Register het - Register Belastingadviseurs

4
de
Redactie
het Register | april 2013 | nummer 2
Crisismaatregel
voor echtscheiding
Het zijn crisistijden als een huwelijk eindigt. Een emotionele en stressvolle periode
waarbinnen ook nog eens van alles moet worden geregeld, zeker wanneer de expartners
een eigen woning bezitten. Veelal blijft een van beiden in de woning achter
en vertrekt de ander. Aangezien de woning voor laatstgenoemde geen hoofdverblijf
meer is, zou deze daarmee zijn recht op renteaftrek verliezen. Het laat zich
raden dat partijen een dergelijke aanslag op hun financiën er slecht bij kunnen hebben.
De wetgever heeft dit onderkend en geeft de ex-partners twee jaar de gelegenheid
een oplossing te vinden en de zaken met elkaar af te handelen. Bij fictie wordt
de woning voor de woningverlater toch aangemerkt als een eigen woning zolang de
ex-partner erin blijft wonen. Voor samenwoners geldt hetzelfde.
Maar is in deze tijden twee jaar genoeg? De woning binnen deze termijn verkopen
zal niet meevallen. Nu bestaat voor andere verkoopsituaties een soortgelijke
fictie als in geval van echtscheiding. Als de woning leeg te koop staat, behoudt de
eigenaar toch zijn renteaftrek. Oorspronkelijk bedroeg de termijn daarvoor twee
jaar, maar vanwege de economische crisis is deze termijn met een jaar verlengd.
Daarnaast werd de maatregel van tijdelijke verhuur ingevoerd: de woning mag tijdelijk
worden verhuurd zonder dat de fictie definitief verloren gaat. Weliswaar
behoort de woning dan tijdelijk tot box 3, maar als deze binnen de termijn van
drie jaar weer leeg te koop komt te staan, herleeft de fictie en ontstaat er weer
renteaftrek. Dit laatste was voorheen niet het geval. Beide tijdelijke maatregelen
zouden eindigen per 1 januari 2013, maar zijn met een jaar verlengd tot 1 januari
2014 omdat de huizenmarkt volledig in het slop zit. Ook voor de woning in aanbouw
is de termijn waarvoor renteaftrek bestaat, verlengd tot drie jaar.
Voor echtscheidingssituaties heeft de wetgever echter geen extra maatregelen getroffen,
terwijl uiteraard ook dan de economische crisis een tijdige oplossing kan
bemoeilijken. Als de woning veel in waarde is gedaald, is het niet denkbeeldig dat
de hypotheek al hoger is dan de waarde van de woning. Kan een van de partners dat
opbrengen? Zo ja, dan zou een termijn van twee jaar voldoende moeten zijn. Maar
zo niet, dan zal de woning moeten worden verkocht. En als dat dan niet binnen
twee jaar lukt, is het einde oefening voor wat betreft de renteaftrek. Dit valt alleen
nog te voorkomen als de woning geheel wordt verlaten, zodat de verkoopfictie in
werking treedt, of als de ander terugkeert bij zijn ex, zodat de woning weer een
hoofdverblijf wordt. Dit zijn natuurlijk reële noch aantrekkelijke opties.
Waarom moeten er zo nodig verschillende termijnen gelden in geval van verkoop
(of een woning in aanbouw) en echtscheiding? Weliswaar staat de woning in de
eerste situatie leeg en in de tweede niet, maar dat kan niet de reden voor dit verschil
zijn. Dat verschil bestond immers ook al toen voor beide situaties dezelfde
periode van twee jaar gold. Een woning is op dit moment gewoon moeilijk te verkopen.
Dat is in echtscheidingssituaties niet anders. Dubbele woonlasten zijn
eerder regel dan uitzondering. De wetgever zou daar oog voor moeten hebben en
ook voor echtscheidingssituaties de termijn tijdelijk moeten verlengen naar drie
jaar. De gevolgen van de huwelijkscrisis kunnen niet worden verzacht, die van de
economische crisis wel.