korstmossen Vlaams-Brabant rapport studie 2007 - Natuurpunt

2.5.2 De ammoniakbelasting
De ammoniakbelasting wordt berekend door middel van de nitrofiele indicatiewaarde (NIW)
en de acidofiele indicatiewaarde (AIW). Beide worden dus als graadmeters voor ammoniak
gebruikt. In deze twee graadmeters worden per opnamepunt de totale hoeveelheden ammoniakminnende
(nitrofyten) respectievelijk ammoniakmijdende (acidofyten) korstmossen tot
uitdrukking gebracht. Voor de berekening van de NIW en de AIW wordt een reeks kensoorten
gebruikt (tabel 6 en 7, figuur 8 en12).
De NIW wordt bekomen door het voorkomen van de in tabel 6 weergegeven nitrofyten per
opnamepunt bij elkaar op te tellen. De per boom gescoorde aanwezigheid wordt hierbij gesommeerd,
waarna het gemiddelde aantal soorten per boom uitgerekend wordt. Soorten die
in ruime hoeveelheden aanwezig zijn (talrijkheidscode ‘4’ of ‘6’ op de streeplijst), worden
dubbel geteld.
Een voorbeeld. Op een rij van 10 bomen komt Heksenvingermos op acht van de 10 bomen
voor, telkens met één of enkele exemplaren, Groot dooiermos zit op elke boom met meer
dan 1 dm² per boom. Heksenvingermos krijgt voor elke boom waarop het voorkomt 1 punt,
Groot dooiermos 2 punten. Als we deze scores optellen, komen we aan 8 + 20 = 28. Deze
score delen we door het aantal onderzochte bomen. Dit geeft een NIW van 2,8.
De NIW heeft vooral betekenis in agrarische brongebieden, waar soorten met een positieve
reactie op ammoniak dikwijls rijkelijk aanwezig zijn (van Herk, 2004a).
Bleek vingermos (Physcia dubia)
Donkerbruine schotelkorst (Rinodina gennarii)
Fijne geelkorst (Candelariella xanthostigma)
Gewone citroenkorst (Caloplaca citrina)
Groot dooiermos (Xanthoria parietina)
Groot vingermos (Physcia stellaris)
Grove geelkorst (Candelariella vitellina)
Heksenvingermos (Physcia tenella)
Kapjesvingermos (Physcia adscendens)
Klein dooiermos (Xanthoria polycarpa)
Klein schaduwmos (Phaeophyscia nigricans)
Kleine geelkorst (Candelariella aurella)
Kleine schotelkorst (Lecanora hagenii)
Kroezig dooiermos (Xanthoria candelaria)
Muurschotelkorst (Lecanora muralis)
Muurzonnetje (Caloplaca holocarpa)
Oranje dooiermos (Xanthoria calcicola)
Poedergeelkorst (Candelariella reflexa)
Rond schaduwmos (Phaeophyscia orbicularis)
Stoeprandvingermos (Physcia caesia)
Valse citroenkorst (Caloplaca flavocitrina)
Verborgen schotelkorst (Lecanora dispersa)
Tabel 6. Stikstofminnende kensoorten (nitrofyten) gebruikt bij het berekenen van de nitrofiele indicatiewaarde
(NIW) (zie figuur 8 voor afbeeldingen).
Korstmossen Vlaams-Brabant 28