Archeologie van de Klassieke Oudheid, Partim Romeinse.pdf

More documents

Recommendations

Info

– vooral verschillende vulkanische soorten zoals capellacio-tuf, grotta oscura-tuf en peperino en ook travertijn – elders overwegen kalksteen- en zandsteensoorten – Late Republiek (verovering van Hellenistische Oosten): marmer – enorm prestige van gebruik van marmers – Romeinen gefascineerd door de marmerarchitectuur van de Grieken – begin 1 st eeuw voor Christus: buitenlandse marmers voor in privé-huizen in Rome – gekleurde marmers zoals geel uit Numidië (Afrika), groengeaderd uit Carystos (Euboia), zwart uit Chios – witte Carrara-marmer voor openbare gebouwen vanaf regering Augustus – een volledig gebouw in marmer was opgetrokken – voor zuilen exotische marmers: afgewerkt en in standaard formaten ingevoerd – marmeren wandplaten (crustae): buitenkant van gebouw, maar meestal aangebracht aan binnenmuren – marmeren voeren (opus sectile): een geometrische compositie gemaakt met platen van verschillende kleuren 2. Bouworden – klassieke architectuurorde is samenstelling van een zuil (met basis en kapiteel) met daarboven een entablement, opgedeeld in architraaf (linteel), fries, kroonlijst (beschermt fries en laat water van dak afvloeien) en fronton – kenden vijf bouworden: – principes en kenmerken van vier werden door Vitrivius uiteengezet – basis van deze orden gelegd in het oude Hellas, Romeinen werkten ze verder uit 1. Toscaanse orde – gebaseerd op de Griekse Dorische orde met invloeden van de Etruskische architectuur – kenmerkende verschillen met Grieks Dorische: kleiner kapiteel met meer nadrukkelijke profilering, slanke zuilschacht zonder groeven en de basis met plint 2. Dorische orde – gebaseerd op de Griekse Dorische orde, aangepast voor door laat-Republikeinse architecten uit Latium en Campanië – voornaamste verschillen zijn slankere verhoudingen van de zuilen (eerder Ionisch), kleiner kapiteel met meer profilering en soms parelrij op overgang naar de schacht, deze is niet steeds voorzien van groeven en soms heeft basis een plint – vrij gebruikelijk beide in Republikeinse tijd, maar komen zelden in monumentale bouwkunst van de Keizertijd voor – Dorische orde wel nog vrij frequent toegepast in kleinschaliger huisarchitectuur 3. Ionische orde – overgenomen uit de Griekse architectuur, mits aanpassingen zoals de schacht die soms zonder cannelures is, meestal kleine kapitelen – slechts zelden toegepast in de Romeinse architectuur – gebruik vastgesteld in zeer decoratieve gebouwen zoals theaters, amfitheaters en nymphea 4. Corinthische orde – werd vooral toegepast en op eigen manier uitgewerkt; meest decoratieve – geen typisch Corintisch entablement – meer ontwikkelde “Romeinse Corinthische” orde toegepast, gekenmerkt door typische wijze om kapiteelbladeren te sculpteren (slanker, eleganter, spitser), hoog-versierde kroonlijst en aanwezigheid van soort consoles die kroonlijst lijken te ondersteunen – decoratiemotieven en vegetale motieven 5. Composiete orde – eigen Romeinse ontwikkeling, gegroeid uit de Corinthische orde = composiete orde – ontstond als zelfstandige orde kort voor Augustus – meest karakteristieke element is het kapiteel: combinatie van Corinthische benedendeel met 2 rijen acanthusbladeren en een Ionisch bovendeel met 8 voluten – later ook figuratieve kapitelen ontwikkeld
