Poppe_Paper-ShanaPoppe.pdf - PlanDag

§1. WOONCULTUUR VAN DE 21 STE EEUW
De laatste decennia hebben zich een aantal opvallende wijzigingen voorgedaan met
betrekking tot de Vlaamse wooncultuur. Onder invloed van volgende aspecten, vond een
evolutie plaats in onze woonbehoeftes
1.1. Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen
Vooreerst is er het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen. Deze beleidsnota is sinds 1997
van kracht en legt met haar slagzin ‘Vlaanderen open en stedelijk’ een wetenschappelijk
onderbouwde visie neer over de wijze waarop we in Vlaanderen met onze schaarse
ruimte moeten omspringen. 1 Deze strategie vormt een reactie op de vrijstaande woningen
en wildgroei aan verkavelingen en lintbebouwing die het huidige Vlaamse landschap
kenmerken. Met de uitbouw van de welvaartsstaat in de 20 ste eeuw werd het eigen huis
met tuin, buiten de stadscentra, het algemeen nagestreefde en ook bereikbare woonideaal
van de meeste Vlamingen. Dit typisch Vlaamse woonmodel is vandaag de dag niet langer
haalbaar, noch wenselijk. Er is een toenemende maatschappelijke weerstand tegen een
verder uitdijende voetafdruk van de stad, die in strijd is met duurzaamheid en met de
noodzaak om het resterende landschap zoveel mogelijk intact te houden. Men streeft naar
kernversterking, naar het spaarzaam omspringen met woonuitbreidingsgebieden en naar
een redelijk gemiddelde woondichtheid. De woningmarkt reageert op dit alles in de eerste
plaats met een nieuwe standaardproductie. Sinds kort klimt het aandeel
appartementsbouw op de nieuwbouwmarkt tot gelijke hoogte met de
eengezinswoningbouw. Deze appartementsbouw scoort echter ondermaats, zowel op
ruimtelijk vlak als op het vlak van woonkwaliteit. Daarbij verschrompelen de individuele
percelen tot minuscule lapjes grond en wordt het openbaar domein zoveel mogelijk
beperkt tot ontsluitingswegen. 2
1.2. Stijging van de vastgoedprijzen
Space sharing: een nieuwe strategie of eendagsvlieg I 03
Daarnaast is wonen duur en lijkt het alsmaar duurder te worden. Dit geldt zowel voor
potentiële kopers als huurders. De vraag naar bijkomende woningen stijgt jaarlijks terwijl
de nieuwbouwproductie daalt. De schaarste op de woonmarkten neemt toe en dit weegt
door op de woonprijzen. Zo zijn de prijzen van de goedkoopste woningen sinds 2005 met
meer dan 50 procent gestegen. 3 Door de hoge vastgoedprijzen wordt het klassieke huisjetuintje-boompje
voor heel wat mensen onrealistisch. Er zit niets anders op dan
alternatieven te bedenken die bij voorkeur de kosten doen dalen.
1
Gecoördineerde versie Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen, Vlaamse Overheid, 2011,
www2.vlaanderen.be/ruimtelijk/docs/rsv2011/RSV2011.pdf, 183 p.
2
K. VAN HERCK en B. DE MEULDER, Wonen in Meervoud, groepswoningbouw in Vlaanderen 2000-2010,
Amsterdam, SUN, 2009, 14-15 p.
3
J. ALBRECHT, en R. VAN HOOFSTA, ‘Huisvesting in tijden van schaarste. Naar een renovatie van het
woonbeleid’, Itinera Institute, 2011, 156 p.