Eilandhoppen vanuit Istanbul - REIZEN Magazine

More documents

Recommendations

Info

Foto’s vorige pagina’s: onthaasten is het toverwoord op Büyükada, dat op slechts een uur varen van chaotisch Istanbul ligt. lange rijen voor de loketten, toeristen mét kaartje die zich door tourniquets naar de kade haasten. De scheepshoorn maakt oorverdovend duidelijk dat het de hoogste tijd is. Zomaar een nazomerse vrijdagmiddag op veerbootstation Kabatas aan de Bosporus. Onder het genot van een Samsun-sigaretje en een glaasje thee kijkt het beveiligingspersoneel geamuseerd toe hoe de boel in het honderd loopt: kromme mannetjes met duwkarren banen zich klingelend een weg door het gedrang, Turkse families slepen vuilniszakken vol boodschappen achter zich aan over de steiger en een bejaard dametje belandt nog nét niet met rolstoel en al in het water. Het is de hectiek die we kennen van Istanbul, metropool op twee continenten. Overal is het druk, lawaaierig en chaotisch: over de Istiklal Caddesi loopt één lang lint van snackend koopvolk en rond de de Blauwe Moskee verdringen zich busladingen toeristen. De stad is een gekkenhuis – een fantastisch gekkenhuis, dat wel. Maar toch: een gekkenhuis. Reuze leuk voor een dag of drie, daarna slaat de stress toe en begin je langzaam te verlangen naar frisse lucht, rust en ruimte. En dat ligt binnen handbereik. De ultieme uitvlucht is slechts een boottochtje verwijderd van Istanbul. in een ‘rijtuigie’ In de Zee van Marmara ligt een droomarchipel waar de tijd al eeuwen stilstaat en het altijd autoloze zondag is: de Prinseneilanden. We nemen een feribot die verdacht veel lijkt op de stoomboot van Sinterklaas. Istanbuls skyline van moskeeën en minaretten wordt snel kleiner en de contouren van de eilanden verschijnen boven het voordek: negen groene, bergachtige eilandjes met chique houten huizen en op bijna elke heuveltop een klooster. Op hoofdeiland Büyükada stappen we van boord. De naam betekent letterlijk ‘Groot Eiland’, wie stevig doorstapt, wandelt er in een middag omheen. Via het belle époqueboot-station met Ottomaanse glas-in-loodramen, boogjes, torens en tierelantijnen lopen we naar de taxistandplaats. Hier geurt het naar knollenvlaaien. Auto’s zijn op de Prinseneilanden verboden en het openbaar vervoer wordt verzorgd door kleurige koetsjes van elk twee pk. We stappen in een rijtuigie en gaan in gestrekte draf heuvelop, naar het hotel, waarin we een eeuw in de tijd worden teruggeslingerd. Splendid Palas Otel is het opvallendste gebouw van Büyükada: een spierwitte houten blokkendoos in art nouveau, met tientallen balkonnetjes met rode luiken en op het dak twee parmantige koepels die veel weg hebben van de boezem van een rondborstige buikdanseres. Vanaf 1908 was dit houten paleishotel het chique logeeradres voor de aristocratie van Constantinopel en de persoonlijke vrienden van de sultan. Sinds de opening is er niets veranderd en ook nooit serieus gerenoveerd, zodat het Splendid met alle vergane glorie van dien nu de hemel is voor nostalgici. Het is naseizoen en stil en dus krijgen we voor een spotprijs de beste kamer, met een zee van ruimte, een krakende parketvloer en niet één maar twee balkonnetjes. Bij een ijskoud Efes-biertje uit de minibar genieten we van het uitzicht op de glinsterende Zee van Marmara en een wonderschone zonsondergang. Nog geen halve dag op Büyükada en al helemaal onthaast. Theetuinen op Büyükada Büyükada is het grootste van het stel vorstelijke eilandjes. Maar wel overzichtelijk: precies één dorp met één pleintje rond één klokkentoren, die