Jaarverslag 2008 - 2009 - Natuurpunt
Jaarverslag 2008 - 2009 - Natuurpunt
Jaarverslag 2008 - 2009 - Natuurpunt
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
JAARVERSLAG 2 0 0 8 - 2 0 0 9<br />
154<br />
© Roosmarijn Steeman<br />
© Lucien Noens<br />
De aandacht voor deze in het verleden vaak vergeten groep wint terrein. In Vlaanderen blijken<br />
zowat 64 % van de voldoende gekende paddenstoelen ofwel uitgestorven ofwel min of meer<br />
bedreigd te zijn (Walleyn & Verbeken, 2000). De oorzaak daarvan moet men zoeken bij een complex<br />
van factoren zoals een toegenomen stikstofaanvoer en verzuring … maar ook bij biotoopvernietiging<br />
of wijzigingen in beheer. De achteruitgang is het sterkst bij de zogenaamde ectomycorrhizavormende<br />
soorten die in symbiose leven met de wortels van bomen, struiken e.d.<br />
In bepaalde bosgebieden (aangeplante dennen-,<br />
sparren-, eiken- en beukenbossen), waar meestal<br />
weinig soorten hogere planten voorkomen, kunnen<br />
paddenstoelen belangrijke informatie verschaffen<br />
over de specifieke milieueigenschappen van het terrein.<br />
Boombegeleiders gedijen het best bij weinig<br />
organisch materiaal en stikstof in de bodem. Afvoer<br />
van materiaal onder en rond de bomen kan deze<br />
boombegeleiders bevorderen. Vooral oude eikendreven<br />
zijn bekend om hun zeldzame symbionten. Dit is<br />
te verklaren doordat bladeren zich hier niet ophopen Blauwvoetstekelzwam<br />
(o.i.v. de wind).<br />
Verder worden dreven vaak één tot twee keer per jaar gemaaid. Indien er een gracht langs de dreef<br />
ligt, is het talud langs de gracht de plaats waar de meeste symbionten verschijnen. Op de steile<br />
rand blijft weinig organisch materiaal liggen en bestaat de begroeiing vaak enkel uit mossen.<br />
Met mos begroeide talud<br />
Podoscypha multizonata<br />
ZWAMMEN<br />
BEHEERADVIES OP MAAT<br />
Ook over andere ecosystemen kunnen paddenstoelen<br />
veel informatie verschaffen, daar<br />
veel soorten specifieke groeiplaatsvoorkeuren<br />
hebben. Saprofyten spelen een belangrijke rol<br />
als opruimer bij afbraak van dood organisch<br />
materiaal. De meerderheid van de parasitaire<br />
zwammen leven na het doden van hun gastheer<br />
verder als saprofyt. Parasieten en saprofyten<br />
van groot dood hout zijn zeer zeldzaam<br />
geworden, omdat de meeste bossen tot voor<br />
kort vooral productiehout leverden, terwijl<br />
de natuurfunctie op de tweede plaats kwam.<br />
In vochtige bossen doen saprofyten het goed<br />
als er veel dood hout achterblijft. In schrale<br />
graslanden groeien de meeste saprofyten in<br />
matigdroge tot droge gebieden, waar weinig<br />
organisch materiaal achterblijft. Ophoping van<br />
dood gras zorgt voor een afname van de paddenstoelen.<br />
Veel bemesting en/of onvoldoende<br />
maaien en begrazen geeft een te sterke<br />
grasgroei.<br />
© Wim Veraghtert