Archeologische Kroniek 1990 - Geschiedenis van Zuid-Holland

Archeologische kroniek Zuid-Holland
van de amfoor) vertegenwoordigde, in wijn omgerekend, een flink kapitaaltje. Voorts vertoont
de amfoor sporen van langdurig (of intensief) hergebruik. Wat de dode te drinken meekreeg
was dan ook hooguit een paar liter water, opgediend - bij gebrek aan beter - in een
amfoor uit de zoveelste hand.
Aandacht verdient ten slotte het amfoorstempel: een letter C (Laubenheimer 1985, 427
nr. 4), in 'hol' reliëf ingedrukt op de schouder halverwege de handvatten (afb. 17). Over
de datering van dit tamelijk zeldzame stempel was tot dusver weinig bekend. Slechts zijn
aanwezigheid in de legerplaats Zugmantel (Jacobi 1908, 169 en 198) bood enig houvast.
Voor zover is na te gaan stammen de amfoorstempels daar uit de periode 150-270 na Chr.
De vondst uit Naaldwijk levert eindelijk een scherpere begrenzing: de late 2e-vroege 3e
eeuw na Chr.
ROB, Amersfoort J.H. van der Werff
Schiedam-Kethel: West Abtspolder (afb. 18) Het onderzoek van de Romeinse nederzetting
aan de Polderweg door de leden van AWN, afdeling Nieuwe Maas, is ook dit jaar voortgezet
(zie ook De Graad in: Hessing 1990,344). Het uitprepareren, tekenen en bemonsteren
van de goed geconserveerde houtconstructies van de opeenvolgende huizen en bijgebouwen
neemt zeer veel tijd in beslag. De resultaten zijn echter de inspaningen zeker waard. Naar
verwachting zal het onderzoek ook in 1991 nog niet kunnen worden afgerond.
Het onderzoek in 1990 spitste zich toe op het erf ten noorden van de drie, al eerder blootgelegde,
over elkaar heengebouwde, behuizingen. Door inklinking van de ondergrond is dit
deel van het erf in het grondwater uitstekend geconserveerd gebleven. Tijdens de bewoning
is daar een 40 tot 60 cm dikke laag afval op terecht gekomen. Dit afval bestaat grotendeels
uit lagen mest. Onderin lagen ook afgesneden twijgen en een paar bundeltjes rietpluimen.
Het is verleidelijk om daarin overblijfselen te zien van het bouwmateriaal voor één van de
huizen. Ook twee lussen van wilgetenen, waarmee waarschijnlijk bundels takken voor transport
naar de bouwplaats zijn samengebonden, werden teruggevonden.
Vanaf de ingang van het jongste huis liep een pad van vlechtwerk (een secundair gebruikt
hek?) in noordelijke richting. Een cluster van paalsporen en indrukken van liggende balken
aan het eind van het pad wijst op een bijgebouw, wellicht een spieker. Uitbreiding van de
opgravingsput ter plekke om een volledig overzicht van alle grondsporen van deze opstal te
verkrijgen, was helaas (nog) niet mogelijk.
Eveneens aan de noordkant (afb. 18, G en H) stonden twee dubbele palenrijen met vlechtwerk.
Tussen de palenrijen ligt een vloer van bundels takken en stonden drie zware staanders
met aansluitend drie (speciaal ingekapte) liggers. De aard van deze constructie is nog onduidelijk.
Onder de mesdagen van het erf werd nog een vierde kleine behuizing met een haard aangetroffen.
De vloer (deels bedekt met evenwijdig aan de wanden liggende takken, deels met
strooisel en twijgjes) ligt op de natuurlijke ondergrond. Tenslotte werd nog een greppel aangesneden
die, net als het vierde huis, ook tot de aanvangsfase van de bewoning zal hebben
behoord.
AWN, Nieuwe Maas R. de Graad
Valkenburg In het voorjaar van 1990 zijn er voor het tweede achtereenvolgende jaar waarnemingen
verricht bij de aanleg van nieuwe rioleringen in de dorpskern van Valkenburg.
In goed overleg met de gemeente Valkenburg (F. van Limburg) en de aannemer (de fa. van
348