het niet doet. De rest van Büyükada is een staalkaart van het goede Turkse dorpsleven: een straatje met kruidenierswinkeltjes, kebabtentjes, ijssalons, theehuizen, banketbakkers en waterpijpcafés, een boulevard met terrassen, visrestaurants en een lommerrijke laan met prachtige houten art nouveau-villa’s. In een ervan huist Kültür Evi, het enige museumpje van het eiland, met een fijne theetuin. In juli en augustus ziet het zwart van de mensen op Büyükada, als welgestelde Istanbullu’s in hun zomervilla’s trekken en de minder rijke Turken en toeristen komen dagtrippen. ’s Winters is het uitgestorven en zijn de hotels, winkels en restaurants veelal gesloten. Maar in voor- en najaar is het precies Prinseneilanden Istanbul goed: niet te stil en niet te druk. Heerlijk weer ook. De eilanden hebben een mild microklimaat. Toen wij er waren in oktober werd er zelfs nog in zee gezwommen. Bovendien is er dan altijd wel een hotelkamer te krijgen. De rest van Büyük, zoals de lokale bevolking het eiland noemt, is voor de natuur. Net te groot om te voet te verkennen, dus ook nu komen de paardenkoetsen van pas. Behalve losse ritjes bieden de koetsiers ook een Grote Tour aan, een rondje eiland in een uur, of een Kleine Tour, een half rondje in een halfuur. Wij stappen uit op Luna Park, een rond plein aan de groene noordkant, waarvan de naam herinnert aan het pretparkje dat hier decennia geleden is opgedoekt. Hiervandaan is het nog een halfuur klauteren (een hobbelrit op een zachtgrijze ezel kan ook) naar de toeristische topattractie: het Aya Boven: Büyükada, het grootste Prinseneiland is een staalkaart van het goede Turkse leven, met terrassen aan het water en koetsjes in plaats van auto’s. Je kunt hier slapen in een art nouveau hotel uit 1908: het Splendid Palas Otel. 24 www.reizen.nl november 2009 www.reizen.nl november 2009 25 e
istanbul op www.reizen.nl Bijna altijd combineer je de Prinseneilanden met een paar dagen Istanbul. Op www.reizen.nl vind je tips voor theeterrasen en restaurants op de eilanden en onder ‘Stedentrips- Istanbul’ staat informatie over de metropool zelf van Karin Rus, onze Cityexpert, onder meer over bijzondere wijken en cafés. Foto rechts: ook vanaf Heybeliada (‘Zadeltaseiland’) heb je fraai uitzicht op de Zee van Marmara en het ‘verre’ Istanbul. 26 www.reizen.nl november 2009 Yorgi-klooster uit de 6de eeuw, met een kapelletje vol fresco’s en een simpel toeristenrestaurant met meeslepend uitzicht op de eilanden. Dwars door geurige dennenbossen en langs ruige rotskusten keren we terug naar het dorp, precies op tijd om aan te schuiven aan een tafeltje op de kade voor een bord vol verse vis. Turkse Tsjechov De Prinseneilanden danken hun naam aan hun vroegere functie als ballingsoord voor ongewenste erfgenamen van Byzantijnse keizers en Ottomaanse sultans, prinsen en prinsessen. Ook voorname vijanden, onwelgevallige notabelen en niet welkome minderheidsgroepen werden hiernaartoe verscheept. Zo ontstond een smeltkroes van Joden, Grieken en Armeniërs. Nu nog staan hier meer kerken en kloosters dan madrassa’s of moskeeën. En sinds mensenheugenis zijn de eilanden geliefd bij schrijvers, kunstenaars en andere creatieve zielen. Schrijver en Nobelprijswinnaar Orhan Pamuk heeft een huis op Heybeliada. Beroemdste eilandballing was Leon Trotski. Hij woonde vier jaar op Büyükada en schreef er in 1930 zijn Geschiedenis der Russische Revolutie. Het karmozijnrode kasteeltje aan de Zee van Marmara zou een puik huismuseum zijn, maar helaas, net als veel andere historische gebouwen staat het op