Archeologische Kroniek 1990 - Geschiedenis van Zuid-Holland

Archeologische kroniek Noord-Holland
Afb. 3. Opmeer: Hoogwoud. Wervels en kaakfragmenten
van de kabeljauw. Het grootste kaakfragment
is 5,4 cm lang. Foto ROB.
In 1989 was al vastgesteld dat in de nederzettingslaag een stratigrafie van afwisselend
schelpen- en humeuze lagen aanwezig was. Dit bood de mogelijkheid de site zo veel mogelijk
stratigrafisch op te graven. Eveneens was in 1989 vastgesteld dat in de nederzettingslaag een
grote hoeveelheid materiaal (organisch en anorganisch) aanwezig was: zoveel vondsten dat
het niet doenlijk zou zijn ze in drie dimensies vast te leggen. Gekozen is daarom de vondsten
per laag te verzamelen, door het zeven van in vakken van 0,5x0,5 m uitgegraven grond.
Bij de paleobotanische analyse van in 1989 verzamelde monsters was al vast komen te
staan dat de dichtheid aan zaden zeer gering was, terwijl bovendien de kwaliteit te wensen
over liet. Om een betrouwbaar beeld van de vegetatie op en in de onmiddelijke omgeving
van de site te krijgen, zouden dan talrijke volumineuze monsters nodig zijn. Dit leek praktisch
niet uitvoerbaar. Daarom is al het verkoolde (drijvende) plantaardige materiaal verzameld
uit het water dat bij het zeven van de nederzettingslaag in een put met overloop terecht
kwam. Daarnaast is een aantal monsters genomen uit veelbelovend lijkende plaatsen, zoals
tot in het grondwater reikende kuilen en depressies.
De nederzetting kan door de aanwezigheid van vooral All-Over-Corded aardewerk gedateerd
worden in een late fase van de Enkelgrafcultuur (voorheen Standvoetbekercultuur).
Andere versierde aardewerktypen komen nauwelijks voor en beperken zich tot de latere
Standvoetbeker-typen. De bewoning kan worden gedateerd tussen 2600 en 2400 v. Chr.
De grondsporen bestaan vooral uit paalgaten, waarin soms nog resten van bekapte palen
bewaard zijn gebleven, en uit kuilen die gevuld zijn met kleiig sediment of met nederzettingsafval.
Uit de talrijke paalsporen konden met zekerheid twee huisplattegronden worden
gereconstrueerd. Het gaat hierbij om zeer eenvoudige, min of meer tweeschepige bouwsels
met grondoppervlakten van ca 20 en ca 35 m 2
. Interessant aan beide plattegronden is de
aanwezigheid van kleine paaltjes die geen dakdragende functie lijken te hebben gehad. Dit
fenomeen is goed bekend van huizen van de oudere Vlaardingencultuur en is aangetroffen
in de huisplattegronden van Haamstede De Brabers en Hekelingen en geeft een extra dimensie
aan de al veronderstelde relaties tussen beide archeologische culturen.
Aan de westzijde van de nederzetting bleek zich een klein activiteitengebied te bevinden
waar barnstenen kralen werden vervaardigd. Behalve het bewerkingsafval en gebroken halffabrikaten
is een aantal gedragen kralen teruggevonden.
In totaal zijn ca 16.000 botfragmenten geborgen. Hieronder bevinden zich vooral vogels
(eend en wintertaling) en vissen (met name kabeljauw en schelvis). Verder zijn resten van
jachtwild en runderen aanwezig. Zeker is nu wel dat dit kampement niet gedurende het hele
299