dominee Sjouke Rijper - van Sjouke Rijper

Het leven van dominee Sjouke Rijper
te druk met het verstellen van kleding en stuurt hem weg. Een pijnlijke herinnering voor Kees.
“Wij zijn klassikaal opgevoed”, zegt dochter Mien. Het is de hoge prijs die betaald wordt voor
een groot gezin met een laag inkomen.
Hoe somber Sjouke vaak is, zo opgewekt is het gezin. Het zijn levendige, praatgrage, intelligente
kinderen. Er wordt onderling veel plezier gemaakt. ´s Avonds wordt er Rummikub gespeeld en
soms ook gekaart. Maar alleen als Sjouke er niet is. Wanr kaarten mag eigenlijk niet. Anna staat
het toe.
Op 27 maart 1935 is er een groot familiefeest.
Sjouke en Anna zijn 25 jaar getrouwd.
Iedereen is er, ook Sjoukes moeder en z’n
schoonouders. Op het menu staat: vol-au-vent,
broodjes kaas, ham, rosbief en lunchtong.
Verder augurken, tomaten, vruchtenassortiment
en een kleintje koffie.
Sjouke leidt een sober leven. Uitspattingen als
het feestje in 1935 zijn uitzonderingen. Hij is
een echte Calvinist en geheelonthouder. Hij
spreekt over de relatie tussen Calvijn en
ascese tijdens een vergadering van de Gereformeerde Drankbestrijding. “Het Calvinisme is, laat
ik het zoo maar gemakshalve zeggen, het godsdienstig, wijsgeerig, sociaal en politiek systeem,
dat van alle systemen bij grootste diepte van het beginsel ook de grootste breedte bezit voor wat
de toepassing en de beleving van dat beginsel betreft.” De toespraak van achttien geschreven
kantjes is bewaard gebleven. “Het goede zit niet in het vele, maar veel zit in het goede”, haalt hij
hier aan. En: “Zaligheid en geluk liggen in het geestelijke. Al het stoffelijke is voor de genieting
daarvan maar een hindernis.”
In de tweede helft van de jaren dertig kan Sjouke mondjesmaat weer wat taken op zich nemen.
Hij steunt het verenigingsleven. Hij viert in augustus 1938 zijn 25-jarig jubileum als predikant.
Hij preekt zelfs weer een keertje in zijn oude kerk in Nieuw-Weerdinge. Maar het kost hem veel
moeite. Met tussenpozen preekt hij in kleinere kerken. Maar soms ook in een grotere zoals die
aan de Zuidsingel in Amersfoort.
Zijn preken zijn nog steeds loodzware kost. Zelfs Kees, toch een jongen met interesse in
theologie, verveelt zich soms tijdens die lange kerkdiensten. “Ik telde van
tevoren hoeveel kantjes hij had geschreven. Vaak waren het er een stuk of
drieëndertig. Dan zat ik naast moeder en liet mijn hoofd rusten op de
bondkraag van haar jas en viel in slaap”, aldus Kees Rijper. De kinderen
worden na afloop verhoord. Waar ging de preek over? Trijnie zegt dan:
“Over Jezus en onze lieve Heer.” Soms vraagt hij naar de laatste woorden.
Maar daar zijn de kinderen op voorbereid. Na afloop van de dienst geven ze
die aan elkaar door.
Print van conceptversie d.d. 20 november 2010
Tussen de kerkdiensten door ligt de Bijbelse vorming van de kinderen niet
stil. Na het kopje koffie met het zondagse koekje lezen ze uit ‘De Gemeene
Gratie’, een driedelig theologisch leerstuk van Abraham Kuyper. Onder die
gratie of algemene genade verstaat Kuyper dat God zijn goedheid over de
hele schepping uitspreidt, zonder dat dit nog betekent dat alle mensen
© Sj. A. Rijper
21