Katheterablatie van voorkamerfibrillatie - UZ Gent

info voor de patiënt
metabole en cardiovasculaire aandoeningen
Katheterablatie van
voorkamerfibrillatie
UZ Gent, Hartcentrum

Katheterablatie van voorkamerfibrillatie
Wat is voorkamerfibrillatie ?
Voorkamerfibrillatie (VKF) of atriale fibrillatie is de meest voorkomende
hartritmestoornis. Hoewel deze ritmestoornis duidelijk frequenter voorkomt bij
het ouder worden, zijn er ook veel jonge mensen die ermee te maken krijgen.
VKF ontstaat uit de spierwand van de longaders. Dit zijn vier bloedvaten die
uitmonden in de linker voorkamer en die het zuurstofrijk bloed van de longen
naar het hart voeren. Wanneer deze longaders elektrisch actief worden, doen
ze de beide voorkamers als het ware trillen of fibrilleren, waardoor de hartslag
onregelmatig en vaak zeer snel wordt. Hierdoor is de bloedcirculatie minder
efficiënt. Dat kan gepaard gaan met de vorming van klontertjes in het hart
die uiteindelijk in de hersenen kunnen terechtkomen, met beroerte tot gevolg.
Gelukkig is dit in een vroeg stadium van de ziekte eerder zeldzaam. In dat
stadium komen vooral symptomen zoals plotse hartkloppingen, draaierigheid,
uitputting en onvermogen om inspanningen te verrichten voor.
VKF-episodes gaan in dit vroege stadium meestal spontaan weer over (na
enkele minuten tot uren), maar na verloop van tijd gaan episodes langer duren
tot ze uiteindelijk niet meer spontaan overgaan. De ritmestoornis gaat zichzelf
als het ware meer en meer onderhouden, waarbij de voorkamers stilaan ook
groter worden.
Behandeling
Meerdere geneesmiddelen kunnen helpen om het hartritme terug regelmatig te
maken en te houden. Deze geneesmiddelen zijn vaak zeer effectief in de vroege
stadia van de ziekte, maar na verloop van tijd vermindert de werking en zijn er
ook tal van bijwerkingen mogelijk.
Als de ritmestoornis niet spontaan stopt, kan een elektrische cardioversie nodig
zijn. Hierbij wordt het hartritme terug regelmatig gemaakt door een elektrische
shock toe te dienen op de borstkas. Dit gebeurt tijdens een korte algemene
verdoving.
Ablatie
Een vaak veiligere en efficiëntere behandeling is katheterablatie van VKF. Bij die
behandeling worden de vier longaders elektrisch monddood gemaakt, zodat ze
de voorkamers niet meer kunnen doen trillen of fibrilleren.
Op de dag van de ablatie wordt u opgenomen op de afdeling Hartbewaking. De
procedure kan ’s morgens of ’s namiddags plaatsvinden.
De ingreep gebeurt onder algemene verdoving. Via de liesader worden drie katheters
(2 mm dikke buisjes die elektriciteit geleiden) tot in het hart gebracht. Om
de linker voorkamer te bereiken krijgt u een prik door de scheidingswand van de
rechter voorkamer naar de linker voorkamer.
Ablatie is een techniek waarbij warmte wordt afgegeven aan de tip van de katheter
om lokaal een litteken te veroorzaken. Door de ablatiekatheter cirkelvormig rond
de longaders te verplaatsen, ontstaat een litteken rond de longaders. Daardoor
kunnen de elektrische signalen het hart niet meer bereiken en dus ook niet meer
doen trillen.
Om een goed inzicht te hebben in de structuur van het hart en de longaders wordt
op voorhand een scan gemaakt van het hart. Deze beelden worden gebruikt om
een zogenaamde elektro-anatomische map van de linker voorkamer en de longaders
te maken. Dankzij deze techniek kunnen we heel nauwkeurig werken en
tegelijk de stralingsbelasting sterk verminderen.
De procedure duurt ongeveer 3 uur en gebeurt steeds onder behandeling met
bloedverdunners om vorming van klontertjes te vermijden.
2 Hartcentrum Hartcentrum 3

Na de ablatie
Na de ingreep volgen twee overnachtingen op de afdeling Hartbewaking voor
observatie en controle. In de eerste drie maanden na de procedure moet u verder
medicatie innemen voor controle van het hartritme. Er kunnen dan immers
nog ritmestoornissen optreden door de ontstekingsreactie die de ablatie lokaal
veroorzaakt. Meestal moet u ook tijdelijk verder bloedverdunners innemen.
Complicaties
Er zijn een aantal complicaties mogelijk (ongeveer 2% van de patiënten krijgt er
mee te maken): bloeding of klontervorming in de lies, bloeding in het hartzakje
of beroerte. Bij jongere patiënten zonder hartafwijking ligt het risico lager dan
1%. Andere verwikkelingen zoals vernauwing van de longader, longontsteking
of atrio-oesofagale fistel (verbinding tussen de linker voorkamer en de slokdarm
door ablatie dicht bij de slokdarm) treden uiterst zelden op.
Resultaat
Na een dergelijke ingreep is ongeveer 85% van de patiënten volledig verlost van
de voorkamerfibrillatie en van de medicatie om het hartritme te controleren. Er
is ongeveer 25% kans dat later een tweede ingreep nodig is omdat er opnieuw
elektrische geleiding van de longaders naar de linker voorkamer optreedt. Deze
tweede ingreep is makkelijker dan de eerste.
De laatste jaren is het duidelijk geworden dat de gunstige resultaten ook op
langere termijn bevestigd worden en dat de ablatie dus duidelijk superieur is aan
de behandeling met medicatie. Toch moeten de voordelen van de behandeling
bij elke individuele patiënt afgewogen worden tegen het risico op complicaties.
Katheterablatie wordt ook steeds vaker toegepast bij patiënten die reeds
langerbestaande voorkamerfibrillatie hebben die intussen persistent is geworden
(en dus niet meer spontaan stopt). Bij dergelijke patiënten is het slaagpercentage
minder hoog en is de kans op complicaties en nood aan een tweede procedure
hoger.
Besluit
Katheterablatie van voorkamerfibrillatie wordt best in vroege stadia van de ziekte
verricht bij patiënten met duidelijke symptomen bij wie minstens 1 medicament
voor het hartritme werd uitgetest zonder succes.
Meer informatie
Prof. dr. M. Duytschaever
Dr. F. Van Heuverswyn
Dr. L. Timmers
Elektrofysiologie UZ Gent
Tel. 09 332 34 59
hartcentrum@uzgent.be
4 Hartcentrum Hartcentrum 5

Vragen? Noteer ze hier
6 Hartcentrum
Vragen? Noteer ze hier
Hartcentrum 7

metabole en cardiovasculaire aandoeningen
Elektrofysiologie UZ Gent
Tel. 09 332 34 59
hartcentrum@uzgent.be
Deze brochure werd enkel ontwikkeld voor gebruik binnen het UZ Gent. Alle rechten voorbehouden.
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand
of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming
van het UZ Gent.
Universitair Ziekenhuis Gent
De Pintelaan 185 - 9000 Gent
Tel. +32 (0)9 332 21 11 - Fax +32 (0)9 332 38 00
info@uzgent.be - www.uzgent.be
v.u.: E. Mortier, afgevaardigd bestuurder UZ Gent, De Pintelaan 185, 9000 Gent
MODULO.be 118848 - Maart 2012 - versie 1