Fulltext - BTNG · RBHC

"het terugsturen van vreemde arbeidskrachten de inheemse werklozen werk bezorgt
radicaal verkeerd is. Zij aanvaarden taken die door de inheemse werknemers niet
meer gegeerd worden." 43
In deze context werd familiale hereniging door het ABVV, zij het in weinig
enthousiaste termen, getolereerd. 44 De overheid van haar kant promootte
nochtans reeds vanaf het begin van de jaren zestig de gezinshereniging en
dus de definitieve vestiging van migranten (Hullebroeck, 1993, 141). Ten
tweede aanvaardde het ABW de facto het patronale argument van het tekort
aan (ongeschoolde) arbeidskrachten als absolute behoefte. We toonden reeds
aan dat de socialistische vakbond opteerde voor een immigratiepolitiek afgestemd
op de conjuncturele, regionale of sectoriële behoeften van de economie.
In het kader van de zich consoliderende 'welvaartsstaat' was er evenwel niet
zozeer een absoluut tekort aan arbeidskrachten, als wel een permanente behoefte
aan werkkrachten die de minder gewaardeerde, reeds door Belgische arbeiders
verlaten, maar toch essentiële jobs innamen (Desle, 1992, 244-245; Moulaert,
1976, 777-784).
Dit brengt ons bij de vraag naar de effecten van de door het ABVV gehanteerde
argumentatie in de praktijk. Mede door haar opstelling bestendigde
het ABW de segmentering van de arbeidsmarkt; het proces waarbij bepaalde
groepen de toegang tot een deel van de arbeidsmarkt afsluiten voor nietgroepsleden.
'Gastarbeiders' werden voornamelijk tewerkgesteld in het secundaire
segment van de arbeidsmarkt, gekenmerkt door laaggekwalificeerde
functies met een hoog werkloosheidsrisico, minderwaardige arbeidsvoorwaarden
en -omstandigheden, een laag inkomen en een geringe intra- en intergenerationele
sociale mobiliteit (Martens en Denolf, 1991,448-459; Moulaert
en Martens, 1982,77-98; Reubsaet, 1990,51-73). De tewerkstelling van autochtone
arbeiders in het primaire segment van de arbeidsmarkt (betere arbeidsomstandigheden,
hogere status) kon maar gehandhaafd blijven door de vreemde
arbeiders buiten de eigen gemeenschap te houden. Belgische werkkrachten
onder druk zetten om deze dead-end jobs in te nemen zou de nog niet algemeen
aanvaarde ideologie van sociale vrede, sociaal overleg en sociale promotie
aantastten in haar geloofwaardigheid. Kortom, de scheiding tussen de
arbeidsmarkten van Belgische en buitenlandse arbeiders was noodzakelijk
voor de uitbouw en de instandhouding van de naoorlogse sociale verhoudingen.
De socialistische vakbond schreef zich door haar praktijk helemaal in
deze logica in (Bastenier en Targosz, 1991,15; Desle, 1990,454; Castles, 1992,
36-43). Het ABW volgde daarmee eigenlijk ook het patronale vertoog, dat er
43 De Werker, 20 juni 1970.
44 Zie bijvoorbeeld: De Werker, 22 maart 1969; Verslagen Nationaal Bureau, 9 december
1969.
[446] K. PITTOMVILS