DONOR IN HART EN NIEREN - Biomaatschappij

o r g a a n d o n a t i e : d e p r o c e d u r e d a n i ë l l e nijkamp
matig beademd. Het hart klopt en de circulatie van bloed door alle organen en weefsels
wordt in stand gehouden. Toch is de patiënt wel degelijk dood: zijn hersenen zijn
immers onherstelbaar beschadigd en er is hersendood vastgesteld.
Bij een non-heartbeating orgaandonatie is er ook een uitzichtloze situatie en een
infauste prognose, maar is of wordt de donor niet hersendood. Ondanks dat herstel
van de hersenen niet meer mogelijk is, is er in de hersenstam nog een aantal reflexen
aanwezig, bijvoorbeeld de ademprikkel. Bij deze patiënten zal los van de vraag of
donatie wel of niet mogelijk is, de behandeling worden gestaakt omdat deze uitzichtloos
is. Dit noemen we een ‘abstinerend beleid’. Dit houdt in dat de behandelende arts
op de IC de kunstmatige beademing stopt, waarna de patiënt een hartstilstand krijgt.
Indien er toestemming is van de patiënt of diens nabestaanden voor donatie, kan na de
hartstilstand een non-heartbeating orgaandonatieprocedure worden gestart.
IC-fase
Het zogenoemde donormanagement, de behandeling van een hersendode donor, is
een belangrijk onderdeel van de IC-fase. Nadat er een infauste prognose is vastgesteld
en toestemming is verkregen voor donatie, moet het IC-personeel overschakelen van
een patiëntgerichte behandeling naar een behandeling die als doel heeft de organen
in een zo goed mogelijke conditie te houden voor transplantatie. Een belangrijk doel
van donormanagement is een stabiele situatie waarbij de gaswisseling in de longen, de
bloeddruk en de vochtbalans in orde zijn. Om de kwaliteit van de organen te kunnen
beoordelen, nemen artsen bloed af en voeren ze verschillende onderzoeken uit, zoals
een röntgenfoto van de longen en het hart, een elektrocardiogram (ECG), een broncho-
scopie van de longen, en eventueel een echografie van de buik.
Nadat alle gegevens van de donor zijn verzameld, voert de transplantatiecoördinator
deze in via het elektronische Donatieprocedure-Applicatiesysteem. Zo worden de
gegevens digitaal verstuurd naar Eurotransplant. Het gaat onder meer om lengte,
gewicht en leeftijd van de donor, de doodsoorzaak, laboratoriumwaarden, uitslagen
van de technische onderzoeken en gegevens van het ziekenhuis waar de donor ligt.
Eurotransplant zal zorgen voor een juiste match tussen de donor en de ontvanger.
Naast Nederland zijn ook België, Duitsland, Kroatië, Luxemburg, Oostenrijk en
Slovenië aangesloten bij Eurotransplant. Tijdens de IC-fase deelt Eurotransplant aan
de transplantatiecoördinator mee welke transplantatiecentra de organen hebben
geaccepteerd.
r u t g e r p l o e g
Hoornvliestransplantatie
De Oostenrijker Eduard Zirm voert de
eerste succesvolle hoornvliestransplan-
tatie uit.
De donoroperatie
De Fransman Princeteau transplanteert
stukjes van een konijnennier naar een
De donoroperatiefase is verschillend voor heartbeating en non-heartbeating orgaan- jonge nierpatiënt.
donatie. Bij een heartbeating orgaandonatieprocedure wordt de hersendode donor Het kind overlijdt twee weken later.
met kunstmatige beademing naar de operatiekamer gebracht. De donoroperatie is een
>
(© www.drzirm.org)
moeilijke en zeer zorgvuldige operatie, waarbij de organen niet beschadigd mogen
raken. Nadat de buik en de borstholte zijn geopend en de organen zijn vrijgeprepareerd,
wordt het lichaam doorspoeld – geperfundeerd – met een koude bewaarvloeistof.
1905
Hierdoor zal het hart tot stilstand komen.
Donor in hart en nieren 2 | 2008
17