3. Originele bijdrage tot het architectonisch decoratiesysteem – tijdens Keizertijd zijn eigen gang in de uitwerking van het decoratiesysteem – in de gevelconstructie een sterke ontwikkeling vast te stellen van het hoofdgestel en vooral van kroonlijst – verschil Griekse hoofdgestellen is grote neiging tot uiting van praal en beweeglijkheid – praktisch bekomen door: – architraaf niet vlak te laten, maar in te delen in drie licht overkragende banden – fries meestal te versieren met loofwerk en andere zware reliëfs – kroonlijst zwaar uit te werken met overkragende, druk versierde banden die ver vooruitsteken en één van de banden wordt gedragen door ver vooruitspringende kraagstenen (consoles) – het hoofdgestel van gevel in centrum tot boog uit te werken – oplossingen om geveltype met zuilenrij en hoofdgestel niet alleen een constructieve functie te geven – Keizertijd: werden zuilenrij en hoofdgestel juist voor of tegen gevel van bouwwerk gezet – vormen aldus een architectonisch geraamte met geen structurele rol, maar alleen decoratief effect – volgende mogelijkheden: – zuilen en hoofdgestel zijn als het ware voor de helft in de wand gedrukt ofwel met halfzuilen, ofwel met rechthoekige pilasters – volledige zuilen worden los voor de wand geplaatst – dergelijke losse wandzuilen soms verbonden door een vooruitspringend segment van het hoofdgestel en vaak bekroond door een fronton – tracht het decoratieve effect soms op te voeren door verschillende bouworden boven mekaar te plaatsen: vanaf Flavii toegepast bij Romeinse theaters en amfitheaters – loskoppelen van decoratie en structuur is vanuit esthetisch standpunt niet zonder meer goed te praten – breuk van fundamentele eenheid tussen beide delen van een bouwwerk 6. Typologie van de gebouwen – zuivere utilitaire aard van prestaties: aquaducten, bruggen en haveninstallaties – Romeinen als “beste ingenieurs van de Oudheid” – Romeinse bouwkunst een aanzienlijke verscheidenheid aan soorten gebouwen vertoont – merkbaar in de profane bouwprogramma's – religieuze architectuur heeft een vormentaal die sterker aanleunt bij de grote Griekse inspirator 1. Het burgerlijk stadscentrum: forum, basilica en portieken – monumentale Romeinse stadscentrum integreerde drie elementen: – hoofdtempels van de stad – dominante axialiteit centraal geplaatst juist voor één zijde van het forum, forumplein en basilica – forum: een regelmatig rechthoekig plein omgeven door een zuilengalerij en vaak afgesloten door winkeltjes – basilica: soms symmetrisch met de tempel – aan de basis van de christelijke kerkenbouw – meestal een lange overdekte rechthoekige hal met een dak steunend op zuilen en pijlers langs 4 zijden of volledig gesloten zaalgebouw met meestal 3 of 5 beuken – meerdere toegangen zijn en meestal axialiteit benadrukt door apsis of exedra in midden van de korte zijde – middenbeuk normaal hoger en voorzien van vensters – ontstond mogelijk in Campanië: oudste voorbeeld de Basilica Porcia in Rome 184 voor Christus, in Cosa en Pompeii ook – andere openbare gebouwen omheen dit plein geschikt – Oosten: monumentale collonadestraten 2. Religieuze architectuur – bouwden de Romeinen tot in de 3de eeuw voor Christus hun heiligdommen in bijna zuiver Griekse of Etruskische vormen – tussen 200 en 50 voor Christus reeks groots opgevatte heiligdommen opgericht die reeds getuigen
Page 1 and 2: Archeologie van de klassieke oudhei
Page 3 and 4: kunst aan - belangrijke kunstvormen
Page 5 and 6: - vanaf 2de eeuw: aanleiding tot on
Page 7 and 8: architectuuropleiding, architectuur
Page 9 and 10: het centrum (macella) en in winkels
Page 11: - lang zwembad van de Canopus: omge
Page 15 and 16: ezorgdheid voor persoonlijke hygië
Page 17 and 18: - interpretatio romana - mens spiri
Page 19 and 20: menselijke figuren in natuurlijke h
Page 21 and 22: Boog van Galenus in Thessaloniki -
Page 23 and 24: - zacht plasticisme wordt meer en m
Page 25 and 26: - tussen mythologische scènes komt
Page 27 and 28: - de figuratieve voorstellingen zij
Page 29 and 30: - thema is een inwijding in Dionysi

Archeologie van de Klassieke Oudheid, Partim Romeinse.pdf

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?