Fulltext - BTNG · RBHC

maar ook voordien werden vreemdelingen als bouwvakker aangeworven (Desle,
1990, 447). Het aandeel van vreemde arbeiders in de bouwnijverheid steeg
aanzienlijk in de loop van de jaren I960, namelijk van 8.654 in 1961 tot 22.394
in 1967. 54 In 1967 werkten 16,5% van de vreemde arbeiders in de bouw (Martens,
1973,89) en meer dan 40% van de buitenlandse bouwvakkers had in 1969 de
Italiaanse nationaliteit. 55 De sterke stijging van het aantal buitenlandse
arbeiders in acht genomen, zal het wellicht niemand verwonderen dat de AC,
en vooral de vakkommissie van de bouw, vroeger én radikaler dan het ABWnationaal
of andere beroepscentrales tussenkwam rond het "gastarbeidersprobleem ".
Het aandeel van migranten in de AC, die zo'n 32% van de meer dan 265.000
bouwvakkers organiseerde, schommelde in 1967 naargelang van de regionale
economische activiteiten en de uitbouw van de vakorganisatie van 6% in Limburg
(300 buitenlandse leden) tot 51% in Leuven (19 niet-Belgische leden). 56
Het tekort aan vooral geschoolde arbeidskrachten in de nog grotendeels
'ambachtelijke' bouwindustrie, waar arbeidsbesparende technologie slechts
bij mondjesmaat werd ingevoerd en nog traditionele, extensieve produktiemethodes
aangewend werden, verstevigde de onderhandelingspositie van
de bouwarbeiders, en dit in een periode van algemene geïntensifieerde klassenstrijd.
De aanwezigheid van een grote groep ongeschoolde, flexibele en
grotendeels ongeorganiseerde (buitenlandse) arbeiders in de periferie van de
arbeidsmarkt beïnvloedde deze positie in negatieve zin. De AC verzette zich
daarom ook reeds vanaf het begin van de jaren '50 tegen de massale rekrutering
van vreemde arbeiders (Desle, 1990,450-453). In De Werker werd begin 1962,
naar aanleiding van de aanwerving van 250 Spaanse bouwvakkers door het
Nederlandse bouwpatronaat, in scherpe bewoordingen "de handel in mensen"
aangeklaagd. 57 De adviezen die de AC in de loop van de jaren zestig gaf aan
de Minister van Arbeid en Tewerkstelling in verband met aanvragen voor
nieuwe contingenten 'gastarbeiders' waren doorgaans afwijzend, 58 omdat
54
Verslagen voorgelegd aan het vakcongres der bouwarbeiders, 18-19 sept.1965; Verslagen
voorgelegd aan het vakkongres der bouwarbeiders, 27-28 sept.1969,86; AC, statutair verslag
1968-71, Oostende, 1972,365-366.
55
Na de 9.372 Italianen was de groep Spanjaarden het talrijkst (3.457), gevolgd door de
arbeiders uit Marokko (2.272). De AC, Verslagen voorgelegd aan het Vakkongres der bouwvakarbeiders,
27 en 28 sept.1969,87.
56
Nota aan kd. Major, antwoorden van de gewesten, 20 januari 1967 (1036); AC, Statutair
Verslag, 1968-1971.
57
De Werker, februari 1962.
s*- Zo gaf de professionele commissie van de bouw bijvoorbeeld een negatief advies op
de vraag van de Société Belge des Betons naar een contingent vreemde arbeidskrachten
omdat er geen werkgelegenheid gegarandeerd kon worden aan de Belgische arbeiders.
PV de la réunion de la commission professionelle du bâtiment, 9 août 1961, 8 novembre
1961,17 janvier 1962 (AQ.
[450] K. PITTOMVILS