijn gaan handelen, waarbij de nadruk ligt op risicovoorspelling en op
veiligheidsbesturing. Met de benaming ‘new penology’ doelen de auteurs op de ‘nieuwe’ manier van
straffen in de risicosamenleving, waarbij het preventief reageren op risico’s in de plaats is gekomen
voor het voorheen reactief bestraffen van crimineel gedrag.
Een actuariële techniek is in de definitie van McLaughlin & Muncie (2001, p. 5-6) en Smith
(2006, p. 93), een risicoberekenende benadering, gericht op de preventie en controle van een criminele
daad. Met andere woorden, bij de preventie en controle van criminaliteit, wordt niet gekeken naar de
motieven achter het plegen van een criminele daad, maar naar de technieken die kunnen worden
toegepast om de risico’s volgend op de risicovolle gebeurtenis te kunnen minimaliseren.
Simon (1988) verklaart dat actuariële technieken kunnen worden gebruikt voor het voorspellen
en elimineren van de risico’s op het intreden van schade. Verzekeraars gebruiken actuariële technieken
om te berekenen hoe hoog het moreel risico van elke aanvrager is. Door te voorspellen hoe groot de
kans op schade is bij een specifieke aanvrager, kunnen verzekeraars vervolgens de juiste
polisvoorwaarden voor een specifieke verzekering formuleren. Polisvoorwaarden die op basis van
actuariële risicovoorspelling zijn geformuleerd, heten risicogeoriënteerde polisvoorwaarden (Ericson
e.a., 2003). Verzekeraars kunnen aanvragers bij wie ze een hoog moreel risico voorspellen, op basis
van de risicogeoriënteerde polisvoorwaarden weigeren of tegen premieopslag accepteren.
In Criminologische theorieën wordt verondersteld dat de praktijk van risicovoorspelling door
verzekeraars niet beperkt blijft tot het voorspellen van het moreel risico van een aanvrager, maar zich
uitbreidt tot het preventief uitsluiten van alle risicovolle personen. Zo verklaren Feeley & Simon
(1994) dat actuariële technieken worden gebruikt om risicovolle groepen preventief uit te sluiten. De
auteurs spreken hierbij van ‘actuarial justice’ (risicojustitie), waarmee ze bedoelen dat bestraffing van
32