Jaarverslag 2008 - 2009 - Natuurpunt

JAARVERSLAG 2 0 0 8 - 2 0 0 9
44
© An De Wilde
WWW.WAARNEMINGEN.BE: DIVERSITEIT TROEF
Vogels waren altijd al de eerste en meest toegankelijke diergroep om te bestuderen.
Www.waarnemingen.be toont aan dat vogels nog steeds de meest populaire
soortgroep vormen voor het grootste deel van de natuurliefhebbers. Er waren
natuurlijk altijd ook al specialisten van deze of gene ongewerveldengroep, en die
worden in www.waarnemingen.be nu ook duidelijker zichtbaar. Wellicht mede
daardoor zijn er meer en meer mensen die hun interesseveld ook naar andere
soortgroepen verbreden. Zo nemen fervente vogelaars nu ook steeds vaker andere
soortgroepen onder de loep. Aanvankelijk waren dat meestal dagvlinders, planten
of libellen, maar de laatste jaren zijn er steeds meer onder hen die hun blik ook
verruimen naar minder eenvoudige groepen zoals nachtvlinders, loopkevers of
wilde bijen.
De beschikbaarheid van goed leesbare en mooi geïllustreerde veldgidsen is hier
ongetwijfeld niet vreemd aan. Maar ook de nieuwe evoluties in de digitale wereld
hebben hier sterk toe bijgedragen. Een massa informatie en beeldmateriaal is vrij
beschikbaar via internet. Mensen houden elkaar snel op de hoogte via mail en sms,
en voor fervente vogelaars bestaat er al enige tijd een waarschuwingssysteem via
beeper en ondertussen GSM. Online-gemeenschappen zoals mailinglists en forums
dragen hier ook toe bij. Niet alleen bevatten ze een schat aan informatie, maar ze
stimuleren ook het onderlinge enthousiasme en het helpen van elkaar. Met een
inhoudelijke en structurele ondersteuning van het Natuur.forum wil Natuurpunt
Studie deze trend mee stimuleren (zie bijdrage elders).
Ook www.waarnemingen.be bouwt verder op die trend. Het nieuwe aan dit
systeem is niet alleen dat de gegevens centraal verzameld zijn, en heel openbaar,
maar ook dat ze geïllustreerd kunnen worden met foto- en geluidsbestanden van
specifieke waarnemingen. Zo onstaat een sociale controle op correctheid én een
leergemeenschap voor de nieuwe waarnemer. Zo wordt het voor velen mogelijk
om soorten correct op naam te brengen waar de zoektocht voorheen al te vaak
snel zou gestrand zijn indien geen handboek of specialist in de buurt was. De duizenden
foto’s (intussen al 97.000 eind 2009) vormen eveneens een rijke bron van
informatie.
De mogelijkheid om in één scherm alle soortengroepen te kunnen melden, de
in het systeem opgenomen volledige soortenlijsten, de hulp bij twijfelgevallen
en de openbare beschikbaarheid van de veelheid aan waarnemingslocaties en
beeldmateriaal zijn een stimulans gebleken voor veel mensen om intensiever aan
natuurstudie te doen en om soorten van meer diverse soortengroepen op naam te
(leren) brengen.
Door dit alles is de diversiteit aan gemelde soorten in www.waarnemingen.be
fascinerend hoog, hoewel vogelwaarnemingen nog steeds 60% van de meldingen
uitmaken. In totaal werden al bijna 2 miljoen waarnemingen van meer dan 9.000
verschillende soorten bijeengebracht. Dat zijn zowel ‘klassieke’ groepen als dagvlinders
en planten, maar evenzeer andere.