instorten. Zo niet het huis van die andere beroemde eilander, schrijver/dichter Sait Faik, ook wel de Turkse Tsjechov genoemd. Vol verwachting bellen we aan bij het villaatje op Burgazada waar hij woonde tot zijn dood, maar het blijft stil. Na nog eens bellen, wachten, op de deur bonken en nog even wachten, willen we ons net uit de voeten maken als de deur toch opengaat. De museumman, Lekker lang lunchen met mezze, daarna zonnen op een strandje. Het leven is hier één lange Turkse siësta. een vriendelijk heerschap, kletst honderduit over de schrijver en volksheld, alleen begrijpen we er geen snars van; hij spreekt louter Turks. Niettemin is het bescheiden huismuseum een bezoek waard, al is het alleen maar omdat de man er met zijn vrouw voor zorgt dat dit huis in originele staat blijft. Het bureautje waaraan Faik zijn korte verhalen schreef staat er nog precies zo bij als zestig jaar geleden, net als zijn sobere eetkamertje, de luie stoel in de hoek, met kanten hoofdkleedje, en het piepkleine badkamertje zonder douche of bad. Boven in de slaapkamer ligt een pyjama keurig opgevouwen op het eenpersoonsbed, met ernaast twee pantoffels. Alsof Turkijes geliefde schrijver helemaal niet in 1954 aan levercirrose overleed, maar hier vanochtend nog opstond. Turks Atlantis Negen Prinseneilanden zijn er, maar alleen tussen Kinaliada, Büyükada, Burgazada en Heybeliada zijn er veerverbindingen. Kasikadasi (‘Lepeleiland’) is een privé-eiland met een chique vakantievilla, op Sivriada (‘Punteiland’) liggen de ruïnes van een Romeins dorp en een Byzantijns klooster. Tavsanadasi (‘Konijneneiland’) is een kale rots die alleen bewoond wordt door Nijntje en haar vriendjes. Yassiada (‘Plat Eiland’) is met stip het meest fascinerende van de onbewoonde eilandjes. Een excentrieke Britse baron kocht het eilandje halverwege de 19de eeuw om er een klein kasteel te bouwen (en naar verluidt begroef hij er ook een schat). Een eeuw later bouwde de Turkse marine er een opleidingscentrum, dat na de militaire staatsgreep van 1960 diende als locatie voor het tribunaal tegen premier Adnan Menderes, die beschuldigd werd van schending van de grondwet. Protesten van John F. Kennedy, koningin Elizabeth II en ‘onze’ premier De Quay ten spijt, werd Turkijes eerste democratisch gekozen leider op Yassiada ter dood veroordeeld. Sinds het vertrek van de marine is de zee rond het eilandje vanwege de vele scheepswrakken in trek bij duikers. Alleen duikers kunnen ook het tiende Prinseneiland zien: Vordonisi, dat duizend jaar geleden na een aardbeving met Grieks klooster en al vijf meter onder water verdween; alleen een rotspunt met een vuurtoren en een Turkse vlag erop herinneren aan dit Atlantis van Turkije. En dan is er nog Sedefadasi (‘Parelmoereiland’), het kleinste van de vijf bewoonde eilanden. Het is privébezit van een steenrijke Turk en net groot genoeg voor een handvol woonhuizen en vakantievilla’s. Er is een mooi strandje, waar je met een goedgevulde picknickmand de middag van je leven hebt. Alleen in het hoogseizoen legt de veerboot hier aan, de rest van het jaar moet je zelf een bootje charteren. Het rode eiland Kinaliada (‘Rood Eiland’), het dichtst bij Istanbul gelegen eiland, is een prima plek om te zonnebaden. Het is ook het dichtst bebouwde eiland, met pal voor de deur van de vakantiehuizen een langgerekt kiezelstrand. e Prinseneilanden Istanbul www.reizen.nl november 2009 27
Page 1: eilandhoppen vanuit istanbul d e P

Eilandhoppen vanuit Istanbul - REIZEN Magazine

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?